Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Cahit Armağan DİLEK

Cahit Armağan DİLEK

"İki Kürdistan bir Kürdistan'dan iyidir!"

Baştan söyleyeyim. Yazının başlığı bölgemizde Türkiye'yi hedef alan büyük senaryonun bir safhasının adı. Hem de güney sınırlarımız boyunca oynanan senaryo. Menbic'ten ikinci Kürdistan çıkar mı diye sorup senaryoyu açıklayalım.

Büyük Ortadoğu Projesi'nin 2011'de başlayan Suriye ayağına ivme kazandırıp kapsamını genişleterek yüz yıl önce yarım kalmış bölgenin dizaynını tamamlamak üzere Haziran 2014'te IŞİD sahneye sürüldü.

IŞİD o dönemdeki haritasında Kuzey Afrika'dan Afganistan'a, Avrupa'dan Asya'ya kadar eyaletlere ayrılmıştı. Bunlardan biri de Irak-Suriye-Türkiye'den topraklar üzerine çizilmiş Kürdistan'dı. Büyük Kürdistan'ı biz bir de yırtıp attığımız Sevr'den hatırlıyoruz.

Peki bütün bunların başlıkla ne ilgisi var? Şöyle açıklayalım. 2014'ten itibaren Suriye'de yaşananlar 1990'lardan buyana Irak'taki yaşananların adeta kopyası ve hızlı çekimi gibi. Özelikle Irak kuzeyinde 30 yılda oluşturulan ortam Suriye kuzeyinde 3 yılda oluşturuldu. Proje sahiplerinin Irak'tan aldıkları dersler var ki Suriye kuzeyindeki yapı Irak kuzeyindeki yapının önüne geçti.

PKK/YPG Haziran 2015'te TelAbyad'ı işgal edip Fırat doğusunda coğrafi bütünlüğü sağladı. Aralık 2015'te Türkiye'nin kırmızı çizgi ilan ettiği Fırat'ın batısına geçince büyük Kürdistan projesi somut olarak belirdi.

İşte PKK devletçiği ABD ve Batı'nın askeri/siyasi yardımlarıyla Suriye kuzeyinde yeşertilirken 2016 yılından itibaren bu aktörlerin söyleminde değişiklikler başladı. Türkiye'nin tepkileri yumuşatılmalıydı. Yetmez, fiili durumu kabullenmesi sağlanmalıydı. Artık büyük Kürdistan'dan söz etmiyorlardı. Herkes kendi bulunduğu ülke sınırları içinde kalacak, orada belirlenecek özerklik şartlarında kalacaktı! Böylece bölünme parçalanma endişesi yaşayan Türkiye tehdit hissetmeyecekti.

Dedik ya Irak'tan aldıkları dersler, örnekler var. Irak kuzeyindeki özerk bölgeye önceleri çok sert karşı çıkan Türkiye, açılım politikalarıyla paralel şekilde tutumunu değiştirmiş, Barzani yönetimine adeta stratejik ortak muamelesi yapmıştı. Aynısı neden Suriye'nin kuzeyiyle olmasın diye soruyorlardı.

Buna göre Suriye kuzeyinde oluşmakta olan PKKistan Irak kuzeyinden ayrıydı, bağlantıları yoktu!  PKK/PYD'lilere de bağımsızlık istemediklerini, Suriye içinde kalacaklarını açıklattırıyorlardı. Yani büyük bir Kürdistan yoktu, ama iki Kürdistan vardı, iki birden iyiydi. Tabii inanmak isteyenlere bir masal olarak.

İki Kürdistan'ın Irak parçasında Barzani fazla ileri gidince Eylül 2017 referandumunda büyük projenin bozulmasından korkan ABD-Batı'yı arkasında bulamadı. Şimdilik birinci Kürdistan olarak duruyor. İkinci Kürdistan için halen engel Türkiye. Fırat'ın doğusu koruma altına alınarak Türkiye'nin askeri müdahalesi engelleniyor, PYD kabullendirilirse proje ivme kazanacaktı.

Bunun için Menbic'i kullanıyorlar. Daha önceki açıklamalarımda Menbic Yol Haritası denen sürecin ABD'nin tuzak planı olduğunu ısrarla vurguladım. İsim değişiklikleriyle YPG/PYD'nin terörist kimliğini silmeye çalışan ABD, şimdi YPG amblemi, Apo beçleri kullanmasını engelleyerek Menbic dahil Suriye kuzeyinde PKK'nın görünürlüğünü azaltıyor.

ABD "Kandil'den gelenler çekilmeli" diyerek Kandil-YPG ilişkisini kestiğini göstermeye çalışıyor. Menbic görüşmesi öncesinde Bakan Çavuşoğlu'nun ABD'nin bunu yapmak istediğini söylemesi Suriye'deki PYD/YPG yapılanmasının kabullendirilmesinde ABD'nin mesafe kat ettiğini gösteriyor. Çünkü ABD birkaç YPG'liyi göstermelik olarak bölgeden gönderecek olsa bile çok sayıda sivil kıyafetli YPG'linin Menbic'e geldiği duyumları var.

Türkiye'yle Menbic sınırında devriye oyunu oynayan, Türk askerinin Menbic'e girmeyeceğini söyleyen ABD, PYD'nin Şam'la Menbic dahil özerklik müzakeresi yapmasını sağlıyor. Yeni Suriye anayasası buralarda hallediliyor. Türkiye Suriye'de oyun dışına itilirken, diğer sorun alanlarında tehditlerle Suriye'de oluşan yapıyı kabullenmeye yönlendiriliyor. Uyarılarımızı dinlemeyen Türk yetkililer göz göre göre tuzağa düşüyor.

Yani Menbic'e dikkat. Yol haritası ikinci Kürdistan'a çıkabilir. Senaryoda üçüncü dördüncü Kürdistan da var. Dört parçadan bir büyük Kürdistan çıkacağı unutulmamalı. Bütün bunlara rağmen son MGK bildirisinde Menbic yol haritasına olumlu yaklaşım, ABD'nin halen stratejik ortak ifade edilmesi doğru değildir.

Bugün ABD Avrupa Kuvvetleri aynı zamanda NATO Kuvvetleri Komutanı ABD'li Orgeneral Türkiye'de. Medyada Suriye konusu görüşülecek haberleri var. Halbuki Suriye, anılan Komutan'ın sorumluk alanında değil. Suriye konusu görüşülecektir ama Menbic'ten ziyade Türkiye'ye güneyden gelen füze tehdidine karşı sınırımıza NATO kuvvetlerinin konuşlanması konusu olma olasılığı daha büyük. Bakınız son NATO zirvesi kararları md. 23, 49.

Yazarın Diğer Yazıları