Yahya Kemal'in uyarısı

Yahya Kemal’in Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılıp cumhuriyetin kuruluşunu izleyen yıllarda yazdığı “Milli Fikirler” başlıklı bir makalesi var. Gerçekten de Türkiye’nin bugün geldiği kritik eşikte ne yapılması ve ne yapılmaması gerektiğini açıklıkla sergiliyor. Önce büyük şairimizin yazısını okuyalım; “Fikirler” adlı yazısındaki mesajını iyi algılamamız gerekiyor;

“Biz böyle düşünürken zaman yürüdü. Bu üç senede yeni birTürk heyet-i içtimaiyesi tekevvün etti, onun bir hükümeti, bir teşkilatı, orduları var. Türklük artık o nüve etrafında yeniden teşekkül edecek. O bizimle değil, biz onunla kaynaşacağız. Vakıa, çok özlediğimiz vahdet hasıl olacak; harbin hatimesi (bitişi) eski Türk devletiyle yeni Türk cemiyeti arasındaki bir hatt-ı fasıldır.” (Ara dönemdir.) Harbden evvel büyük saltanat varken bize aykırı görünen milliyet fikirleri, şimdi artık fikir değil, kaynaşan bir hayattır. O zaman bu fikirleri kabul etseydik biz de bir millet olurduk ve büyük saltanatı daha iyi müdafaa ederdik (...) Binnetice gördük ki, Tanzimatperest siyasilerin harbden evvel zannettiği gibi, siyaset-i hariciye nokta-i nazarından bir millet olmak değil, olmamak tehlikeliymiş, eğer harbden evvel ve sonra bizim teba-i Osmaniyye diye bir kapu kulun değil, bir Türk milleti olduğumuz bütün medeniyet aleminde bilinmiş olsaydı, İzmir ve Trakya’ya Yunanistan el süremezdi.”

Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı İmparatorluğu’nun ayakta kalan son parçası mı yoksa hiçbir tahriki kökü olmayan yeni bir devlet mi?

Cumhuriyeti kuran iradenin yani yeni Türk milliyetçiliğinin krizinin çözümü Misak-ı Millicilik ya da dar ulusalcılıktan mı geçiyor, yoksa imparatorluk milliyetçiliğinden mi?

20’inci yüzyıl imparatorlukların yıkılıp yeniden şekil değiştirdiği bir dönemdi. Ama yirmi birinci yüzyıl bütünüyle yeni imparatorlukların post-modern yüzyılı olacak.

Bu nedenle millet, imparatorluk din ve cumhuriyet kavramları arasındaki çatışmayı ortadan kaldırmak gerekiyor.

Yahya Kemal bu cumhuriyetin ilk yıllarında görmüş ve uyarmıştı. Bence Türkiye’nin büyük krizine çözüm arayanların acilenYahya Kemal’i bütünüyle okuması gerekiyor.

Yazarın Diğer Yazıları