Sağlık, yaşantımızın olmazsa olmazıdır ama niyeyse hiç kıymetini bilmeyiz. Ne zaman ki hastalanırız, sağlıklı olmanın önemini algılarız. Geçtiğimiz günlerde birkaç kez, şuurumu tam kaybetmeden, çarpıntı ve baş dönmesi hissederek baygınlık ataklarına maruz kaldım. Her defasında düz bir yere uzanıp ayaklarımı kaldırma ihtiyacı duydum. Sonrasında geçti tabii. Öğrendim ki, bunun tıptaki adı “senkop”  (bayılma)  “geçici bilinç kaybı atağı/durumu”  imiş. Bu durum pek çok hastalığın öncüsü, habercisi veya artçısı olabilirmiş. Toplumun %40’ının en az bir kez bayılma atağı geçirdiği saptanmış. Kalp-damar sistemi, sinir sistemi, kan sistemi hastalıkları, travma vs. bayılma nedenleri arasında gösteriliyor. Bende de bu durum, bayılma yanında çarpıntı, baş dönmesi, halsizlik olarak ortaya çıkınca ailemde de benzer öykü bulunduğu için, bayılma nedenimi bulabilmek amacıyla farklı hastanelerde farklı tetkikler yaptırmıştım. Bu esnada şiddetli çarpıntı nedeniyle kalp krizi geçirme riskimin dahi oluştuğu söylenince ciddi anlamda korktum.

Yepyeni bir cihaz
Bu sebeple Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi’ndeki bir hekim dostuma danıştım. Farklı hastanelerde yaptırdığım testlerin raporlarını birlikte değerlendirdik. Hekim dostum, bu sırada bana, kalp ile ilgili tüm tetkiklerin zahmetsiz ve acısız yapılabildiği yepyeni bir cihazdan söz etti.  Bu cihaz, daha önce yaptırdığım tetkiklerin hepsini bir çırpıda yapıyor, üstelik de hiç canınız yanmıyormuş. Zira yeni cihazla herhangi bir iğne bile batırılmadan (!) (non-invaziv) tedavi yapılacaktı. Bu cihaz, şimdilik sadece Ankara’da Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi ve yine Ankara’da özel bir merkezde kullanılıyormuş. Ben de, bu öneriyi ciddiye alarak zaman da kaybetmemek için Ankara’daki özel merkezin yolunu tuttum. Daha önceki birçok zahmetli işlemden sonra beni hiç yormayan bu cihazı, benim gibi ihtiyacı olan hastaları, özellikle de kalp sorunu yaşayan kişileri düşünerek tanıtma ve köşeme taşıma ihtiyacı duydum.

Bu cihaz nedir ve nasıl çalışıyor?
Cihazın adı Task-Force Monitor’99(TFM). Video büyüklüğünde, bilgisayar destekli bir cihaz. Özel 8 adet elektrodu ve kabloları, bildiğimiz tansiyon aleti, kandaki oksijeni gösteren nabız  “oksimetresi” , elektrokardiyogramı, parmağa takılarak kalbin her atışında tansiyonu ölçebilen özelliğe sahip  “uydu ünitesi” kalbin her atışta ve dakikada ne kadar kan pompaladığını gösteren  “impedans kardiyografisi” ,  pedal ve kollar ile test sırasında baş kısmı yükseltilerek  “eğik masa testi”  yapılabilen bir masası var. Cihazın üstelik gurur verici de bir yönü var; cihazı geliştiren 8 biyomedikal mühendisinden biri Mardinli bir Türk genci (İsa Alkan)
Bayılma şikayetiyle gelen hastanın bayılma nedenini bulmak için, yapısal bir kalp hastalığı olup olmadığını araştırmak gerekirmiş. Bu amaçla yapılan EKG, EKO, stres testi gibi testlerin sonuçları normal ise veya hastada yapısal kalp hastalığı saptanmazsa  “eğik masa”  testi (tilt testi) yapmak, şah damarına masaj yaparak nabız ve tansiyonu ölçmek gerekirmiş.

Bakınız bu test nasıl yapılıyor?
Başımdan geçeni sizinle de paylaşayım: Hasta, 4-5 saatlik açlık sonunda, oda sıcaklığındaki sessiz bir ortamda özel masaya yatırılıyor. Elektrodlar ve  “parmaklıklar”  vücuduna bağlanıyor. Boy, yaş ve vücut ağırlığı bilgisayara kaydediliyor. 45 saniyelik ayardan sonra test başlıyor. İçinde nabız, büyük ve küçük tansiyonlar, kalbin bir defada ve dakikada pompaladığı kan miktarı, ivmesi, kalbin çalışması, gücü, direnç, gibi 27 değişken, kalbin her atışında tekrar tekrar ölçülüp kaydediliyor. Hekimin tercihine göre yaklaşık 10 dakikalık testten sonra yatağın baş kısmı, pedal ve kumanda ile 70 derece kaldırılıyor, ölçümler yapılıyor. Hasta ayakta iken aynı 27 değişken, tekrar ölçülüyor. Ayağa kalkınca yerçekimi etkisiyle aşağıya hücum eden kanın bacak damarlarının kasılması ve kalbin hafifçe hızlanmasıyla tekrar beyne yönlendirilip yönlendirilmediği belirleniyor. On dakika sonra yatak eski yatay pozisyonuna indiriliyor ve tekrar aynı sürede ölçüm yapılıyor. Bu arada hastaya yapılan her müdahale (şah damarı-karotis sinüs masajı) kaydediliyor. Test bittiğinde, kablolar ve elektrodlar sökülürken rapor yazıcıdan çıkıyor. Bayılmanın, kalp-damar sisteminden mi, dolaşımla ilgili sinir sisteminden mi kaynaklandığı bu test sonucunda kısa ve zahmetsiz bir şekilde, üstelik de hiç canınız yanmadan yapılıyor. Hem de işinin uzmanı hekimlerce.