Türkiye tarım nüfusu yaşlı bir ülke. Kırsaldaki nüfusun çoğunluğu 55-64 yaş arası kişilerden oluşuyor. Tarımda gençleşme için ise yalnızca hibe değil, cazibe merkezi kılacak adımlar gerekli. CIA Factbook'a göre, dünya'nın en yaşlı ülkeleri Monaco, Almanya ve Japonya; en genç ülkeler ise Afrika ülkeleri olan Nijerya, Uganda ve Malavi. Türkiye ise 29,6 yaş ortalamasıyla genç ülkeler arasında. Ancak; Türkiye, giderek gençleşirken, tarımda ne yazık ki aynı durum geçerli değil. Yüzde 34,2'si istihdam edilen genç nüfusun yalnızca yüzde 18,5'i tarım sektöründe çalışıyor. Yani genç ülkeyi yaşlılar doyuruyor!
1935 yılında yüzde 76 düzeyinde olan kırsal nüfus, 1980'de yüzde 56'lara, 2012 yılında ise yüzde 22'ye kadar geriledi. Bugün artık kırsaldaki nüfusun çoğunluğu 55-64 yaş arası kişilerden oluşuyor. Kırsalda istihdam edilenlerin ise yüzde 60'ı tarımla uğraşıyor.
Ortak Tarım Politikası (CAP) tarafından hazırlanan bir araştırmaya göre, AB ülkelerinde 35 yaşından küçük üreticilerin en yoğun olduğu ülke yüzde 14,7 ile Polonya. Fransa'da bu oran 8,6. AB ülkelerinin genel ortalaması ise yüzde 6,5 düzeyinde seyrediyor.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı; tarımda genç nüfusu arttırmak amacıyla Nisan ayında bir süredir konuşulan hibe programını başlattı. Program; kırsal alanda ikamet eden ve tarımsal faaliyette bulunan/bulunmak isteyen 18-40 yaş aralığındaki kişilere yönelik. En yüksek hibe ise 30 bin TL'yi buluyor. 13 Nisan-12 Mayıs tarihleri arasında hibe desteği için başvuranların sayısı 378 bin olarak açıklandı.
Genç nüfus ile tarımın buluşmasını engelleyen en önemli faktörlerden biri güvencesizlik. Bu konuda tarım sektöründe sosyal güvenlik destek priminin Hazine tarafından karşılanması gibi beklentiler mevcut. Miras Kanunu'nda genç üreticiler lehine düzenlemeler çıkartılması, danışmanlık hizmetlerinde gençlere ayrıcalık tanınması ve tarımsal kredilerde genç üreticilere sıfır faiz imkânının sağlanması da diğer öneriler.
Nüfus kentlere yığıldı tarımın profili düştü
Gençleşmeye olan ihtiyaç; hem tarımsal üretimin, hem de ülkenin ekonomik/sosyal anlamda geleceği için kilit noktada. Gençlerin tarıma olan ilgisinin azalması kırsal nüfusu azaltıyor, üretimi düşürüyor. Nüfusun kentlere yığılması ile işsizlik de büyüyor.Tarımda gençleşme ile bu süreci tersine döndürmek mümkün. Üstelik yeni neslin teknolojik gelişmelere olan hakimiyeti tarımın profilini yükseltip verimi arttıracak bir faktör. Ayrıca deneyimli üreticilerin tecrübelerinin genç üreticilere, dolayısıyla nesilden nesle aktarılması da mümkün olacak.
