Bale sanatı ile yakından ilgilenen herkesin bildiği bir isimdir Dame Ninnette Da Vallois. Özellikle de Türk bale sanatçılarının hürmet ve şükranla andığı bir isim. İrlandalı dansçı, koreograf ve Vie Welis yani bugünkü Kraliyet balesi ve ülkemizdeki bale sanatının da kurucuları arasında yer alıyor Dame Ninnette. Sanatçı 2001 yılında yaşama veda etmişti. Ankara Devlet Opera ve Balesi de Vallois’ın ölümünün 10. yıldönümünde hocaların hocasını unutmadı ve onun anısında 23 Kasım akşamı bürokratlar, sanatseverler, bale sanatçıları ve basın mensuplarının davetli olduğu özel karma bir programla ustalarını andılar.
Duygulu anların yaşandığı gecede, kendisiyle çalışma fırsatı bulmuş bir çok usta dansçı, genç dansçılar, hatta Konservatuvar bale öğrencileri de hazır bulundular. “Türk çocuklarımı çok sevdim” diyen Vallois’ın Türk çocukları da kendisine sahneden selam gönderdiler. Bir şark masalı denen bu hikaye bakınız nasıl başladı: Dame Ninnette Da Vallois, ilk kez 1947’de Milli Eğitim Bakanlığı’nın daveti üzerine Türkiye’ye geldi. 6 Ocak 1948’de İstanbul Yeşilköy’de açılan ilk Türk Bale Okulu’nun da yöneticisi oldu. Madam Joy Newton eşliğinde İstanbul’a ilk gelişinde birkaç yerel ilköğretim okulunu ziyaret eder ve öğretmenlere, ebeveynlere, öğrencilere bale hakkında temel bilgiler verir. Sınavlar yapılır, 7 - 11 yaş arası 18 kız, 11 erkek çocuk ilk Türk Mesleki Bale Okulu’nun çekirdeği olarak seçilir.
İstanbul’un bir banliyösü olan Yeşilköy’de kurulan bu okul resmi olarak 6 Ocak 1948’de açılır. 29 öğrenci ile açılan okulda, öğrenci sayısı 1950 yılında 100’ü geçmiştir. Bu okul aynı yıl Ankara’ya taşınır ve Cumhuriyet tarihinin ilk konservatuvarı olarak kabul edilen Ankara Devlet Konservatuvarı’na bağlanır. Vallois o dönemde Ankara Devlet Balesi’nde “Hovardanın Sonu”, “Satranç” ve Ferit Tüzün’den “Çeşme Başı” gibi baleleri sahneye koyar. Bir çok öğrenci yetiştirir. Öğrencilerini daha sonra İngiltere’deki ünlü bale eğitmenlerinin yanına göndererek Türkiye’de bale sanatının kurumsallaşmasına katkıda bulunur. O öğrenciler arasında Oytun Turfanda, Meriç Sümen, Duygu Aykal, Sait Sökmen ilk akla gelen isimlerdir. Genç ve idealist bir sanat elçisi olan Vallois’in 63 yıl önce Yeşilköy’de küçük bir okulda başlattığı bale çalışmaları, Türk Devlet Balesi’nin kuruluşunun ve bugünkü varlığının ilk adımları olmuştur.
O yıllara ait anılarını Vallois şu sözlerle dile getirmişti: “Ben İrlanda’lıyım. Geldiğim yıllarda Londra’da benim yapmak istediklerime ’Şark Masalı’diyerek hayali bulanlara rağmen ben Türklere inandım ve Türk çocuklarımı çok sevdim. Onlar çok kabiliyetliler. Türk balesinin oluşumunda bir pay aldığım için büyük onur duymaktayım ve eminim ki başarılarınız devamlı olacaktır. Hepinize teşekkür ediyorum.”
Birbirinden önemli Türk koreograflarının eserlerinin yer aldığı gecede açılış konuşmasını ADOB Genel Müdürü ve Genel Sanat Yönetmeni Rengim Gökmen yaptı. Gecenin Proje Yönetmenliği ise Deniz Yamanus’a ait. Balenin başöğretmeni Türk bale sanatçılarınca daima şükranla anılacaktır.
