Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Serap BESİMOĞLU

Serap BESİMOĞLU

Bazıları niçin solaktır?

Elektronik postama gelen keyifli grup iletilerinin birinde özellikle halk arasındaki tabiriyle solak dediğimiz ve sol elini kullanan insanlarla ilgili  “Bazıları niçin solaktır ?” adlı  ileti dikkatimi çekti. Özellikle bu yazıyı okuyana kadar kendim de sağ elimi kullanıyor olduğumdan dolayı hayatın birçok alanının sağ elini kullanan insanlara göre tanzim edilmiş olduğunu düşünmemiştim.   Oysaki  sol elini kullanan insanlar için bazı alanları da zorlaştırdığımızı daha iyi anlamak adına iletiyi aynen sayfama taşımaya ve sizlerle paylaşmaya karar verdim. Belki de birçok yanlış bilinenin doğru bilgiyle çürütülmesi önemli olabilir diye.
İletimiz aynen şöyle:
“İnsanların çoğunun niçin daha çok sağ ellerini kullandıkları henüz bilinmiyor. Eğer dünya nüfusunun yarısı solak olsaydı veya dünyada hiç solak bulunmasaydı, bu durum tabiatın kurallarına daha uygun olabilirdi ancak tek yumurta ikizlerinin bile yüzde 10’unun farklı ellerini kullanmaları şaşırtıcıdır. Bu durumun genetik olmadığı, kalıtımla bir ilgisinin bulunmadığı da kesin. Bebeklerin ana rahmindeki pozisyonlarıyla ilgili teoriler var ama kanıtlanmış değil.
İnsanın dışında hiçbir yaratık bir elini veya ayağını diğerine göre öncelikli kullanmaz. Dünyada tarih boyunca kültür ve ırk farkı olmaksızın insanlar arasında sağ elini kullananlar hep çoğunlukta olmuşlardır. Bilim insanları yıllardır bunun nedenini arıyor.
Eskiden beynimizin sol yarısı daha üstün görülürdü.
Bilindiği gibi beynimizin her iki yarısı değişik yetenekleri kontrol eder. Önceleri beynimizin sol yarısının konuşma yeteneğimize kumanda ettiği bilindiğinden, yazmamıza da kumanda ettiği ve bütün önemli kumandaları bu tarafın üstlendiği sanılıyordu. Ama sonraları beynimizin sağ yarısının da idrak, yargılama, hafıza gibi çok önemli işlevlere kumanda ettiği, beynin her iki yarısının da birbirinden üstün olmadığı ve her iki tarafın da eşit değerde görevler üstlendiği görüldü.
Solaklar azınlık olunca
Solakların oranı hakkında çeşitli görüşler var. Genel görüş bunun 1/9 oranında olduğu şeklindedir. Her azınlığın başına geldiği gibi solaklar toplumda bazı zorluklarla karşılaşmışlar, hatta tarihin karanlık çağlarında şeytanla bile özdeşleştirilmişlerdir. Günümüzde bile solak doğan çocuklar, aileleri tarafından sağ elleri ile yazmaya zorlanmaktadırlar. Sağ ellerini kullananlar için hayat daha kolaydır. Onlar daha iyi organize olmuşlar, acımasız bir üstünlük kurmuşlar, dünyada her şeyi kendilerine göre ayarlamışlardır. Arabaların vitesleri, silahlarda boş kovanların fırlayış yönü, hatta tuvaletlerdeki muslukların yeri bile hep sağ ellilere göre tasarlanmıştır.
Sağ ve sol birçok kelimeye kök olmuştur
İngilizce’de sol anlamındaki “left” kelimesi, zayıf ve kullanışsız anlamında eski İngilizcede kullanılan “lyft” kelimesinden türetilmiştir. Sağ anlamındaki “right” ise haklılık ve doğruluk anlamında da kullanılır. Türkçe’de de öyle değil mi ? Sağ, hem canlı ve hayatta anlamında kullanılır, hem de sağlıklı, sağlam gibi sıfatların kökünü oluşturur. Solun ise soluk gibi bir sıfatın kökünü oluşturma dışında sadece bir nota ile isim benzerliği var.” 
Bunları birçoklarımız düşünüyordur belki ama zorlukları benim aklıma gelmemişti. Özellikle solak insanlarımızın hayatını kolaylaştırmak için bazı düzenlemeler de şart. Örneğin solaklar için makas, cezve, hatta yine onlar için cetvel, vites vb. ya da farklı tasarımların önemli olduğunu bir kez daha hatırlatalım istedim.

Yazarın Diğer Yazıları