Türkiye’nin Sakin Şehir Başkenti Seferihisar’da KIBATEK Kültür Şöleni

Seferihisar’ın ilçe topraklarında en eski yerleşim yeri Teos olup, burasının MÖ 1000 yıllarında Akalar'dan kaçan Giritliler tarafından kurulduğu ve İyonyalıların bir kenti olduğu bilinmektedir. Bu kentin en eski yerleşim yerinde bulunan Teos Yazarlar Evi KIBATEK’in önemli bir kültürel etkinliğine ev sahipliği yapmıştır.

Bazı kentler Seferihisar gibi önemli objelere ya da oluşumlara ilk sahip oluşlarıyla öne çıkarlar. Araştırmacı yazar Cafer Öz’ün saptamalarına göre Seferihisar’da oluşmuş birçok ilklerin başında;

*Sığacık’ta bulunan Teos Antikkenti İyonya Dionysos sanatçılar Birliği M.Ö.250 yılında dünyada ilk kez bu şehirde kurulmuştur.

*Dünyaya düşen büyük meteorlardan biri Sığacık’ta bulunmaktadır.

*2009’da Türkiye'nin şehirlerine ilk Cittaslow (Sakin Şehir) ünvanı Seferihisar'a verilmiştir.

*Karakılçık buğdayı MÖ 150 yıllarında bu bölgelerde ekilmiştir.

*1951-1953 Kore Savaşına gönderilecek olan Türk askerlerine arazi uyumu eğitimi Seferihisar’da verilmiştir.

Türkiye’nin Sakin Şehir başkenti Seferihisar’da pek çok kültürel etkinliğin yanı sıra 25-27 Ağustos tarihleri arasında Seferihisar Belediyesi, KIBATEK, Abderallılar Sanat Platformu tarafından organize edilen XVIII. Uluslararası KIBATEK Yaz Edebiyat Buluşmasına gerçekleşmiştir.

Bulgaristan’ın onur ülkesi olarak katıldığı Yaz Edebiyat Buluşmasına Bulgaristan’ın saygın dergilerinden Alev’in sahip ve yöneticilerinden Mehmet Alev Kocamustafa ve Emel Bıçakçı ile Filibe’de yayımını sürdüren Nöbettepe dergisinin Genel Yayın Yönetmeni Kadriye Cesur temsil etmişlerdir.

Onur Konuğu olarak da, Stokholm/İsveç’te oturan Dünya Uygur Yazarlar Birliği Başkanı Abdüşşükür Muhammed davet edilmiştir.

KIBATEK yönetim kurulu üyeleri ve katılımcı ülkelerin temsilcileriyle 25 Ağustos Cuma günü saat 15.00’te Seferihisar Belediye Başkanı İsmail Yetişkin’e nezaket ziyareti yapılmış, 16.30’da Sığacık Kaleiçi Medrese Cafe’de Azerbaycanlı piyanist Zamine Babayeva’nın resitali dinlenmiş, Nostalji cafe gibi kaleiçi sanat kuruluşları ziyaret edilmiştir.

Akşam 21.00’de Kaleiçi Şiirli Pansiyon’un nostaljik fuayesinde benim de iki şiirimle katıldığım KIBATEK uluslararası şiir şöleni gerçekleşmiştir.

26 Ağustos 2023’te iki oturum halinde ‘Uluslararası Dünyada Türkçe ve Türk Edebiyatları Forumu’ düzenlenmiş, Açılış konuşmasını KIBATEK Başkanı Mevlüt Kaplan’ın yaptığı forumun birinci oturumu KIBATEK Onursal Başkanı Feyyaz Sağlam, ikinci oturumu da KIBATEK Yönetim Kurulu üyesi Şükrü Aydın yönetmiştir.

Tüm konuşmaların değerlendirilmesi tarafımca yapılmıştır.

Birinci Oturum:

I. Mehmet Alev Kocamustafa (Şair, yazar, Alev Edebiyat Dergisi Sahibi / Samolyan-Paşmaklı, Bulgaristan) “İki Yazar İki Ayrı Kader”

(Yüreklerinden kopan duyguları yazan sanatçılar olarak yorumladığı Sabiha Sertel ve Mefkûre Molla üzerine konuştu. 1895’te Selanik’te doğan,1968’de Bakü’de vefat eden Türkiye'de feminizmin öncüsü ilk Türk kadın gazeteci olan Sabiha Sertel’i anlatıp bilgi tazelemesi güzeldi.

Kastamonu’dan göç ederek Deliorman’a yerleşen Peçenek Türklerinden olup 1927’de Bulgaristan Dobriç’te doğan hayatı boyunca Türkçe’nin savunuculuğunu yapan ikinci kadın yazar Mefküre Molla’yı zevkle dinledik.)

II. Gülşen Musa Şenderin (Şair, yazar/ Girne-KKTC) “Kıbrıs Türk Edebiyatında Özker Yaşın Gerçeği”

(Hüseyin Tuncer’in hakkında kapsamlı bir kitabı bulunan ve yakından tanıdığım Kıbrıs’ın mücahitlerinden millî şair Özker Yaşın’ı anlattı. Özker Yaşın’ın Kıbrıs Bayrak radyosunda okuduğu şiirleri anımsattı. Anadolu’da yayılan hakkındaki olumsuz görüşlerden söz etmedi. Bütün yaşamı akışının serüvenini üç ciltlik bir kitapta topladığını ve Türkiye’deki Garip Hareketi’ni Kıbrıs’ta sürdüren şairlerin başında geldiğini anlattı.)

III. M. Bagher Jafarizad (Şair, yazar, ressam, çevirmen / Tebriz-İran “Güney Azerbaycan’da Azerice-Türkçe Yayın Yapan Dergi ve Gazeteler”

(Siyasi olmayan Yağlık ve Dede Korkut gibi edebi dergilerden söz edip bu dergilerde yayınlanmış hoş beyitleri aktardı. İran’da 80 milyon kişinin kırk milyonu Türktür deyişi takdir toplayıp alkış aldı.)

IV. Emel Balıkçı (Şair-yazar, Alev Edebiyat Dergisi yayın yönetmeni / Samolyan-Paşmaklı, Bulgaristan) “Rodoplar’dan Kırım’a Yaratıcı Buluşma”

(Fatma ve Fevzi Aliye adlı iki kadın sanatçı üzerinde durmuştur. Bulgaristan ağızları üzerine yapılan çalışmalara değinmiş, Tatar köy ve yer adlarının hâlâ yaşadığını belirtmiş, bunlardan Fatma’nın türküler üzerine yoğun çalıştığını ve 400 türkünün 300 kadarının Türkçe olduğunu dile getirmiş, 1958’de Bulgaristan’da Türk okulları kapatılınca Türk çocuklarını okuttuğunu anlatmıştır. Fevzi Aliye’nin de Kırım Tatar müziği ile yakın ilgisinden söz edip hep atasözleriyle konuştuğunu ve geriye yüzlerce türkü bıraktığını işaret etmiştir.)

V. Doç. Dr. Terane Turan Rehimli (Şair- Yazar-Akademisyen-Çevirmen/Bakü- Azerbaycan) “Azerbaycan ve Batı Edebi İlişkileri Bağlamında Ümmülbanu Yaratıcılığı”

(Çok erken yaşlarda vatanından ayrılmak zorunda kalıp Fransa’da yaşadığı için romanlarıyla dünyanın en ünlüleri arasına girip Fransız yazar sayılan Ümmülbanu hayatı boyunca Azerbaycan edebiyatının gelişimine hizmet etmiş, Azerbaycan kültürüne önem verip yaşatmaya çalışmıştır.)

İkinci Oturum:

VI. Kemal Beyatlı (Şair-Yazar /Kerkük-Irak) “Irak Türkmen Edebiyatında Çocuk Edebiyatı, Sorunları ve Gelişimi”

(Irak Türkmeneli çocuk edebiyatı üzerine geniş araştırmaları ve çeşitli kitapları bulunan Kemal Beyatlı Türkmeneli anonim edebiyatının önemini vurgulayıp sözlü edebiyatın hoyratla başladığını belirtti. Az sözle derin anlam ifade etmenin Kerkük’te önemi üzerinde durdu. Anadolu’daki mani Kerkük’te hoyrat olarak bilinmektedir. Çocuk edebiyatına bile rejimin izin vermediği Irak’ta Kardeşlik dergisinin Türkmen kültürü için büyük çaba gösterdiğini belirtti.)

VII. Doç. Dr. Elena Krainuchenko (Türkolog-Çevirmen/Rusya) “ Rusça’dan Şiir Çevirisinde Karşılaşılan Sorunlar”

(Şiir çevirmenin zorluğunu, çeviride şiirin biçim ve içeriğinin önemi, ritmi yakalayarak yapılan şiir çevirisinin değer ve önemi üzerinde durdu.)

VIII. Amine Muzuroviç (Çevirmen /Saraybosna-Bosna Hersek) “Çağdaş Bosna Edebiyatına Dair”

(Bosna’da 20 binden fazla Osmanlı eserinin bombalanarak yakıldığını söylemesi yürekleri yaktı. Savaş döneminde yazılan şiirler ve eserlerin insanlar üzerindeki etkileri üzerinde durup vatansever görüşü önemseyip memleket edebiyatının öne çıkışı üzerinde durdu, savaş zulmüne rağmen Saray Bosna kültürel etkinlikte tarih yazmıştır diyerek direncin gücünü sergiledi.)

IX. Abdusukur Muhammed (Şair-Yazar / Stockhom-İsveç) “Uygur Şiirinin Devirleri”

(Uygurca’nın en az 500 yıllık geçmişi olduğunu ve bu zaman içinde Uygur şiirinin üç önemli aşama geçirdiğini belirten Muhammed, Kutadgu Bilig’in önemini vurgulayıp şu anda Çin, Uygurcayı yasakladığı için yayın yapamadıklarını ve karanlık bir dönem geçirmekte olduklarını dile getirdi.)

X. Kadriye Cesur (Şair-Yazar-Çevirmen/Filibe-Bulgaristan) “Türkçe-Bulgarca İki Dilli Edebiyat Dergi Örneği Olarak Nöbettepe Dergisi ve İşlevi”

(Kadriye Cesur, Bulgaristan Türk edebiyatına katkı vermiş Alev dergisinin bıraktığı yerden aynı ilkelerle ama Türkçe ve Bulgarca iki dilli bir kültür sanat dergisi konumunda Bulgaristan’da Türkçenin ses bayrağı olarak yayımını sürdürdüğünü anlatması takdir topladı.)

Başarılı bir kültür şöleni gerçekleşti.