Ekonomi de darbe yedi
SURİYE ve Irak sınırlarımızın ötesinde dehşet saçan IŞİD, Türkiye’nin bütçe hesaplarını da alt üst etti. Hazırlıkları süren 2015 bütçesine IŞİD ayarı yapılacak. Bütçe kalemlerinin belirlenmesinde sığınmacılar, darbe alan ihracata teşvik ve “kafa kesen” örgüte yönelik operasyonlar da dikkate alınacak. Genel seçimler nedeniyle “seçim bütçesi” diye düşünülen bütçe, “örtülü savaş bütçesi” haline dönüşecek.
Eller vatandaşın cebine
AKP iktidarı, IŞİD krizi sonrası bütçede ortaya çıkan “kara deliği” kapatmak için yine elini halkın cebine atmaya hazırlanıyor. IŞİD’in yol açtığı kaos sebebiyle dış ticaretten doğan zararlar, sığınmacılara aktarılacak ek kaynak ve borçlanma dolayısıyla bütçe 465’ten 500 milyar liraya çıkarıldı.Yeni bütçeyle ilgili brifing alan Başbakan Ahmet Davutoğlu da devlet harcamalarının kısılmasını istedi.
Kanlı eylemleri ile tüm dünyanın tepkisini çeken IŞİD, Türkiye’nin bütçesini de tehdit etmeye başladı. Ekonomi yönetimi tarafından halen hazırlıkları sürdürülen 2015 yılı bütçesine, IŞİD ayarı yapılacak. Bütçe kalemlerinin belirlenmesinde, sığınmacılar ve IŞİD’e yönelik operasyonlar da dikkate alınacak. Daha önceden seçim bütçesi olması öngörülen 2015 mali yılı bütçe tasarısının, son gelişmelerle birlikte örtülü savaş bütçesi olması öngörülüyor.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, yaklaşık bir buçuk aydır hazırlıkları devam eden 2015 yılı bütçesi ve orta vadeli programla ilgili olarak önceki gün ilk kez ekonomi yönetiminden brifing aldı.
Senaryolar hazır
Toplantıda, 2014 yılının dokuz aylık bütçe gerçekleşmeleri ile 2015 yılı için öngörülen bütçe büyüklükleri konusunda Başbakan Davutoğlu’na bilgi verildi. Davutoğlu, devletin harcamalarının kısılması için çalışma yapılmasını istedi. Özellikle, kamu kurumlarının lojman, sosyal tesis ve ulaşım harcamalarında tasarrufa gidilmesi öngörülüyor. Devlet harcamaların kısılmasına yönelik çalışma, IŞİD’e yönelik operasyonun Türk ekonomisi üzerindeki olası etkilerini azaltmak için gündeme geldi. Hazine, Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı gibi birimler, IŞİD’e yönelik tüm senaryoları baz alarak, borçlanma, vergi tahsilatına yönelik tahminler çıkardı. Bu çerçevede yapılan çalışmalarda, IŞİD’e yönelik operasyonların uzun süreye yayılması halinde, operasyonun Türk ekonomisi üzerinde 10 milyar liraya kadar bir maliyetinin olabileceği hesaplandı. Söz konusu maliyetin içinde, borçlanmalardan ve dış ticaretten doğan zararlar ile sığınmacılara aktarılacak ek kaynak da var.
Ek zamlar yolda
Öte yandan, 2015 yılı bütçe hazırlıkları sırasında, vergi barışından sağlanacak gelir ile döviz kurlarından kaynaklanan zam baskısı da ele alındı. Yapılan çalışmada, döviz kurlarındaki artışın, enerji sektörü başta olmak üzere birçok alanda ek zam ihtiyacı doğduğu hesaplandı. Yapılan değerlendirmelerde, döviz kurlarındaki artışın enerjide yüzde 20 oranında bir zam ihtiyacının ortaya çıkmasına neden olduğu öne sürüldü. Ancak, 2015 yılında yapılacak seçimler nedeniyle, ek zam ve ek vergiye sıcak bakılmıyor. Yine de ek kaynak ihtiyacıyla ilgili bir çalışma yapılarak hükümete sunulacak. 17 Ekim’de sunulacak olan 2015 yılı bütçesinin daha önceden 465 milyar lira düzeyinde olması öngörülüyordu. Şimdi ise bütçe büyüklüğünün, 500 milyar lira düzeyinde olacağı tahmin ediliyor.
