Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın gelir hesaplamaları (I)

Acaba ne zaman açıklama yapacaklar diye dört gözle bekler iken nihayet, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2009 yılı turizm gelirlerine ilişkin açıklamaları birkaç gün önce yayınlandı. Bilgileri geldiği şekli ile sizlerle paylaşmak istiyorum.
* Ocak-Eylül 2009 arasında ülkemizi ziyaret eden yabancı turist sayısı 21.830.000 kişi olarak kaydedilir iken 2009 da turist sayısında toplamda %1.47’lik bir artış gerçekleşmiş. (Bu sayıya yerli turist sayısının da dahil olduğunu belirtmek istiyorum)
*  Ocak-Haziran 2009 arası yabancı turistlerden elde edilen gelirin 5,2 milyar dolar olduğu ve gelen yabancı turistlerin kişi başına ortalama 553 dolar harcadıkları varsayılıyor.
* Yine aynı tarih aralığında yerli turistlerden 1,4 milyar dolar gelir elde edildiği ve yerli turistlerin kişi başı 979 dolar harcadıkları varsayılıyor.
* Eylül 2009 da dahil turizmden elde edilen gelir toplamı olarak açıklanan miktar 6.6 milyar dolar olarak belirlenmiş.
*  2009’da 2008’e göre yabancı turistlerden elde edilen gelirler de %11.32’lik bir düşüş, yerli turist gelirlerinde %5.63’lik bir düşüş, toplamda da %10.17’lik bir düşüş görülmüş.
Burada dikkatinizi çekmek istediğim konu elinde hiçbir mali kayıt bulunmayan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın hâlâ eskiden gelen alışkanlıklarını devam ettirdiğini verdiği turizm geliri bilgilerine bakınca anlıyoruz. Bu yerli ve yabancı turistlerin yaptıkları harcamaların nasıl hesaplandığına bakıldığında, aslında bir göz boyamadan başka bir şey olmadığı görülüyor.
Yapılan, yılın belli aylarında yabancı turistlerin geldiği havaalanlarına birkaç görevliyi gönderip, rastgele yabancı turistleri durdurup “affedersiniz tatiliniz sırasında ülkemizde toplam ne kadar para harcadınız?” diye soruyorlar, sonra toplam parayı soru sordukları turist sayısına bölüyorlar ve alın size kişi başı yabancı ve yerli turistlerin yaptıkları harcama ve ülkeye gelen turist sayısı ile anketler sonunda çıkan kişi başı miktarı çarptığınız da, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin o yıla ait “turizm geliri” belirlenmiş oluyor.
Tabii ki bu sonuçlar kesinlikle gerçeği yansıtmamaktadır ve izlenen yöntem devlet geleneği olan ülkelerin hiçbirisinde göremeyeceğimiz bir yöntem olup büyük bir fiyaskodur. Eğer devlet geleneği izlenmiş olsa idi, öncelikle “kaç para harcadıkları o insanlara sorularak değil” bütün kazançların ve harcamaların kayıt altına alındığı bir sistemle sonuçlar Maliye Bakanlığı tarafından açıklanmalı idi.
Görülen odur ki; Ülkemizdeki turizm politikasızlığı bile bile devam ettirilmekte, yabancıların ve onların yerli işbirlikçilerinin turizm sektöründe cirit attığı bir ortam bilinçli olarak yaratılmaktadır. İnsan psikolojisi gereği, tatilde iken yaptığı harcamaları abartma eğilimindedir, dolayısı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2009’a ait yapmış olduğu turizm geliri açıklamalarının sapma oranı en az %50 olarak düşünüldüğünde, bu yılki turizm geliri 3.3 milyar dolar civarındadır.
O zaman buradan şunu sormak gerekiyor, “çok yatak, çok turist, çok para” propagandası ile sektörde denetim namına bir şey bırakmayan, herkesin belediye ruhsatı ile konaklama tesisi yapmasının önünü açanların şu turizm geliri diye sunulan sonuçlara bakıp utanması gerekir.
Yapılması gereken bu güzelim ülkenin turizm girdilerini artıramayan hem devlet hem de özel sektördeki tüm yöneticilerin, ciddi anlamda bir sorgu ve denetimden geçirilmeleridir.

Yazarın Diğer Yazıları