İngiliz Büyükelçi Moore: "15 Temmuz darbesinin arkasında..."

İngiliz Büyükelçi Moore: "15 Temmuz darbesinin arkasında..."
İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore, İngiltere olarak darbe girişimin ardından FETÖ'nün olduğunu iyi bildiklerini ifade etti.

CNN Türk'te Hakan Çelik'in sorularını yanıtlayan Moore dış politika gündemine ilişkin çok önemli açıklamalarda bulundu.

İşte Moore'un söylediklerinden çarpıcı kısımlar:

HAKAN ÇELİK: FETÖ'YÜ, 15 Temmuz darbe girişiminin arkasında bir terör örgütü olarak görüyor. İngiltere böyle görüyor mu?

MOORE: Ben bir tartışmaya girmek istemiyorum. Biz terörist örgüt olarak tanımıyoruz. Çünkü belirli bir süreç var bunu adlandırmak için. Fakat bu önemli bir şey değil. Bu darbe girişiminin arkasında Gülen hareketinin olduğunu iyi biliyoruz.

Ben belki hatırladığınız gibi geçen yıl Temmuz ayında, Hürriyet'te mülakat çıktı. Ve o noktada ben dedim ki, evet tam kanıtım yoktu fakat bence bu darbe girişiminin arkasında Gülenci elemanlar var. Ve bunu kesinlikle tanıdım.

HAKAN ÇELİK: Bu konuyu pek anlatamadı mı Türkiye? Siz diyorsunuz ki İngiltere bunu düşünüyor. Fakat ABD'^de ve Almanya'da bunun anlaşılmadığını, kabul edilmediğini görüyoruz...

MOORE: Ben bir hakim değil. Şu anda mahkeme önünde bazı davalar var. Oldukça karışık bir resim çıkıyor. Tam o gecenin tam belli bir resmi yok. Fakat bence kesinlikle Gülen hareketi önemli bir rol oynadı.

Onların yanında belki Fetullahçı olmayan elemanlar vardı, olabilir. Fakat kesinlikle Gülen hareketi rol oynuyor. Pensilvanya'daki Fetullah Gülen ile bağlantısını biliyor muyum? Yok, bilmiyorum. Bu nedenle eğer Türk hükümeti bu darbe girişiminde katılan insanlara karşı bir de Türkiye Cumhuriyeti'ni kurumlarının gizlice girmeye çalışanlara karşı tedbirler almak haklı.

bildiğiniz gibi Almanya ile gerginlikler var. İngiltere'de endişelerimiz var. Bu darbe girişiminden sonra soruşturma biraz genişledi. Sadece Gülenci hareketine karşı değil, biraz genişledi. Özellikle milletvekilleri, gazeteciler... Öncelikle Cumhuriyet, Özgür Gündem... Yani bir günlük onursal yayın yönetmenliği yapan kişiler... Ve en son olayda Uluslararası af örgütü lideri tutuklandı. Bizim için Uluslararası Af Örgütü bildiğiniz gibi Londra'da kuruldu.

Savcının iddiasını okudum, ben avukat değilim. Kesinlikle Türk mahkemelerine bırakıyorum. İnşallah mahkeme yakın gelecekte, serbest bırakacaklar. Çünkü bu maalesef Türkiye için biraz zarar veriyor. Kesinlikle kişisel olarak bu zararı engellemek istiyorum. Hassas bir konuya değiniyorum biliyorum, ama önemli. Ama biz özellikle sayın Başbakan ve Cumhurbaşkanı ile kapı arkasında bir şeyler söylüyoruz. Fakat bu konuda biraz endişeliyiz.

15 Temmuz’un ardından İngiltere Başbakanı Theresa May bana emir verdi. 'Türk hükümetine tam destek verin' dedi.

HAKAN ÇELİK: YPG'yi terör örgütü olarak görüyor musunuz?

MOORE: Gerçekten bu konunun hassasiyetini iyi tanıyorum, iyi biliyorum. Ve PKK konusunda gerçekten İngiltere belki Türkiye'nin en iyi ortağıdır. Yıllarca çok yakın işbirliği yapıyoruz.

YPG ile ilgili soru çok zor bir soru. Rakka DEAŞ'ın gayri resmi başkenti oldu ve DEAŞ İngiltere için çok çok büyük bir tehlike. Kısa vadeli taktik olarak YPG ile işbirliği yapılıyor. Bunu inkar etmek istemiyorum. 

Irak bölgesi hükümeti var, Kuzey Irak'ta. Sayın Barzani dedi ki, gelecek aylarda referandum yapacağını söyledi. Biz buna karşıyız. Bu şu aşamada olamaz. Kesinlikle biz bu konuda eğer Bağdat ile Erbil bir uzlaşma olursa o farklı. Fakat bu tip bağımsız referandumu uygulamak, Bağdat'ın desteği almazsanız bu tehlikeli. Ve buna karşıyız.

Bir de Rakka'yı bir tarafta bırakın. Eğer Suriye'nin geleceğine bakacak olursak türkiye ile ingiltere'nin görüşleri oldukça benziyor.

HAKAN ÇELİK: YPG’ye İngiltere silah veriyor mu?

MOORE: Hayır. İşbirliği yapıyoruz ama silah vermiyoruz. Ilımlı (Özgür) Suriye Ordusu’na silah vermiyoruz. Aynı politikamız var.  İngiltere parlamentosundan izin almadılar.

HAKAN ÇELİK: Mescid-i Aksa’da üzücü hadiseler yaşandı, bir krize dönüştü. Bir şey söylemek ister misin?

MOORE: bu konuda uzman değilim. Bu bölge inanılmaz hassas. Hem dini hem siyasi bakımdan çok hassas. Bu nedenle son bilgime göre, bir uzlaşmaya varıyorlar. En azından bu tip gerginliği azaltmak lazım. Hem Ürdün hem İsrail ile görüşüyoruz. O bölgedeki ülkelerle görüşüyoruz.

HAKAN ÇELİK: KIBRIS,MESELESİNDE İNGİLTERE DE GARANTÖR BİR ÜLKE. KIBRIS SORUNU NİYE ÇÖZÜLMEDİ?

MOORE: İnanılmaz bir gün, çok zor. Ben Crans-Montana görüşmelerine katıldım. Her iki taraf arasında büyük bir güven eksikliği var. Atina ile Ankara büyük bir güven eksikliği var. Çok önemli bir sorun. Tabi ki geçmişin yaraları çok derin. Yani özellikle 1963’teki, 1974’teki olaylarla çok acı hatıraları var. Bu atmosferde çözüme varmak biraz zor. Fakat gerçekten, Crans-Montana’da neredeyse çözüme vardık. Şu anda BM Genel Sekreteri hepimize dedi ki ‘Lütfen sakin bir kafayla değerlendirme yapın’ Şu anda hepimiz bunu yapıyoruz. Ben diplomatım her zaman umut var.

HAKAN ÇELİK: TÜRK VATANDAŞLARINI İNGİLTERE KONUSUNDA İLGİLENDİREN BİR ANKARA ANTLAŞMASI VAR. BU ANLAŞMA HALA GEÇERLİ Mİ? ASKIYA ALINDI MI?

MOORE: Müracaatları alıyoruz, hala yürürlükte.  Ankara Antlaşmasının geleceğini bilmiyorum. Brexit konusunda inanılmaz bir çalışmamız var. Belki listenin birinci sırasında değil ama gelecek aylarda bu konuda Türk yetkililerle görüşeceğiz.

HAKAN ÇELİK: İNGİLTERE VİZESİ NİYE BU KADAR PAHALI?

MOORE: Biraz pahalı kabul ediyorum. Çünkü gerçekten seyahat pahalı. Otel, uçaklar…

HAKAN ÇELİK: 10 YILLIK VİZE 3 BİN LİRA GİBİ BİR ŞEY…

MOORE: Genellikle iş adamları için büyük bir sorun değil. Ama onun sebebi bellidir. Biz bu vize ücretleri göçmen sistemimiz için kullanıyoruz. Yoksa başvurucular ödemezse, kim ödeyecek? Vergi mükellefleri ödeyecek.