Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na önerimdir

11 Haziran 1932 günü kabul edilen 2007 sayılı Türk Vatandaşlarına Tahsis edilen Sanat ve Hizmetler Hakkındaki Kanunda gerçek anlamda vatandaşlarımızın haklarını koruyucu maddeler mevcut iken, öncelikli olarak 4 Ekim 2000 tarihinde yabancı uyruklu vatandaşların Bağ-Kur sigortalısı olmasının önü açıldı. 6 Eylül 2003’te de 2007 sayılı kanunda köklü değişikliklere gidildi.
2007 sayılı Yasanın yeni hali ile yabancı uyrukluların ülkemizde çalışmalarının önündeki engeller büyük bir çoğunlukla kaldırılır iken, yabancılar için alınması gereken gerekli izinlerin alınıp alınmadığı noktasında da ciddi bir boşluk yaratıldı. Yabancı uyruklu vatandaşların çalıştığı sektörlerin başında gelen turizm sektörü, özellikle başıboşluğun ve denetimsizliğin en yoğun olarak yaşandığı sektör.
Yıllardır uyarı yazıları yazmama rağmen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan “kaçak çalışanları önlemeye yönelik bir faaliyet göremiyoruz” . Yaz sezonunda nüfusları kış aylarının on katı artan turizm bölgelerinde başarılı sonuçlar alabilmek için, sabit olmayan ve geçici görevlendirme ile turizm işletmelerini denetleyecek mobil ekiplerle çözüm arayışına gidilmelidir. Kışın nüfusu 25 bin olan ama yaz sezonunda 300 bin nüfusa ulaşan bir turizm kentinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bir şubesi bile yok ise, lütfen ondan sonra bazı yetkililer çıkıp Sosyal Güvenlik Kurumu’nun milyarlarca lira zararından bahsetmesin.


Meksika’daki uygulama bize uyar
Güney Amerika ülkelerinden Meksika’nın da gelirlerinin büyük kısmını oluşturan turizm sektöründeki yabancı uyrukluların çalışmalarındaki uygulama mükemmele yakın bir uygulama olup, ülkemizde de uygulanmasında bir sakınca yoktur.
Mesela Meksika Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ülkelerinde turizm faaliyetinde bulunacak ve kendi ülke vatandaşlarını otel rehberliği, havaalanı transferleri gibi işlerde çalıştıracak olan bir Alman tur operatörüne, “Meksika’da çalıştıracağın her bir Alman vatandaşı için, 10 tane Meksika vatandaşının sigorta primlerini, faaliyet gösterdiğin sürece ödeyeceksin” diyor. Alman tur operatörü eğer 100 tane Alman vatandaşı çalıştıracaksa, bunun on katı sayıda yani bin tane Meksika vatandaşının aylık sigorta primlerini yatırmak zorunda kalıyor.


Birkaç yıl içinde düzlüğe çıkılabilir
Tahminlerime göre, Türkiye’de turizm sektöründe yaklaşık elli bin bu şekilde kaçak durumda çalışan yabancı var, bunun on katı beş yüz bin Türk vatandaşının sigorta priminin yatması demektir. Sezonluk bile olsa, altı ay boyunca beş yüz bin Türk vatandaşının sigorta primlerinin yabancı tur operatörleri tarafından yatırılıyor olmasının, milyarlarca lira zarar ettiği söylenen Sosyal Güvenlik Kurumunu birkaç yıl gibi kısa bir sürede düzlüğe çıkaracağı görülecektir.
Asgarî ücretten bile sigorta primleri yatırılıyor olsa, aylık 150 milyon Türk Lirası kurumun kasasına girecektir. Zaten kaçak olarak çalıştıkları ülkemizde kazandıkları paradan bir kuruş olsun gelir vergisi ödemeyen yabancı uyruklular, hiç olmazsa bu sigorta primi ödeme zorunluluğu ile bir nebze de olsa denetim altına alınmış olacaklardır.

Yazarın Diğer Yazıları