TDK'dan selfie için yeni öneri

TDK'dan selfie için yeni öneri
Bir furya olarak başlayan ve hayatlarımızın normal bir parçası haline gelen 'selfie'lerin seneler önce ilk defa Türkçe olarak tanımlandığını biliyor muydunuz?

Hürriyet'ten Ömür Kurt, bizdeki 'özçekim'in, 'görçek' olduğu o dönemi yazdı.Türk Dil Kurumu’nun dergisi için kaleme alınan bir yazıda ise 1940’larda Türkiye’de ilk kez yapılan düzeneğe atıfla “görçek” kelimesinin kullanılması önerildi.

Selfie sözünün karşılığı olarak vatandaşlar internet üzerinden yapılan ankette “özçekim”i önerdi ama kullanımı yaygınlaştırılamadı. Türk Dil Kurumu (TDK), Fikret Kaftanoğlu’nun Türkiye’de kişinin kendi fotoğrafını çekebileceği düzeneği ilk olarak 1940’larda yaptığını ve “gör- çek” adını verdiğini belirterek, “Selfie sözü ileriki günlerde gündemden düşmez ve ‘özçekim’ karşılığı da bundan daha fazla yaygınlaşmaz ise yeni bir öneri için ilk aday ‘görçek’ karşılığı olmalıdır” dedi.

İlk selfie aletinin 1940’lı yıllarda Fikret Kaftanoğlu tarafından yapıldığı vurgulandı. Yazıda, düzeneğine “görçek” adını veren Kaftanoğlu’nun, patentini daha sonra Emrullah Ali Yıldız’a devrettiği ifade edildi. 
 



Birçoğumuzun tanımadığı, Bursalı Emrullah Âli Yıldız ‘görçek’ tanımlamasını ilk kullanan kişi. Yıl 1935! Aynı zamanda bir mucit olan Emrullah Âli Yıldız, yerden kendi kuvveti ile havalanan bir planör yapar. Bir yıl sonra da tek kişilik planörle 18 saat 35 dakika havada kalarak Türkiye rekoru kırar. 1938 yılında da dünya rekoru kıracaktır. Aynı zamanda otomatik paraşüt açma sisteminin de mucidi olan Yıldız, 1938 yılında bu kez iki kişilik bir planörle 14 saat 20 dakika uçarak dünya rekoru kırar. İşte bu mucit, Türkçeye yeni bir sözcükle katkıda bulunan kişidir de aynı zamanda.



Emrullah Âli Yıldız’ın Galatasaray’da bir fotoğraf stüdyosu varmış. Stüdyonun özelliği, fotoğraf çektirmek isteyen müşterinin kabine girmesi, karşısındaki aynaya bakarak istediği pozu vermesi ve kordonun ucundaki düğmeye basarak kendi fotoğrafını çekmesini sağlayan bir düzeneğe sahip olmasıymış. Şimdilerde bir insanın telefonu elinde tutarak kendi kendini çekmesine ‘selfie’ deniyor. TDK’nın önerdiği ‘özçekim’ sözcüğü ise pek rağbet görmüyor.

Emrullah Âli Yıldız ise ta 1930’lu yıllarda ‘görçek’ sözcüğünü Türkçeye kazandırıyor. Bizler her ne kadar kendi tarihimizi iyi öğrenip anlamasak da, birbirinden yaratıcı insanlar bu topraklarda yaşamış. Birçok konuda öncü olmuşlar. Yokluk içinde mucizeler başarmışlar.