FED’in sıkı para politikası beklentisine Suriye’ye müdahale de eklenince, adeta toz duman olan piyasada doların 2.03
FED’in sıkı para politikası beklentisine Suriye’ye müdahale de eklenince, adeta toz duman olan piyasada doların 2.03 TL’ye ulaşması karşısında Merkez harekete geçti.
Başkan Başçı, piyasaları uyardı: Dövizin belini kıracağız. Faiz artırım beklentisine girmeyin. Rezerv de kaybetmeyeceğiz. Yıl sonunda doları 1.92 TL görürseniz şaşırmayın.
Dolar TL karşısında tarihi rekorunu kırarak 2.03 TL’ye, faizin de çift haneye ulaşması karşısında, Merkez Bankası da silahlarını çıkartarak piyasalara restini çekti. Yıl sonunda doları 1,92 TL seviyesinde görenlerin şaşırmamaması gerektiğini belirten Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Dövizin belini kırarız. Bunu öyle yaparız ki çok az rezerv kaybetmeden yaparız. Onu nasıl yapacağımız ilerde görürsünüz. MB’ye Ekim sonuna kadar süre verin, TL’yi aslanlar gibi koruyacağız.. Analistlere sesleniyorum, faiz artırım beklentisine girmeyin. Sabit faiz beklentisine girin” dedi.
Çift hane oyun
Piyasada faizin 19 ay sonra çift haneye çıkmasının da spekülatif olduğuna dikkat çeken Merkez Bankası Başkanı Başçı, Türk Lirası’nı faiz artışı yerine döviz rezervini kullanarak koruyacaklarının sinyalini verdi. Faiz silahını kullanmayacaklarını söyleyen Başçı, “Faiz artırım beklentisine girmeyin, faiz sabit beklentisine girin. Faiz tarafında bizden şok beklemeyin. Sadece döviz tarafında TL’ye değer kazandıracak enteresan manevralar bekleyin” dedi.
Faizin tavanı % 7.75
Başçı, “Yıl sonuna kadar faiz yüzde 6,75’in altına düşmeyecek, nadiren ek parasal sıkılaştırma yapacağız. Enflasyon yüzde 6,2’ye düşene kadar faiz yüzde 6,75’in altına düşmeyecek. Referans alınması gereken faiz yüzde 6,75. Ama ihtiyaç olursa ek parasal sıkılaştırmalar yoluyla 7’ye, 7,75’e kadar çıkabilir. bunun üzerine çıkamaz” dedi.
Başçı, 10 yıl vadeli tahvil faizlerinin yıl sonunda tek haneye düşmesini beklediğini söyledi.
Başçı yüzde 4,5 olan politika faiziyle ilgili olarak ise “Bu bankaların zorunlu karşılıklarına verdiğimiz paradır. Bankalara yüzde 4,5 ile fonlama yaparak destek oluyoruz. Bankacılık sektörünü yüzde 4,5 ile fonlamaya devam edeceğiz” dedi.
40 milyar dolarlık manevra
Fed’in politikaları nedeniyle kurdaki artışın gerekenden fazla olduğunu belirten Başçı, “Döviz kurundaki yükselişin geçici olduğu konusunda çok netim. Şu an TL’nin bu kadar zayıf olmasını gerektirecek hiçbir neden yok. Faizde rahatlama olduktan sonra döviz nereye giderse gitsin döner” dedi.
Başçı, dövize karşı bilanço silahını kullanacaklarını belirterek şöyle devam etti “Satılabilir döviz rezervi 40 milyar dolar. TCMB’nin net rezervi bitmez. Döviz kuruna defansif olarak oynaklığı azaltmak için müdahale ederiz. Ofansif olarak ise dövizi değer kazandırıcı yönde müdahale edebiliriz. Ofansif olarak müdahalenin büyün altyapısı hazır. Biz bu dövizin belini kırarız. Bana inanın ve kazanın.” Başçı, “Reel efektif döviz kurunun aşırı değerli olması bizi rahatlatıyor. Bundan sonraki değer kayıplarının hepsi geçici olacak. Şu anda döviz pozisyonlarını kapamak için yanlış zaman. Henüz erken” dedi.
Hücuma yönelik
Gelecek pazartesi ek parasal sıkılaştırma yapacaklarını açıklayan Başçı, “Bu, cuma gününe kadar ek parasal sıkılaştırma yok demek. Pazartesi günü uygulamamızın mantığı şöyle; orada merkez bankaları genellikle müdahale ederlerken döviz kurunu savunma yönünde müdahale ederler. Biz bunu biraz hücuma yönelik bir politika aracı olarak düşünüyoruz” diye konuştu.
Başçı döviz kurunun bugün yanlış yerde olduğunu belirtirken “Bunu herkes biliyor. Merkez Bankası’na Ekim sonuna kadar süre verin. Biz TL’nin değerini aslanlar gibi koruyacağız. Bunu sadece döviz silahıyla yapacağız. Faiz silahını kullanmayacağız” diye konuştu. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Reel sektöre seslenmek istiyorum.
Reel sektör biraz döviz borçlusu olduğu için tedirginlik oradan kaynaklanıyor.
Hiç endişe etmelerine gerek yok.Şu anda döviz pozisyonlarını kapatmak için yanlış zaman” dedi.
Dolarda artış sürerse zamlar kapıda
Dolarda yaşanan artışın akaryakıtın ardından bazı temel tüketim mallarında da fiyat artışına neden olması bekleniyor. Dolardaki artış sürerse süt ve süt ürünleri, teknoloji, ayakkabı ve giyim gibi sektörlerde ürün etiketleri zamlı fiyatlarla değişecek. Döviz kurlarında yükseliş ve bu kapsamda doların 2 lirayı aşması bu gelişmelerin temel tüketim maddelerinin fiyatlarına yansıyıp yansımayacağı endişesini de beraberinde getirdi.
Hem hammadde fiyatları hem kira giderleri artan firmalar artışın devam etmesi halinde fiyatlarınazam yapmak zorunda kalacaklarını açıkladı.
Alışveriş Merkezi ve Perakendeciler Derneği Başkanı Mehmet Nane ” İthal edilen mal vehizmetlerin bedelleri yükselebilir, perakendecilerin önemli giderlerinden biri olan kiralar artabilir ama en önemlisi tüketicilerin iştah ve motivasyonu düşebilir. İlk iki tanesi tölare edilebilir ancak tüketicinin iştahı kaçarsa sorun olur. Ama henüz bu boyutta bir etkisi olacak düzeyde değil “dedi.
Piyasadan Başçı’ya “tırmanış” tepkisi
Merkez Bankası Başkanı Başçı’nın açıklamaları ilk anda olumsuz etki yarattı. Dolar önce 2.01 TL seviyesini geçerken 2.0339 TL ile yeni rekor kırdı. Dolar daha sonra gelen satışlarla 2.02 ’ye indi..Borsadaki düşüş de giderek hızlandı. Günlük yüzde 3’e yakın düşen borsa 66 bin 680 puana kadar düştü. Erdem Başçı’nın açıklamalarını değerlendiren Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç global belirsizlik ortamında Başçı’nın ” döviz kurundaki hareketler geçici “ açıklamalarının şaşırtıcı olduğunu belirtti. Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay açıklamaların oldukça iddialı olduğunu söyledi. Uskuay piyasaların bu açıklamalar karşısında bekle-gör konumuna geçeceğini belirtti.
Doğal gazda artış yok
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ” Eylül ayı içerisinde vatandaşımızın, sanayicimizin kullanacağı doğal gaza bir zam yapmayı düşünmüyoruz “ dedi. Yıldız, Bakanlıkta Ericsson Türkiye Yönetim Kurulunu kabulünün ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Eylül ayında doğal gaz fiyatlarına zam yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine Yıldız, şunları kaydetti: ” Bölgemizdeki siyasi gelişmelerin olumsuz seyir izliyor olması, Suriye ve Mısır’ın içinde bulunduğu hal dikkate alındığında ham petrol fiyatlarında ciddi bir artış oldu. 3 Temmuz’dan bu yana başka etkileri de dahil edersek 103 dolardan yaklaşık 110-111 dolar seviyesinde. Önemli olan bu girdileri minimize etmek ve olumsuz tesirlerini giderebilmek. Asıl enerji politika ve stratejileri burada devreye giriyor.
Altın, ok gibi fırladı
Altının uluslararası piyasada ons fiyatı kritik olarak gösterilen 1,400 dolar seviyesini aştı.Suriye’ye müdahalenin kesine yakın olması ile altının onsu sabah ki işlemlerde kritik seviye olarak gösterilen 1,400 doların üzerine çıkarak 11 ayın en yüksek seviyesine yaklaştı. Altının onsu yüzde 0,6 yükselişle 1,425 dolar seviyesinden işlem görüyor.
Uluslararası piyasalarda yükselmenin yanısıra, Merkez Bankası Başkanı Başçı’nın ” dövizin belini kıracağız “ sözüne karşı doların yeniden 2.03 TL seviyesine çıkmasının ardından altın iç piyasada 92.5 lira sınırına dayandı. Sabah saatlerinde İstanbul Kapalıçarşı’da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 91,75 lira, Cumhuriyet Altınının satış fiyatı ise 618,00 lira oldu.
