MİLLİ MÜCADELEDE NİKSAR -3-

MİLLİ MÜCADELEDE NİKSAR -3-
Askerlik Şubesi reisinin sözleri kurtuluş aşkını coşkuya dönüştürür

esat-atalay-001.jpg
Tokat’ta kutlama yapıldı

Milli mücadele döneminde Atatürk’ün Amasya’dan Sivas’a geçerken 26 Haziran 1919’da Tokat’a yaptığı ziyaret nedeni ile kutlama programı yapıldı.

Ulusal Kurtuluş Savaşımızda Tokat’ın da önemli bir yeri vardır. 16 Mayıs 1919’da Samsun’a hareket eden Bandırma Vapuru’nda Atatürk’ün yanında bulunan 18 kişiden birisi Tokat’ın yerli eşraflarından Karargah komutanı Mustafa Vasfı Süsoy’dur.

Yeni bir Türkiye’nin tohumlarının atıldığı 26 Haziran 1919 günü, Amasya’dan Tokat’a hareket edildiğinde, Tokat girişinde Mustafa Kemal’i 20 kadar askeriyle bir binbaşı karşılar, Mustafa Kemal “Acaba bu binbaşı beni tevkif etmek için mi burada” düşünceleri içerisindeyken Binbaşının “Paşam hoş geldiniz. Ben Askerlik Şubesi Reisi. 19 nefer, 1 çavuş ve 2 izinli ile emrindeyiz” sözleri Mustafa Kemal’in kurtuluş aşkını, bir coşkuya dönüştürür.

91. Alay Sarıkamış’ta

Bu dizi yazımızın konusu her ne kadar milli mücadele yılları olsa da Niksar’ın bir özelliği olan 91. alayından bahsetmemek olmazdı. Söz konusu alay Niksar’dan 3335 mevcuduyla Sarıkamış gider ve ancak 134 kişi olarak döner. İşte bu şanlı alayımızın öyküsünü de ’Milli Mücadele Yıllarında Niksar’adlı kitaptan aktaralım:

91. Alay, 1910 yılında Musul Vilayetine bağlı Erbil, Süleymaniye, Kerkük Yöresi’yle onun kuzeyine düşen bugünkü Kuzey Irak’la Hakkâri, Şırnak, Siirt bölgesinde 31. Seyyar Jandarma Alayının o bölgede ayaklanan Barzani Aşireti’nin isyanını bastırmakla görevlidir.

4 Ekim 1911’de bu alay sınıf ve numara değişikliğine uğrayarak 91. Piyade Alayı adını alıp 31. Tümen’e bağlanır. 92. ve 93’üncü Alaylarla birlikte 4. Ordu’ya bağlı bu birliklerin merkezi Erzincan’dır. 91. Alay 1911 Ekim ayından sonra Malatya ve Arapkir’de kışı geçirir ve 28 Mayıs 1912’de Erzincan’a geri döner.

Aynı yıl Balkan Savaşları patlak verince Balkan Savaşları’nda görevlendirilir. Trabzon’a kadar yürüyen birlik buradan gemilerle İstanbul’a aktarılır. 1913 yılında Şarköy çıkarmasma katılır. Ancak fazla başarılı olunamayınca gemilerle İstanbul’a döner. Karatepe Taarruzu’nda 3. Dereceden Mecidi Nişanı verilir (Sultan Abdülmecit (1823-1861) döneminde 1861 yılında ilmiye ve askeriye mensuplarının üstün hizmet ve başarı gösterenlere verilen nişan. Toplam 800 adet yaptırılmıştır). Çarpıştıkları o tepeye de 91. Alay Tepesi adı verilir. Alay yeniden toparlanarak büyük bir zaferle 21 Temmuz 1913’te Edirne’yi geri alır.

1914 Nisan ayında 91. Alay’ın yeni görev yeri Harbiye Nezareti’nce Tokat ve Niksar olarak belirlenir. Birlikler halkın sıcak karşılamasıyla törenle Tokat ve Niksar’a gelerek yerleşirler. Halk 1914 Kasımına kadar askeri besler.

Niksar’da devletin yanında askerin iaşesi konusunda büyük gayretler sarf eden Hacı Abdurrahman Efendi (1852-1909) ve daha sonra Niksar Belediye Başkanlığı yapacak olan Hacı Mahir Efendi (1862-1937-Niksar Reddi İlhak Cemiyeti Reisliği de yapmıştır) Sultan Reşat (1844-1918) tarafından berat, madalya ve sırmalı elbise ile ödüllendirilmiştir.