Ankara’da Çıkrıkçılar Yokuşu, Sulu Han, İtfaiye Meydanı gibi adeta tarih kokan alışveriş yerleri ile İstanbul’da tarihi Mahmut paşa esnafı durgunluktan şikayetçi.
Büyükşehirlerde yıllardır AVM’lerle rekabet ederek ayakta kalmaya çalışan geleneksel çarşıları bu kez de kur artışı ve siyasi belirsizlik vurdu. Esnaf, yaşanan zorlu süreci, 1999-2001 yıllarındaki ağır ekonomik krize benzetiyor. Türkiye’de hükümet kurma çalışmalarının tıkanması sonucu erken seçimin kesinleşmesi, tarihi çarşı ve sokaklarda yer alan esnafın sıkıntısını giderek artırıyor. Ankara’da, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın aile şirketi olan Ali Babacan Tekstil’in de doğum yeri olan tarihi Çıkrıkçılar Yokuşu başta olmak üzere, Sulu Han, İtfaiye Meydanı gibi adeta tarih kokan alışveriş yerlerinde esnaf, başta siyasi belirsizlik olmak üzere kur artışları, alım gücündeki zayıflığa bağlı olarak tüketimin azalması ve AVM’lere yönelişin yaşattığı sıkıntıları üzerinden atamıyor. Anadolu da ise satışlar dibe vurmuş durumda.
Herkes gergin
İstanbul Kapalıçarşı ve Mısır çarşısı turistlerden dolayı hareketli günler geçiriyor. Mahmutpaşa Esnaf ve İşadamları Derneği Başkanı Yusuf Yetişgin ise piyasanın durgun olduğunu satışlarda yüzde 30 düşüş bulunduğunu belirtiyor ve devam ediyor “Hem seçim hem de terör olayları tüm Türkiye’yi olduğu gibi Mahmutpaşa’yı da etkiliyor. Seçim ekonomisine girmiş durumdayız. Herkeste bir gerginlik var. Piyasalarda dengesizlik ve işlerde bozukluk yaşanıyor. Kesinlikle sosyal ekonomik bir durum bu. Geçen yıla göre yüzde 30 bir düşüş var satışlarda ve ziyaretçi oranında.”
Dövizdeki yükseliş
Çıkrıkçılar Yokuşu esnafını etkileyen en önemli gelişmelerin başında dolar ve euro da yaşanan artış geliyor. Esnaf, halen yaşanan zorlu süreci, 1999-2001 yıllarındaki ağır ekonomik kriz dönemlerine benzetiyor. Buna karşılık, hükümetin kurularak siyasi belirsizliğin ortadan kalkmasının ise işleri bir nebze de olsa hareketlendireceği beklentisi hakim. Döviz artışının ithal ürünlere yansıması sonucu artan fiyatların, talebi olumsuz etkilediğini belirten esnafın içinde yerli malı kullananlar biraz daha rahat gibi görünse de toptan eşya fiyatlarındaki artışların da sıkıntılarından dert yanıyor. Esnaf, tüketicinin alım gücünün “maaşların yetersizliği ve bankalara olan borçlar” nedeniyle zayıfladığı, bu yüzden esnafların daha düşük maliyetli ürünler ile tüketicinin ihtiyacını karşılamaya çalıştığını söyledi. Ancak bu durumun kaliteye olumsuz yansımasından bazı esnaflar rahatsız. Semtlerde kurulan büyük mağazalar ve AVM’lerin yıllardır işlerini sekteye uğrattığını kaydeden esnaf, müşterilerin taksitli alışveriş imkanı yüzünden büyük mağazaları tercih ettiği tespitini yapıyor. Ancak esnaf, taksit imkanı kısıtlı da olsa, pazarlık yapma şansının her zaman bulunmasının, çok önemli bir unsur olduğunu, üstelik pazarlıkla birlikte daha dostça ve samimi ortamda alışveriş gerçekleştirildiğinin altını çiziyor.
Tarihi çarşıları vurdu
Anadolu esnafı, özellikle doğuya doğru gidildikçe siyasi belirsizliğin yarattığı durgunluğun yanı sıra terör olaylarının da işlerini sekteye uğrattığını söylüyor. Esnafın anlatımlarına göre tüketici, Bursa’da terör korkusuyla çarşıya çıkmazken Diyarbakır ve Kahramanmaraş’ta iflaslar hızla artıyor. Erken seçim olasılığının belirmesi, hükümet kurma çalışmalarının sonuçlanmasını bekleyen Anadolu esnafını zor durumda bıraktı. Orta Doğu’da ve sınır komşularımızda yaşanan savaşlar, artan terör olayları Anadolu ticaretinin nabzını tutan tarihi çarşıları da vurdu. Kimi kentlerde, kapanan işyeri sayısında ciddi artışlar olduğu belirtilirken, işyerlerinin el değiştirme süreci de hızlanmış gözüküyor. Okulların açılması ve Kurban Bayramı öncesinde bir hareketlilik bekleyen Anadolu esnafı düğün sezonu ve gurbetçilerin yarattığı ivmeden bir parça da olsa teselli bulmuş durumda.
