İstanbul’da yerleşik Türkmeneli Stratejik Araştırma ve Düşünce Merkezi’nin 24-25-26 Temmuz 2015 tarihlerinde düzenlediği Irak Dışındaki Türkmenler Çalıştayı; Irak, çeşitli Avrupa ülkeleri ve Türkiye’den 80 şahsiyetin katılımları ile İstanbul’da gerçekleşti. Toplantıya Irak’tan eski ve yeni bakanlar, milletvekilleri, il meclisi üyeleri, siyasi parti başkanları, sivil toplum örgütleri başkan veya temsilcileri ile bazı Türkmen şahsiyetleri katıldı.
Toplantının açılış bölümünde tarafımca yapılan konuşmada, “Türkmenlerin içinde bulundukları kritik ve zor durum karşısında bu toplantının burada yapılması çok büyük önem arzetmektedir. Türkmen toplumunun her ferdi üzerine düşen sorumluluğu idrak etmeli, bu da yetmez çaba harcamalı ve katkı sağlamalıdır. Türkmenlerin sıkıntıları ile ilgili olarak ister Irak içinde ve dışında, ister uluslararası camia çercevesindeki insan hakları nezdinde ciddi bir çalışmanın başlatılmasının gerekli olduğu” vurgulandı. Öte yandan Ankara’nın ister merkezi hükümet, ister iyi ilişkiler içinde olduğu IKYB nezdinde mevcut siyasi yaklaşım ve tezinin Türkmenlerden yana gözden geçirilmesinin yararlı olacağını, ayrıca göçe zorlananlara yardımda bulunan başta KIZILAY, AFAD, TİKA olmak üzere diğer tüm sivil toplum kuruluşlarına şükran borcu da tarafımca dile getirildi.
Türkmen kökenli İnsan Hakları Bakanı Muhammed Mehti Bayat konuşmasında, “Türkmenlerin coğrafyalarına uygun, müşterek bir projenin hazırlanmasının gerekli olduğunu, nasıl tek ses olabiliriz projesinin acilen gündeme getirilmesinin yararlı olacağını” belirterek IŞİD operasyonu sonucu binlercehayatını kaybedenin yanı sıra hali hazırda çeşitli hastanelerde Türkmenlerden 960 yaralı, 530 kayıp olduğuna ve 73 Türkmen obası ile 56 tarihi eserin yok edildiğine dikkat çekti.
ITC Başkanı ve Irak Milletvekili Erşad Salihi konuşmasında, toplantının önemine değinerek bir Türkmen şehri olan Telafer’in büyük bir oyunla karşı karşıya kaldığını, Telafer ’in Suriye’de bir Türkmen şehri olan Telabyad ile aynı özelliğe sahip olduğunu, Türkmenler açısından Telafer’in bir an önce kurtarılmasının yararlı olacağı dile getirildi. Ayrıca her iki şehir arasında bir koridorun açılması için Türkmenler dışındaki çevrelerce çaba harcandığını, Türkmenlerin her alanda desteğe ihtiyacı olduğunu ve bu ihtiyacın sağlanması için bugün burada yapılan toplantının çok önemli olduğunu da sözlerine ekledi.
Daha sonra Irak Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu, Avrasya Bir Vakfı, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Aydınlar Ocağı adına yapılan konuşmalarda bu toplantının burada yapılmasının önemine değinerek Türkmenlere gereken desteğin verilmesi gerektiği üzerinde durmuşlardır.
Protokol konuşmalarını takiben yapılan oturumlarda Türkmenlerin halen içinde bulundukları genel durum çeşitli yönleri ile tartışıldı. Irak dışında faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerinin faaliyetleri ve karşılaştıkları sorunlar dile getirildi. Türkmen meselesinin uluslararası platformlara taşınabilmesi için yapılması gerekli olan çalışmalar etraflıca görüşüldü. IŞİD saldırıları sebebi ile göçe zorlanmakta olan Türkmenlerin durumları, göç edenlerin yerlerine dönmeleri veya gittikleri yerlerde yaşamlarını devam ettirebilmeleri için alınması gerekli önlemler üzerinde detaylı olarak durulduexpndtw0 ve katılımcılar arasında hemen hemen asgari müşterekler üzerinde söylem birliğine varıldı. expndtw-4 Türkmenlerin geleceği ve izlenmesi gereken yol haritası görüşülerek Türkmen davasını tanıtmak, söylem birliği projesini hazırlamak ve lobi faaliyetlernde bulunmak amacı ile 11 kişiden oluşan bir heyet seçildi. expndtw0Çalıştay’da Avrupa’daki Türkmen Derneklerinin bir federasyon çatısı altında birleşmeleri konusundaki önerinin bir an önce hayata geçirilmesi için çalışmalar da başlatılmıştır.
Diğer taraftan bu Çalıştay’ın her yönü ile yararlı ve başarılı geçtiğine dair sosyal medyada paylaşılan yorumların yanısıra bazıları tarafından ileri sürülen yapıcı eleştiriler de doğaldır ve doğrudur. Ancak alternatif sunulmadan boykot çağrıları ile birlikte yanlı yorumlar ise abesle iştigaldir.
