Yaşlanma sürecinin etkilerini hafifletme ve sağlıklı kalma amacıyla orta yaş ve üzeri bireylerin sıkça başvurduğu vitamin ve mineral takviyeleri, uluslararası uzmanların ve kapsamlı bilimsel çalışmaların sonuçlarıyla yeniden değerlendirildi.
Yabancı uzmanlar, rutin multivitamin kullanımının kalp hastalığı ve kanser gibi kronik rahatsızlıkları önlemede bir fayda sağlamadığına dair güçlü kanıtlar bulunduğunu dile getirdi.
MULTİVİTAMİNLERE DAİR BÜYÜK ANALİZ: FAYDALARI SINIRLI
Johns Hopkins Welch Önleme, Epidemiyoloji ve Klinik Araştırma Merkezi Direktörü Dr. Larry Appel, sağlıklı bireyler için rutin multivitamin kullanımına karşı durduğunu net bir şekilde ifade etti.
Dr. Appel, 450.000 kişiyi kapsayan araştırma analizlerinin, multivitaminlerin kalp hastalığı veya kanser riskini azaltmadığını ortaya koyduğunu vurguladı. Ayrıca, 12 yıl boyunca 5.947 erkeğin zihinsel işlevlerini izleyen bir çalışma da multivitaminlerin hafıza kaybı veya düşünme hızında yavaşlama gibi bilişsel gerilemeleri azaltmadığını gösterdi.
Dr. Appel, "Sağlıklı bir beslenme düzenini takip ederseniz, ihtiyacınız olan tüm vitamin ve mineralleri gıdalardan alabilirsiniz" şeklinde konuştu ve takviye kullanımının yalnızca eksiklik durumlarında veya özel ihtiyaçlarda faydalı olabileceğini belirtti.
50 YAŞ SONRASI ODAKLANILMASI GEREKEN KRİTİK İHTİYAÇLAR
Uzman görüşleri ve araştırmalar, orta yaşta ve sonrasında bazı vitamin ve minerallerin takviye olarak alınmasının gerekli olabileceği konusunda uzlaştı.
Ulusal Yaşlanma Enstitüsü (National Institute on Aging) verilerine ve diğer yabancı kaynaklara göre, özellikle 50 yaş üzeri bireylerin dikkat etmesi gereken üç temel takviye öne çıktı:
B12 Vitamini: Yaşlandıkça vücudun gıdalardaki B12'yi emme yeteneği azalır. Bu nedenle, 50 yaşından büyük bazı kişilerin sinir ve kan hücresi sağlığı için B12 takviyesi alması tavsiye edildi. Bu durum, özellikle katı vejetaryen ve vegan beslenenler için daha büyük bir risk taşıyor.
D Vitamini: Güneş ışığına maruz kalmanın azalması ve ilerleyen yaşla birlikte cildin D vitamini sentezleme veriminin düşmesi nedeniyle D vitamini eksikliği yaygın bir sorun olarak tespit edildi. Uzmanlar, kemik sağlığını desteklemek ve düşme/kırık riskini azaltmak amacıyla D vitamininin Kalsiyum ile birlikte alınmasını önerdi.
Kalsiyum: Kemik yoğunluğu kaybı riskinin artması, özellikle menopoz sonrası kadınlar için kalsiyum takviyesini önemli kıldı. Ancak uzmanlar, kalp-damar risklerini dengelemek için kalsiyum takviyesinin normal sınırlar içinde tutulması ve bir doktor gözetiminde kullanılması gerektiğini ifade etti.
BİLİŞSEL İŞLEVLER İÇİN UMUT VEREN MULTİVİTAMİN ARAŞTIRMASI
Öte yandan, rutin multivitaminlerin etkisizliğine dair genel kanıya rağmen, bilişsel sağlık alanında umut verici sonuçlar elde eden çalışmalar da kamuoyuna sunuldu.
Örneğin, COSMOS-Mind denemeleri gibi klinik araştırmalar, multivitamin ve mineral (MVM) takviyesi kullanımının yaşlı yetişkinlerde hafızayı ve genel bilişi geliştirebileceğini, hatta bilişsel yaşlanmayı iki yıla kadar yavaşlatabileceğini öne sürdü.
Araştırmacılar, bu bulguların özellikle beslenme yetersizliklerinin yaygın olduğu Latin Amerika gibi bölgelerde MVM'lerin potansiyelini gösterdiğini belirtti.
BAZI POPÜLER TAKVİYELERE DİKKAT: YÜKSEK DOZ RİSK TAŞIYABİLİR
Uzmanlar, genel sağlığı iyileştirmeyi amaçlayan bazı takviyelerin potansiyel risklerine de dikkat çekti. AARP'den uzmanlar, çoğu insan için folik asit takviyesine gerek olmadığını belirtti, zira birçok gıda takviye edilmiş durumda. Ayrıca, Dr. Appel, yüksek doz A ve E Vitaminleri ile Beta-karoten gibi antioksidan takviyelerinin, bazı meta-analizlerde genel ölümlülük riskini artırabileceğine dair endişeler bulunduğunu kaydetti.
Uzmanlar, takviye rutininin yaşla birlikte değişmesi gerektiğini ve özellikle 50 yaş üstü kadınların, menopoz sonrası demir ihtiyacı düştüğü için, doktor reçetesi olmadan yüksek doz demir takviyelerinden kaçınmaları gerektiğini ifade etti.
Uluslararası uzmanlar, orta yaşta takviye almayı düşünen bireylere, sağlıklı ve dengeli bir beslenmenin hapların yerini tutamayacağını hatırlattı ve takviye kullanımına başlamadan önce kişisel bir eksiklik tespiti için mutlaka bir uzmana danışılması tavsiyesinde bulundu.