O ‘sır’ açığa çıktı!
Haber: Salim Yavaşoğlu
Türk ordusunun Kuzey Irak’taki terör örgütü PKK yuvalarına karşı 2008’de başlattığı harekatın büyük korku yarattığı ve ABD tarafından güçlükle sona erdirildiği anlaşıldı.
Türk ordusunun, Kuzey Irak’ta yuvalanan PKK’lı teröristlere yönelik 21 Şubat 2008’de başlattığı ve 10 gün süren büyük operasyonun perde arkası 7 sene sonra ortaya çıktı. Ağır kış koşullarında yapılan ve şehit asker Kasım Aksoy’un ayakkabıları yırtık Şanlıurfa’daki kızının adının verildiği “Güneş Operasyonu”nun Kuzey Irak Kürt yönetimi ile dünyada büyük endişeye neden olduğunu dönemin ABD Savunma Bakanı Robert Gates anı kitabında itiraf etti.
ABD’li Gates’i, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani de doğrular yönde konuştu.
Talabani açıkladı
Ortadoğu Araştırma Enstitüsü (MERİ) tarafından Kuzey Irak’taki Erbil kentinde düzenlenen “Türkiye, Kürtler ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi” başlıklı panele Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Başdanışmanı Etyen Mahçupyan ile Başbakanlık Başdanışmanı Hatem Ete de katıldı. Kubat Talabani, dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı İlker Başbuğ yönetiminde 10 bin askerle çetin kış koşullarında 21 Şubat’ta başlatılan, başta ABD, Rusya ve Avrupa ülkeleri tarafından endişeyle izlenen “Güneş Harekatı” ile ilgili ilginç bilgiler verdi. Talabani, konuşmasında şöyle dedi:
Gizli görüşüyorduk
“Kürdistan Bölgesi ile Türkiye ilişkilerinin birkaç aşaması var. Hatırlıyorum, 1990’larda Celal Talabani ve Mesut Barzani, Türkiye’ye gizlice gider ve Sayın Özal ile görüşürlerdi. İlişkiler çok iyiydi, fakat gizliydi. Medyadan ve diplomatik teamüllerden uzaktı. Bugün görünen protokol yoktu. Kürdistan ve Kürt kelimeleri üzerinde yasaklar vardı. O zamanlar böyle bir program düzenlememiz, Türkiye’den devlet yetkililerinin gelip, Kürdistan Bölgesi ile Türkiye ilişkilerini anlatması imkansızdı. O dönemki ilişkiler tek yönlüydü. Konu tamamen PKK meselesine bağlı olarak yürüyordu. 2000 yılına doğru ekonomik ilişkilerimiz güçlendi. Kürdistan bölgesindeki Türkiye şirketlerinin sayısı arttı. Bu şekilde ekonomik ilişkilerimizde gözle görülür bir ilerleme sağlandı.”
2008’deki harekat
Talabani, Türkiye ile “Kürdistan bölgesi” arasında yaşanan “Güneş Harekatı” krizinin nasıl çözüldüğünü de şöyle anlattı: “Türkiye askerleri, 2008 yılında Kürdistan bölgesi topraklarına girdi ve PKK’ya karşı Kandil’de operasyon başlattı. Kürdistan bölgesi yöneticileri ve halkı bu girişimden oldukça endişelendi. O zamanlar Sayın Mesut Barzani, bizzat o bölgeye gitti. Kürt halkı olarak çok kötü sonuçlar bekliyorduk. Ancak ne mutlu ki Celal Talabani, 2008’in Mayıs’ında Bağdat’ta, Türkiye ve Kürdistan bölgesi yöneticileriyle gizli bir toplantı yaptı. O toplantı gizliydi ve yükselen tansiyonu düşürdü. Bu toplantı Kürdistan bölgesi ile Türkiye arasında yeni bir sayfanın açılmasına vesile oldu.”
ABD'li eski bakandan itiraf
ABD eski Savunma Bakanı Robert Gates, anılarını yazdığı kitapta, 2008’de TSK’nın Kuzey Irak’a düzenlediği “Güneş Sınır Ötesi Harekatı” ile ilgili ilginç bilgiler verdi. Gates, anılarını yazdığı “Duty” adlı kitapta Bush dönemindeki harekatı nasıl durdurduklarını şöyle anlattı: “Kürt teröristlerin sınırı geçerek Türk yetkilileri, askerleri ve polisleri öldürmesi büyük problem yaratıyordu. Türkler Irak’ın bu sızmaları engellemesini istedi ama Bağdat, Irak Kürdistan yönetiminin aktif desteği olmadan bu konuda çaresizdi. Durum giderek kontrolden çıkıyordu. Petraeus (ABD’nin Orta Doğu’daki güçlerinden sorumlu general) Türklerin bu tür saldırıları yapmadan önce bize haber vermesi konusunda ikna için çok uğraş verdi. Ama Türklerin uyarıları gelişigüzel ve genelde saldırılardan sonra oldu.
KARA HAREKATI
Türk saldırılarının bir kısmı İran sınırına çok yakın bölgelerde gerçekleşti. 2008’in Şubat ayı sonunda (28 Şubat) Ankara ziyaretimden hemen önce geniş kapsamlı bir sınırötesi kara harekatı başlattılar. Türk hükümeti teröristlere karşı daha agresif bir tutum takınmadığı için içeride çok eleştiriliyordu. Buna rağmen benim getirdiğim mesaj operasyonun mevcut riskleriyle derhal durdurulması ve Türk askerlerinin sınırın Türkiye tarafına geri çekilmesiydi. Benimle birlikte Türkiye’ye gelen Amerikalı gazeteciler yaptığım görüşmelerden sonra ’Türkler mesajı aldı mı?’diye sorduklarında onlara, ’Evet aldılar. Çünkü onlara bunu 4 kez tekrarladım’diye cevap verdim. (Türk askerleri Gates’in ziyaretinden saatler sonra ertesi sabah 29 Şubat’ta Kuzey Irak’tan çekilmişti.)
