Efelik kültürünün ünlü simalarından olan Çakırcalı Mehmet Efe Birim Dans Tiyatrosu sanatçılarının üstün performansları ile Devlet Opera ve Balesi sahnesinde 12 Mayıs’ta dünya prömiyeri yaptı.
Çakırcalı’nın yaşamının dans tiyatrosuna aktarıldığı Çakırcalı Mehmet Efe efsanesi İhsan Bengier’in koreografi ve rejisi, reji yardımcısı Ebru Saçar’ın güçlü librettosu ile çok başarılı idi. Eseri izledikten sonra kendisi ile sohbet ettiğim Birim Dans Tiyatrosu Sanat Yönetmeni İhsan Bengier’e; “Neden Çakırcalı?..” diye sordum...
“Yeni bir proje çalışmasında bu fikri Cem İdiz’le birlikte geliştirdik. Efelik kültüründe dürüstlüğü, dik duruşu ve yiğitliği ile öne çıkmış bir halk kahramanı olan Çakırcalı Efe yaşadığı dönemde bir efsaneye dönüşmüş. Hikayesi bizi çok etkiledi. Osmanlı döneminde Osmanlıya karşı gerçek anlamda dik duran, yoksulun, fakirin hakkını savunan lider ruhlu bir kişi. Kısacası biz Çakırcalı’nın daha çok yaşamındaki Robin Hood’luğu almaya çalıştık. Çünkü Çakırcalı Efe eşkıya değil ölmeyen bir efsane ve halk kahramanı. Hatta bu ruh Kurtuluş Savaşı esnasındaki efeliğin ruhunu da oluşturmuştur.”
Bengier daha önce eserin opera sahnesine de taşınmasının düşünüldüğünü ama bunu ilk defa kendilerinin yaptığını ve dünya prömiyeri ile izleyiciye sunmaktan çok mutlu olduklarını söyledi. Müziklerini Cem İdiz’in hazırladığı eserde orkestrayı başarılı şef Sunay Muratov yönetiyor. Özellikle de eserin metnini yazan reji asistanı, tiyatro sanatçısı Ebru Saçar’ın ellerine sağlık. Yaşar Kemal’in aynı adlı eserinden esinlenerek dans tiyatrosu metni haline dönüştürdüğü libretto çok güçlü, akıcı ve dönemin bilgisini kaynakçalara dayandırarak sıkı bir anlatımla seyirciye sunuyor. Eserde başarılı bir kadro var ama bazı isimleri paylaşmak istiyorum. “Çakırcalı Mehmet Efe”yi oynayan baş dansçı Emre Onuk muhteşemdi. “Kara Suat Paşa” rolünde başarılı dansçı Serhat Elat, Çakırcalı’nın birinci karısı “Iraz” rolünde Deniz Ertürk, ikinci karısı “Fatma” rolünde Özge Kınıklı, hem eser sorumlusu hem Çakırcalı’nın annesi Ayfer Alpan, değerli dostum repetitör (çalıştırıcı) “Deli Yürek Efe” ve Fatma’nın babası rolünde başarılı dansçı Yekta Oktay, “İzmir valisi Kamil Paşa” ve “Hasan Çavuş” rolünde Tufan Kaytmaz, ayrıca bir çok görevi başarı ile sırtlanan BDT sanat yönetmeni İhsan Bengier hem “Postluoğlu Mehmet” hem de “Çamlıcalı Hüseyin” rolünde izleyici ile buluşuyor. Çağdaş dekorların kullanıldığı eser “Y efekt” (Yabancılaştırma efekti) denen bir yapı ile buluşturulmuş. Dönemin kostüm, tarih ve yaşanmışlığını günümüz gerçekliği ile buluşturmak hedeflenmiş.
Eserde o gün ile bugünün analizini ifade edip izleyiciyi düşündürmek esas alınmış. Final ise mükemmel. Sağlam kadro, güçlü libretto ve üzerinde çok düşünülen sağlam bir reji. İhsan Bengier, Ebru Saçar, Cem İdiz, Sunay Muratov ve tüm ekibin, tabii Çakırcalı Emre Onuk’-un ellerine sağlık. Mutlaka izlenmeli. ADOB sahnesinde seyircisiyle buluşmaya devam ediyor. İyi seyirler diliyorum.
