Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Serap BESİMOĞLU

Serap BESİMOĞLU

Sokrates’in üç filtre testi

An yok ki çevremizde kişi kişiyi didiklemesin. Yaşadığımız dünyada her gün yeni bir olay duymaz mıyız ya da kırgınlıklara, yanlış anlamalara şahit olmaz mıyız? Kontrol edemediğimiz egolarımız hep başımıza sorun yaratır. “O şunu demiş, bu bunu demiş” derken bazen patron çalışanına, amir memuruna, komşu komşusuna, dostum dediğimiz en yakın arkadaşlara kırılmaz mıyız? Oysa çoğu zaman sözün aslı öyle değildir. Ya da “dedi”si vardır belki ama “kodu”su da yapıştırıldı mı al sana asılsız bir dedikodu veya yürek kirliliği. Dünyamızda eminim böyle yanılgı içerisinde olan kişiler vardır elbet. En güzeli ise bence kendi değerlerimizi korumak ve diğerlerinin değerlerine de saygı duymak.
Bakınız ünlü filozof Sokrates bu işi nasıl çözmüş. Çok ustaca ve düşündürücü...
Bir gün bir tanıdığı büyük filozof Sokrates’e rastladı ve dedi ki “Arkadaşınla ilgili ne duyduğumu biliyor musun?” “Bir dakika bekle” diye cevap verdi Sokrates. Bana bir şey söylemeden önce senin küçük bir testten geçmeni istiyorum. Buna “Üçlü filtre testi” deniyor. Üçlü Filtre?  “Doğru” diye devam etti Sokrates. Benimle arkadaşım hakkında konuşmaya başlamadan önce bir süre durup söyleyeceklerini filtre etmek, iyi bir fikir olabilir.
Birinci filtre ‘Gerçek Filtresi’: Bana birazdan söyleyeceğin şeyin tam anlamıyla gerçeği yansıttığından emin misin? “Hayır” dedi bir süre duraklayan adam... “Aslında bunu sadece duydum ve...”, “Tamam” dedi Sokrates, öyleyse, sen bunun gerçekten doğru olup olmadığını bilmiyorsun.
Şimdi ikinci filtreyi deneyelim; ‘İyilik Filtresi’. Arkadaşım hakkında bana söylemek üzere olduğun şey iyi bir şey mi? “Hayır, tam tersi...”  “Öyleyse”, diye devam etti Sokrates; Onun hakkında bana kötü bir şey söylemek istiyorsun ve bunun doğru olduğundan emin değilsin. Fakat yine de testi geçebilirsin, çünkü geriye bir filtre daha kaldı.  “İşte Yararlılık Filtresi”.
Bana arkadaşım hakkında söyleyeceğin şey benim işime yarar mı? “Hayır, gerçekten pek işine yaramayabilir... “,” İyi” dedi Sokrates, derin bir nefesin ardından; “Eğer, bana söyleyeceğin şey doğru değilse, iyi değilse ve işe yarar, faydalı bir şey de değilse bana niye söyleyesin ki?”
Bu Sokrates’in iyi bir filozof sayılmasından önce, aklı ile büyük itibar, saygı görmesinin sebebiydi. Aklı ile kendini ve dostlarını toplumsal travmalardan korumasını bildiği gibi, bu konuda örnek bir eğitmendi de...
Yakın ve sevdiğiniz herhangi bir arkadaşınız hakkında başıboş konuşmalar duyduğunuz her sefer bu üç filtre testini kullanınız. Rüzgar ve Güneş...
Güneş ve rüzgar hangisinin daha güçlü olduğu konusunda tartışırlar ve rüzgar güneşe  “Sana benim daha güçlü olduğumu kanıtlayacağım” der. “Şuradaki yaşlı adamı görüyor musun? Hani şu üstünde palto olan. Bahse girerim o paltoyu senden çok daha çabuk söküp alabilirim” Bu denemeye razı olan güneş bir bulutun arkasına gizlenir ve rüzgar bir fırtına gücüyle esmeye başlar ancak rüzgar şiddetini ne kadar artırırsa yaşlı adam da paltosuna o kadar sarılır. Sonunda rüzgar pes edip durulur ve güneş bulutun arkasından çıkarak yaşlı adama sıcacık gülümser. Bunu gören yaşlı adamın yüzünde bir hoşnutluk ifadesi belirir, içi ısınmışlığın verdiği huzurla paltosunu çıkarır. İddiayı kazanan güneş rüzgara dönüp; “Dostluk ve naziklik her zaman haşinlik ve zorbalıktan daha güçlüdür” der.
En doğru yol sevginin yoludur. Dostlukla kalın...

Yazarın Diğer Yazıları