Turizm adına yapılan rezaletlerin ardı arkası kesilecek gibi değil. 2005 yılında Gelibolu Yarımadası ve Şehitlikleri ziyaretimiz sırasında gördüğüm “tabyaların içindeki boş şarap şişeleri, dışkı ve sidik kokuları ile etraftaki çöp yığınları” beni oldukça sarsmıştı. Ülkesi için canını verenlerin “mirasına saygısızlıkta” dünyada eşimizin benzerimizin olmadığını düşünmeye başlamıştım.
Derken; konu ile ilgili yazdığım iki köşe yazısının ardından bazı yetkililer utanmış olacak ki; 2006 yılında yaptığımız ziyarette tabyaların içlerinin temizlendiğini, yıkılan yerlerin benzer malzemelerle, ama “sponsor firmalar desteği” ile tadilatlarının yapıldığını görmüş olmak bile beni mutlu etmişti.
Birkaç gün önce aldığım bir e-posta ile yine canım sıkıldı ve “turizm yapıyoruz” diye yapılan rezaletlerin azalacak gibi olmadığı düşüncesi bende daha da yerleşti. Bir profesyonel rehber meslektaşımın gönderdiği e-posta üzerine adı geçen Peten Turizm firmasının web sitesini kontrol ettiğimde, web sitelerinde genellikle müşterilerin turlarla ilgili “olumlu görüşlerinin” sunulduğu sayfada aşağıdaki İngilizce metne ulaştım. Metni olduğu gibi aldım ki, bunun benim uydurmam olmadığını göstermek için.
MANCHESTER REGIMENT
1914-1918
GALLIPOLI
(05-11 MAY 2005)
U.K.
Dear Iffet,
We have all returned safely from a splendid tour having experienced almost no difficulty in entering or leaving the country with our uniforms. It was truly a very successful venture.
Our most sincere thanks to you and Peten Travel for all that you have done to make it such a success.
Wade Russell
Yukarıdaki metnin Türkçesi de aşağıdaki gibi;
MANCHESTER ALAYI
1914-1918
GELİBOLU
(05-11 MAYIS 2005)
İNGİLTERE
Sevgili İffet,
Üniformalarımızla ülkeye girişte ve çıkışta neredeyse hiçbir sorun yaşamadığımız mükemmel turdan hepimiz güvenle döndük. Bu gerçekten çok başarılı bir risk almaydı.
Böylesine başarılı olmasından dolayı yaptığın her şey için sana ve Peten Tur’a en derin saygı ve teşekkürlerimizi sunarız.
Wade Russell
Şimdi yukarıdaki metinde anlatılanların daha da iyi anlaşılması için bu firmanın benzer turlarına çıkmış olan rehber meslektaşımın anlattıklarına yer verelim.
“Bu turda emekli bir İngiliz subay vardı.
Adam akıl hastası ve azılı bir Türk düşmanı her yerde benim yanımda utanmadan bize hakaret ediyor, Türkleri kötülüyordu. İstanbul lafını katiyen kullanmıyor hep Konstantinopolis diyordu. İffet hanıma bunları söylediğim zaman bu adamı önceden bildiğini ve hep böyle sorunlu bir tip olduğunu, idare etmemi söyleyip durdu. Ama daha fazla dayanamadım ve ona gerekli cevapları verdim, üstüne üstlük tarihi eser kaçakçısı. Çanakkale’de bulduğu 1915’ten kalma eserleri yurtdışına çıkarttı, dayanamadım ihbar ettim, ama nasıl olduysa polis çantasında bunları bulamadı. Herhalde İffet hanım araya girdi, adam kurtuldu. Şimdi sıkı durun esas konu bu değil, İffet hanım bu adama ne yaptırıyor biliyor musunuz? Kendisi gibi bir grup emekli asker İngiltere’den geliyor, İffet hanım bunlara 1915 işgal kuvvetleri kıyafetlerini giydirip Çanakkale’de, Gelibolu Yarımadası’nda çıkartma yaptırıyor. İnanılmaz bir şey, bunu bana resmen bu İngiliz subay söyledi.”
Evet görüldüğü gibi, Kültür ve Turizm Bakanlığı acente belgesi sahibi Peten Turizm firması, para kazanmak için “hizmette sınır tanımayan” bir anlayışla hâlâ 250 bin şehidimizin kemiklerini sızlatmaya devam edebiliyor. Bunun da adına “turizm” deniyor.