ABD, Montrö için tekrar nabız yokladı mı?

ABD, Montrö için tekrar nabız yokladı mı?

Türkiye, Milli Güvenlik Kurulu bildirisi ile Rusya ve Ukrayna arasında gerilimin artmasının hiç kimsenin menfaatine neticeler doğurmayacağına vurgu yaparak, taraflara, sağduyu içinde tansiyonun düşürülmesi çağrısında bulundu.

Moskova merkezli Sputnik News''de yayınlanan Amur Gadjiev imzalı yazıda ise "Wall Street Journal, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin, Karadeniz''de savaş gemilerinin geçiş ve hareketi için yeni kuralların getirilebileceğini öne sürdüğünü duyurdu." bilgisi verildi ve Rus uzman Faliçev''in ağzından "ABD, Karadeniz''e geçiş konusunda kendi kurallarını dayatamaz" başlığı kullanıldı.

Bahsedilen haberi veya analizi, Wall Street Journal''de aradım, bulamadım!

***

Amur Gadjiyev ise "Halihazırda savaş gemilerinin Karadeniz''e girişi ve varlığı 1936 Montrö Anlaşması''yla düzenleniyor. Amerikalılar neden bu kuralı değiştirmek istiyor? ABD kendi kurallarını dayatabilecek mi?" diye sorduktan sonra Rus askeri sanayi gazetesi "Voyenno-Promışlennıy Kuryer" yazarlarından emekli albay Oleg Faliçev''in Sputnik''e yaptığı açıklamada, şu değerlendirmede bulunduğunu belirtti:

"ABD için, Karadeniz bölgesindeki varlığıyla ilgili koşulları değiştirmek çok önemli. Bunu sadece dünyadaki gelişmelerden sürekli haberdar olmak için değil, aynı zamanda, ABD ve İngiltere savaş gemilerinin dönem dönem uğradığı Ukrayna''daki durumla ilgili yapıyorlar. ABD, savaş gemilerinin Karadeniz''e geçiş ve kontrol kurallarını kendi çıkarlarına göre değiştirmek istiyor. Ama bunu yapmak o kadar da kolay değil. Çünkü öncelikle Rusya, Türkiye ve diğer Karadeniz ülkeleri, Montrö Anlaşması''na değer veriyor. İkincisi, anlaşma uluslararası öneme sahip. Feshedilmesi için konunun, Birleşmiş Milletler veya BM Güvenlik Konseyi''nde gündeme getirilmesi gerekiyor. Elbette Rusya, Türkiye ve bu anlaşmanın hazırlanmasında yer alan birçok diğer ülke buna karşı çıkacak. Bu nedenle, tüm çabalara rağmen ABD, savaş gemilerinin Karadeniz''e girişiyle ilgili mevcut kuralları etkileyemeyecek."

Faliçev, "BM Güvenlik Konseyi" dedi ya; ABD "Ukrayna ve Rusya arasındaki krizi görüşmek üzere" Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini 31 Ocak Pazartesi günü toplantıya çağırdı!

***

Konu sadece bir askeri uzmanın görüşlerinin yayınlandığı bir yazıdan ibaret değil. Rusya''nın Ankara Büyükelçisi Yerhov da Aydınlık''tan İsmet Özçelik''e yaptığı açıklamada ABD''yi suçladıktan sonra konuyu Montrö''ye getirdi:

"Amaçları belli. Karadeniz''de NATO''nun devamlı donanma varlığı bulundurmasını sağlamak ve bu bloğu Ukrayna ve Gürcistan gibi yeni üyeler ile genişletmektir. Bunun sonucunda da bu bölge, Rusya''nın ulusal güvenliği için daimi tehlike kaynağına dönüşecektir.

Bazılarının Karadeniz''de askeri üstünlük kurma niyeti var. Tüm gayretleriyle bunu gerçekleştirmeye çalışacaklar. Bu husus, karmaşık durumda ve ''patlama tehlikesi'' bulunan Karadeniz bölgesinde barışın korunmasını amaçlayan, en önemli uluslararası hukuk belgelerinden biri olan Montrö Boğazlar Sözleşmesi''nin gerekliliklerinin icrasına ilişkin kontrolör devlet olan Türkiye''ye büyük ve kritik bir rol yüklemektedir.

Yaşanan Ukrayna krizi değil. Şu anda ABD ve NATO, Rusya ile Ukrayna sınırındaki sorunları ön plana çıkarmaya çalışıyor. Rusya ile ABD, Rusya ile NATO arasında sistematik güven krizi yaşanmaktadır.

Ukrayna ise maalesef gerilimin daha fazla tırmanmasının ''fünyesi'' olabilir. Kiev''de bazı kesimler, Batılı sponsorları tarafından kabahatlerinin örtülmesinden istifade ediyorlar."

***

Yerhov''un açıklamasına Türkiye''de bu yazıyı bitirdiğim saatlerde henüz kimse bir yorum yapmamıştı. Ayrıca Montrö konusunda yeni bir ABD dayatması var mı yok mu? Sputnik''in iddiasıyla ilgili bir açıklama yapılması gerekmez mi?

Yoksa "Batılı sponsorlar" mı engel oluyor?

Yazarın Diğer Yazıları