Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi’nden Doç. Dr. Murat Erdoğan, Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Suriyelilere vatandaşlık verilecek” şeklindeki açıklamasını değerlendirirken, “Üç milyon insanı böyle bir anda vatandaşlığa almak... Dünyada bunun bir örneği daha yoktur” dedi. Vatandaşlık konusunun diğer bazı etnik ve dini gruplarla gerginliğe yol açabileceğini belirten Murat Erdoğan, Türkiye’ye 1923’ten 2011’e kadar hepsi Türk soylu 1.8 milyon mülteci geldiğini söyledi. Bu kişilerin niteliklerinin nispeten iyi olduğunu ifade eden Doç. Dr. Erdoğan, şöyle dedi:
Gerilimler yaşanabilir
“Suriyelilere baktığımızda durum çok farklı. Türkçe bilmiyorlar. Eğitim seviyeleri oldukça düşük. Yüzde 45’in üzerinde okur-yazar olmayan bir kitleden söz ediyoruz. ‘Benim işim, mesleğim’ var diyenlerin oranı sadece yüzde 3.9. Türkiye’de yüzde 10’un üzerinde işsizlik varken, 3.2 milyon Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı iş bulabilmek için başvurmuş bekliyorken, siz yeni iş alanlarını nereden yaratacaksınız? Diğer etnik dini gruplarla ilgili gerilimler yaşanabilir. Bunun getireceği sosyal, siyasal riskler olabilir. Ayrıca vatandaşlık vaadi Türkiye’ye yeni bir göç akınını da tetikleyecektir. Biz Türkiye’de bir entegrasyon politikası uygulamadık bugüne kadar. ‘Nasıl olsa Suriyeliler evlerine geri dönecekler’ dedik. İnsanları çocuklarını eğitime göndermeleri için bile çok fazla heveslendirmedik.” Murat Erdoğan, daha önce yaptığı açıklamada, Suriyelilere vatandaşlık verilmesiyle ilgili desteğin Türkiye genelinde son derece çok düşük olduğunu belirtmiş, “Bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, Suriyelilerin vatandaşlık almasına karşı çıkıyor. Pek çok endişeleri var” demişti. Doç. Dr. Erdoğan, konu eğer Türkiye’de referanduma götürülürse “ret” sonucu çıkacağından hiç kuşku duymadığını da açıklamıştı.
Psikolojik etkisi olur
Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği’nden İbrahim Kavlak ise şunları söyledi: “Türkiye’de kısa vadede bir yaşam kurma beklentisi içinde olmayan Suriyeliler, Avrupa’ya gitmeye çalışıyor. Bu adım Avrupa’ya gitme eğilimini bir nebze düşürecektir. Ayrıca Suriyelilerin Türkiye’deki yaşamlarına çekidüzen vermeleri, kural ve yükümlülüklere daha fazla uymaları bakımından da psikolojik bir etkisi olacaktır.” 6 ay önce Halep’i terk edip Gaziantep’e yerleşen Suriyeli Ribal Azzin, Tayyip Erdoğan’ın vatandaşlık vaadinin “umut verici” olduğunu söyledi. Azzin, “Suriyeliler için hayat zaten çok zor. Sadece parası olan Suriyelileri değil, her birimizi vatandaş olarak kabul etmeliler. Bize ikamet ve pasaport vermeli, kapıları suratımıza kapamamalılar” dedi. Türkiye, Suriye’de iç savaşın başladığı 2011 yılından bu yana mültecilere yönelik olarak “açık kapı politikası” uyguladı. Şu anda resmi rakamlara göre Türkiye’de 2.7, gayri resmi rakamlara göre ise 3 milyonun üzerinde Suriyeli yaşıyor. Türkiye, bugün dünyada en büyük mülteci nüfusu barındıran ülke.
