Merkez Bankası hükümeti uyardı ve Türkiye'de tüketicinin Avrupa'dan daha pahalı et tükettiğini belirterek hayvancılık politikalarında önlem alınmasını istedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası blogu "Merkezin Güncesi"nde yer alan çalışmada, "Türkiyede bir taraftan dana eti talebi hızlı bir şekilde artarken, diğer taraftan üretim maliyeti üzerinde besi yemi kaynaklı olarak ciddi bir baskı söz konusu" ifadesine yer verildi.
Türkiye'de kırmızı etin görece pahalı olduğunun bilindiği belirtilen çalışmada, "Kişi başına düşen milli geliri Türkiye'nin çok üzerinde olan Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bile ortalama dana karkas et fiyatı Türkiye'deki fiyatın altında seyrediyor" ifadeleri kullanıldı. Çalışmada, kişi başına düşen dana eti tüketiminin hızlı bir şekilde arttığı bildirildi.
Söz konusu çalışmada, şunlar kaydedildi: Besicilik işletmeleri 12 aylık danayı 6-8 ay besledikten sonra kesime göndermekte. Karkas dana etinin maliyet bileşenlerine baktığımızda besi hayvanı materyalinin yüzde 55-60, yem giderlerinin yüzde 30-35, diğer giderlerin ise (işçilik, finansman, ilaç vs.) yüzde 10-15 paya sahip olduğunu görüyoruz. Besi hayvanı materyali yurt dışından ithal edilmişse karkas dana eti maliyetinin yaklaşık üçte biri yurt içinde yapılan yem giderlerinden oluşuyor. Bununla birlikte, besicilik işletmeleri besi hayvanı materyalini yurt içinden temin etmişse karkas dana eti maliyeti içinde yem giderlerinin payı yüzde 60'lara kadar çıkabiliyor. Çünkü 12 aylık besi hayvanı materyali maliyetinin yaklaşık yarısı da yem giderlerinden oluşmakta. Bu çerçevede, dana eti fiyatının oluşumunda yem maliyetinin oldukça önemli rol oynadığı tespitini yapabiliyoruz."
Çalışmada, yüksek hububat fiyatlarının yüksek besi yemi fiyatlarına yol açtığı, Türkiye'de büyükbaş hayvan besiciliğinin büyük oranda besi yemi kullanımına bağımlı olduğunu dikkate alındığında da göreli olarak yüksek dana eti fiyatı gerçeği ile karşı karşıya kalındığı vurgulandı. Çalışmada, besi yemi üretiminin hızla artmasının hububat ürünleri fiyatları üzerinde talep yönlü baskı oluşturduğu ve bu baskının da zaman geçtikçe artma eğiliminde olduğu kaydedildi.
"HUBUBATTAKİ YÜKSEK FİYATLAR KAMÇILIYOR"
Türkiye'de hububat ürünlerinin fiyatlarının düşük verimlilik gibi çeşitli yapısal sorunlar ve korumacılık sebebiyle dünya fiyatlarının üzerinde seyrettiği aktarılan çalışmada, Türkiye'de yüksek et fiyatlarının ana sebeplerinden birinin göreli olarak yüksek hububat fiyatlarının olabileceğinin altı çizildi.
Çalışmada, yüksek hububat fiyatlarının yüksek besi yemi fiyatlarına yol açtığı, Türkiye'de büyükbaş hayvan besiciliğinin büyük oranda besi yemi kullanımına bağımlı olduğunu dikkate alındığında da göreli olarak yüksek dana eti fiyatı gerçeği ile karşı karşıya kalındığı vurgulandı.
Besi yemi üretimi ve tüketiminin son 15 yılda 4 katına çıkarken, besi yemi fiyatının oluşumunda kritik rol oynayan hububat üretiminin ise neredeyse yerinde saydığı bildirilen çalışmada, şunlar kaydedildi: "Besi yemi hammadde maliyetinin yükselmesinde yurt içi hububat fiyatlarında talep ve arz kaynaklı artışlar kadar döviz kurundaki hareketler de etkili oluyor. Ayrıca, korumacılık ve düşük verimlilik gibi nedenlerle yurt içi hububat fiyatları seviye olarak da uluslararası fiyatların çok üzerinde seyrediyor. Saydığımız tüm bu faktörler neticesinde temel bir gıda maddesi olan kırmızı eti, kişi başına düşen milli geliri Türkiye'nin üzerinde olan ülkelerden bile daha pahalıya tüketmek durumunda kalıyoruz."
