Sürü psikolojisinin nedeni, dışlanmamak

Sürü psikolojisinin nedeni, dışlanmamak
Popüler Bilim Dergisi’nin haberine göre, bir grup veya toplum içinde uyumu korumak adına kendisinesansür uygulayarak genele uymak ‘sürü psikolojisi’ kavramıyla açıklanıyor

Günlük hayatta sıkça kullandığımız ‘sürü psikolojisi’ kavramı ilk olarak 1848 yılında Amerika’da kullanıldı. Prof. Dr. Acar Baltaş, psikoloji disiplinine göre, sürü psikolojininin belirli kurallar ve koşullarla şekillenen bir topluluğun, sorgulamadan benzer düşünce, inanç ve davranışlar göstermesi olduğunu ifade etti. Gerek iş hayatında gerekse bir siyasi topluluk içinde, lidere itaat ya da gruptan dışlanmamak adına, bireyler grup ve liderle paralel düşünürler. Sürü psikolojisinin en çarpıcı olduğu grupların başında ergenler gelir. İnsanlarda başarılı örnekleri ve toplulukları izlemek doğal bir eğilimdir. Futbolda takım tutmak, politikada bir siyasi parti ya da lideri kayıtsız şartsız desteklemek sık görülen bir durumdur. Yalnızlık insanın en temel korkularının başında gelir, bu nedenle insanlar topluluğa uymayı güvenli bulur.

Genele uymak

Çoğunluğun düşencesinin yanlış olduğu durumlarda bile insanların topluluğa uymamaya eğilimi olduğunu Asch adlı bir psikolog 1955 yılında yaptığı bir deneyle ortaya koymuştur. Bir gerçek denek ve 4 tane araştırma asistanın yer aldığı deneyde onlardan kendilerine gösterilen karttaki 1 çizgiyi, diğer karttaki 3 çizgiden biriyle eşleştirmeleri istenmiştir. Üç asistan yanlış cevap vermiş ve bu durum gerçek denekte rahatsız yaratmasına rağmen doğru cevabı vermiştir. Ancak daha sonraki aşamalarda denek yanlış olduğu çok açık olan grup tercihlerine uyum göstermeye başlamıştır. Bunun nedeni sorulduğunda bir grup denek “herkes öyle dediğine göre ben yanılıyorum diye düşündüm” cevabını verirken diğer grup ise “herkesin içinde aptal durumuna düşmemek için ben de onlara uydum” diye açıklamıştır.