ÖMRÜ EN KISA SÜREN DEVLET: İYONYA -2-

ÖMRÜ EN KISA SÜREN DEVLET: İYONYA -2-
İngiltere’nin politikasının benzerini Fransa, Kilikya’da uygulamak istedi

esat-atalay-001.jpg

1426’da II. Murad Rumeli’de birkaç koldan ordular göndererek Rumeli ve Balkanlarda bir askeri harekata başladı. Bu harekatın bir hedefi Venedik desteği verilen ne olduğu belirsiz yeni bir “Düzmece Mustafa’nın Selanik ve civarında çıkardığı isyan idi. Diğer hedef ise Macarların desteği ile Balkanlarda çıkan karışıklıklar idi. II. Murad şahsen bir ordu başında Sofya’dan Vidin’e gitti. Osmanlı akıncıları Bosna’ya hücum edip Hırvatistan’a kadar ilerlediler.
Sonra Menteşe ve Teke beylikleri Osmanlı topraklarına katıldı. 
II. Murat 1422 yılında İzmir’i zapt etti.
1428-1429’da Osmanlı ülkesinde veba salgını başladı. Bu veba salgınında Bursa’da İslam ve tasavvuf dünyasında tanınmış düşünce adamı Emir Sultan; devlet adamı, asker, mimar Hacı İvaz Paşa; Sadrazam Çandarlı İbrahim Paşa ve II. Murad’ın küçük kardeşleri Mahmud Çelebi ve Yusuf Çelebi hayatlarını kaybettiler. 1429’da erkek çocuğu olmayan Germiyanoğlu II. Yakup Bey’in ölümünün ardından vasiyeti üzerine Germiyanoğulları Beyliği (Aydın ve havalisi) Osmanlı topraklarına katıldı.
II. Murad Anadolu’da barışı sağladıktan ve veba salgını atlatıldıktan sonra tüm gücünü Venediklilere yöneltti. Venedik Cumhuriyeti bu zamana kadar Selanik’i elinde tutarak Çanakkale Boğazı’nda abluka uygulamaktaydı. Osmanlılar 29 Mart 1430’da Selanik’i, ardından da “Yuvan-ili” ve sonra Yanya’yı ele geçirdiler. Bir Osmanlı-Venedik Antlaşması imzalandı. 
Bugün Yunanistan’ın bulunduğu bölgeden gelen İyon kavimleri burada yerleşmişler. Yüksek bir uygarlık kurmuşlardı. Kıyı şehirleriyle Ege Denizi’ndeki adaların bir kısmı İyonlara aitti. İyonlar 12 şehir devleti kurmuşlardır ve bu 12 İyon şehrinin MÖ.1000 yılında kurulduğu tahmin ediliyor. Bu şehirler kısa bir süre içinde gelişmiş, Batı’nın birer uygarlık merkezi hâline gelmişti. Bu şehirlerin ismine yukarıda değinmiştik.kea]
Eğer Sakarya’daki inanılmaz direnişimiz olmasaydı, bu politikanın başarıyla sonuçlanması kaçınılmazdı. İngiltere’nin Batı Anadolu’da Rumlara güvenerek uyguladığı bir politikanın benzerini Fransa, Kilikya bölgesinde (Gaziantep, Urfa, Maraş, Adana...) Ermeni nüfusa güvenerek uygulamaya çalışmıştır.
Fransız askerleri bölgeyi terk ederlerken, kaderlerini Fransızlara bağlamış olan bölge Ermenileri de kitleler halinde Suriye ve Lübnan’a göçtüler. 
30 Temmuz 1922 günü İzmir’de törenle Batı Anadolu’da “İonya Devleti” kurulduğu ilan edilmişti. Başkenti İzmir olan bu devlet yaklaşık on sekiz bin kilometre karelik bir alanı kapsayacak ve bir buçuk milyonluk bir nüfusa sahip olacaktı. Devlet henüz kuruluş aşamasını tamamlamadan, Mustafa Kemal Paşa 26 Ağustos 1922 günü büyük taarruzu başlatacak, 30 Ağustos günü Yunan ordusu büyük hezimete uğrayacak ve İzmir’e doğru kaçmaya başlayacaktır. İzmir ve çevresinden gemilere binerek Anadolu’yu terk eden Yunan ordusu artıklarıyla birlikte yeni kurulan İonya Devleti’nin yöneticileri de gemilere doluşup kaçacaklardır. 9 Eylül 1922 günü Türk ordusunun İzmir’e girmesiyle, İonya Devleti tarihe karışmış olacaktır