Kazakistan ve Türkiye asırlar önce aynı ecdaddan türeyen, aynı yapı bünyesinde ömür süren, kökü aynı Türk halkından çoğalarak yayıldığını hiçbir zaman aklından çıkarmadan dostluk ilişkilerini nesilden nesile devam ettiren ülkelerdir.
Türkiye Cumhuriyeti 1923 yılından, Kazakistan Cumhuriyeti ise 1991 yılından beri bağımsız devlet olarak dünya sahnesinde boy göstermektedir. Ancak Türkiye’nin, 13’üncü asırda Anadolu toprağında kurulan Osmanlı İmparatorluğu’nun, Kazakistan’ın ise 16-17’nci asırlarda Merkezi Asya’da kurumlaşan Kazak Hanlığı’nın hukuki mirasçısı olduğu bellidir. Yani, iki devlet arasındaki ilişkiler, akrabalık ilişkileri bir yana bırakılsa bile, 16’ncı asırda kuruldu diyebiliriz.
Bir dönemler birlikte ömür süren kardeş halklar arasındaki ilişkiler, Kazakistan’ın bağımsız ülke olarak ilan edilmesiyle birlikte yeniden canlandı. Bundan da olabilir, iki devlet, kardeşlik ve dostluk ilişkilerine kaygı düşürmeden, iş birliğini olabildiğince yüksek düzeyde geliştirmek için kuvvet harcamaktadır. Kazakistan ile Türkiye birbirlerini ikili ve çok taraflı platformlarda daima desteklemektedir.
Uluslararası arenadaki iş birliği ile karşılıklı destek, iki devletin dış politikasındaki çok önemli programları kapsamaktadır. Kazakistan ile Türkiye, Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konseyi (CİCA), Türk Konseyi, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı gibi bütün uluslararası kuruluşlar çerçevesinde sıkı iş birliği sürecini devam ettirmektedir. Birleşmiş Milletler Teşkilatı çerçevesinde karşılıklı ortak hareket de arzu edildiği gibi gelişmektedir. Bununla birlikte iki devletin Avrupa’daki ve Avro-Atlantik diğer kurumlardaki ortak faaliyetleri de büyük öneme sahiptir.
Kardeş iki devlet arasındaki dostluk ile iş birliğinin daima gelişerek ilerlemesine büyük katkı veren yüksek düzeyli karşılıklı ziyaretler de devam etmektedir. Kazakistan Devlet Başkanı’nın, 2014 yılının Haziran (Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Zirvesi) ve Ağustos (Türkiye Cumhurbaşkanı Yemin Töreni) aylarında Türkiye’ye düzenlediği çalışma ziyaretleri yüksek düzeyde görüşmelerle gerçekleşti. Kazakistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı E. İdrissov’un, 29 Aralık 2014’te Türkiye’ye düzenlediği resmi ziyaret ülkelerimiz arasındaki iş birliğine yeni ivme kazandırmıştır.
Stratejik ortaklık
16-17 Nisan 2015 tarihlerinde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın R.T. Erdoğan Kazakistan’a devlet ziyareti gerçekleştirecektir. Bu ziyaret yüksek düzeydeki siyasi diyalogun devamı niteliğinde olup, tarafların uluslararası arenadaki karşılıklı etkin ortak hareketinin dinamik gelişmesi çerçevesinde gerçekleştirilecek. Kazakistan, Türkiye’ye olan samimi duyguların göstergesi olarak bu ziyaretin statüsünü resmi ziyaretten bir üst olan Devlet Ziyareti statüsünde ağırlayacak Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın R.T.Erdoğan’ı. Ziyaret çerçevesinde Türkiye Cumhurbaşkanı başkent Astana ve Türk dünyasının kutsal toprağı olan Türkistan şehrindeki Hoca Ahmet Yesevi Türbesini ziyaret edecektir.
24 yıllık dönemde iki ülke arasında pek çok projeler ele alındı, siyasi bakımdan her zaman himaye sağlandı, stratejik ortaklığa ulaşıldı. Siyasi bakımdan anlaşmazlıkların olmaması, bu dönemde, ticari-ekonomik iş birliğimizi daha da geliştirebilmemiz için bize bütün imkânları vermektedir. Ancak, günümüzde iki devlet arasındaki ticaret hacmi 3.6 milyar Amerikan doları civarındadır. Bu bağlamda, karşılıklı faaliyetin ekonomik unsurlarının daha da genişletilmesine hareket vermek amacıyla yukarıda değinilen Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı R.T. Erdoğan’ın Kazakistan ziyareti kapsamında iki ülke Cumhurbaşkanının eş-başkanlığı ile Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ikinci toplantısı yapılacaktır. Toplantı çerçevesinde cari meseleler gündeme getirilecek, yeni amaçlar belirlenecektir.
Olağanüstü potansiyel
Son yıllarda özellikle bölgeler arası iş birlikleri büyük artış göstermiştir.
2013-2014 yıllarında Türkiye’nin Sakarya, Kocaeli, İzmir, İzmit, Eskişehir, Nevşehir, Trabzon, Rize, İstanbul, Muğla, Niğde, Samsun, Hatay, Konya, Giresun, Malatya, Manisa ve Denizli illerinde bölgesel iş formları düzenlendi.
2013-2014 yıllarında Türkiye’nin bir dizi illerinden, il valilerinin başkanlığındaki iş adamı heyetlerinin Kazakistan Cumhuriyeti’ne ziyaretleri gerçekleşti: Denizli - Almatı (2013 Nisan), Konya - Kızılorda (2013 - Mayıs), Trabzon - Almatı (2013 Haziran), Kocaeli - Kızılorda (2014 Ekim), Eskişehir - Almatı, Astana, Çimkent, Karaganda (2014 Aralık). Türkiye valilerinin Kazakistan Cumhuriyeti Bölge Valileri ile anlaşmaları oldu, işbirliği konulu mutabakat zabıtlarına imzalar atıldı. Bununla birlikte Batı Kazakistan Eyaleti Vali Yardımcısı M. Karimov başkanlığındaki heyetin İstanbul ve Kocaeli illerine (2014 Şubat), Kızılorda Valisi K. Köşerbayev başkanlığındaki heyetin Kocaeli iline (2014 Haziran), Güney Kazakistan Eyaleti Vali Yardımcısı S. Tuyakbayev başkanlığındaki heyetin İstanbul, İzmir ve Denizli illerine ziyaretleri (2014 Temmuz) gerçekleşti.
Türk müteahhitleri Kazakistan’da değeri 20 milyar Amerikan dolarını geçen inşaat projesi gerçekleştirdi. Böylece Kazakistan’ın Türkiye ekonomisine sağladığı büyük katkı tahminen 20 milyar Amerikan dolarına ulaştı. Türkiye ile Kazakistan arasındaki ilişkileri bütün alanlarda ilerletmek için olağanüstü potansiyel var. İki devletin de ilişkiler ile iş birliğini ilerletmek ve çeşitlendirmek için gerekli siyasi erke sahip olması sevindirici bir durumdur. Bu doğrultuda Türk kardeşlerimizle birlikte birleşerek, iş birliğimizi bunda da parlak bir geleceğe taşıyacağımıza inanıyoruz.
