Sağlık hizmetinde birincil amaç, hastalıkların tedavisinden çok sağlığın korunması olmalı. Bu noktada dikkat edilecek konulardan biri de hijyen uygulamaları. El hijyeni ise birey ve toplum sağlığının korunması açısından basit, ucuz, herkes tarafından uygulanabilir ve son derece etkili yöntemlerden biri, belki de en önemlisi.
Hijyenin kelime anlamının; “Sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü” olarak tanımlandığını belirten Özel Aile Konak Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Asuman Çalışkan, hastalıklardan korunmada el hijyeninin önemine dikkat çekti.
Çevresel temas sonucu ellerin pek çok bakteri barındırdığını, bu bakterilerin ellerdeki çatlak, çizik ve gözeneklere yerleşerek yağ, ter, toz ve kirle karışıp çoğalmak için uygun ortam oluşturduğunu belirten Dr. Çalışkan, “Çoğu zaman günlük koşturmaca içinde el hijyeni yeterli sağlanamaz. Oysa pek çok enfeksiyon hastalığından etkili el yıkama ile korunmak, en azından bulaş olasılığını azaltmak mümkündür” dedi ve el hijyeninin önemi hakkında şunları söyledi:
UZM.DR. ASUMAN ÇALIŞKAN
“Tokalaşma ile soğuk algınlığından ağır gribe kadar giden virüsler kişiye bulaşabilir, kirli ellerle kontamine olmuş gıdaların tüketilmesi ağır ishallere neden olabilir. A ve E tipi sarılık etkenleri kirli ellerle taşınıp hayatımızı tehdit edebilir, ölümcül bakteriler hastadan hastaya eller vasıtasıyla taşınabilir. Dışkı ile bulaşan enfeksiyonlar, paraziter hastalıklar da yetersiz el hijyeni nedeniyle kişiden kişiye bulaşabilir. Bu durum basit enfeksiyonlardan hayatı tehdit eden tablolara kadar değişebilir, gereksiz işgücü kaybı ve tedavi maliyetine neden olabilir.
El hijyeninde amaç hastalık oluşturabilecek bu mikroorganizmaların uzaklaştırılmasıdır. Sadece su ile yeterli el hijyeni sağlanamaz. Bu nedenle su ve sabun veya el dezenfektanı kullanılması önerilir. Etkili el yıkama tekniği ile pek çok salgın hastalıktan korunmak mümkündür.”
ELLER NE ZAMAN YIKANMALI?
• Yemek hazırlamadan önce.
• Yemek yemeden önce ve yemek yedikten sonra.
• Tuvaleti kullandıktan sonra.
• Hastaya temas etmeden önce ve hastaya temas ettikten sonra.
• Bebeklerin altını değiştirdikten sonra.
• Çöplere, kirli yüzeylere temastan sonra.
• Pişmemiş gıdalara temas ettikten sonra (et, tavuk, balık, yumurta gibi).
• Bozulmuş gıdalara dokunduktan sonra.
• Üst solunum yolu salgılarına temastan sonra (öksürük, burun silme ve hapşurma gibi).
• Kedi köpek ve diğer hayvanlara dokunduktan sonra.
• Para alışverişi, telefon, kapı kolları, bilgisayar gibi bakteri barındıran araç gerecin kullanımından sonra.
