Türkiye'de cari açığın büyük bir bölümünü oluşturan işlenmemiş altın ithalatı, Ağustos verilerinin açıklanmasıyla birlikte 2023 yılında toplam 22 milyar 776 milyon liraya ulaştı. Bu rakam, 1989 yılından bu yana bir takvim yılı içerisinde görülmüş en yüksek seviye olarak rekor kırarken, yılın geride kalan 4 ayının verilerinin de eklenmesiyle birlikte söz konusu zirve daha da yukarı çıkmış olacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son yıllarda dünyanın en fazla altın ithal eden merkez bankası olarak dikkatleri çekerken, bu rezervlerin önemli bir bölümü seçim öncesi piyasaları dengelemek için harcanmıştı. Özel sektördeki altın ithalatına yönelik talebin önüne geçebilmek içinse geçtiğimiz aylarda atılan adımlarla start verilmiş olmasına karşın, verilerin beklenenden yüksek gelmesi yeni kısıtlamalara gidilmesine neden oldu.
BORSA İSTANBUL KISITLAMALARI RESMEN AÇIKLADI
Borsa İstanbul'dan yapılan açıklamada, "Altın İthalatı İle İlgili Düzenlemeler" konulu duyuru ile işlenmemiş altın ithalatına Hazine ve Maliye Bakanlığının ikinci bir kararına kadar üye bazında kota uygulanacağının bildirildiği anımsatıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, geçtiğimiz aylarda aldığı karar ile gram altından düşük seviyedeki altın üretimlerini kaldırırken, gram altın üretimine de kota getirmişti. Söz konusu uygulama altın üretim maliyetlerinde artışa neden olmuş ve gösterge kur ve piyasa fiyatları arasında önemli bir makas oluşmasına neden olmuştu.
ALTIN İTHALATI 7 AYDA YÜZDE 180 ARTIŞ GÖSTERDİ
28 Mayıs sonrası göreve başlayan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın öncelikli hedefleri arasında enflasyonu baskılamak ve cari açığı düşürmek yer alırken, cari açığın önemli bir bölümünü oluşturan altın ithalatını baskılamak için peş peşe adımlar gelmeye devam ediyor.
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, ocak-temmuz döneminde Türkiye'nin altın ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,1 artışla 217 milyar 52 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde işlenmemiş altın ithalatı yüzde 180 artarak 19,4 milyar dolar oldu. Borsa İstanbul verilerine göre, altın ithalatı temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 73 artarak 22 tondan 38 tona ulaştı. Ocak-temmuz döneminde ise yüzde 220 artarak 69 tondan, 220 tona çıktı.
Bu tablo, alınan kısıtlamaların yeterli gelmemesi halinde ilerleyen günlerde yeni sınırlama ya da yasakların gelebileceğine işaret etmekte.
ÖZEL SEKTÖRÜN ALTINA İLGİSİ REKOR KIRIYOR
Merkez Bankası'nın altın hamlelerinin yanı sıra, bireysel ve kurumsal ticari müşteriler için de altın ithalatı tüm zamanların en üst seviyesine ulaşmış durumda. Ocak ayında yapılan 68 bin 330 kilogramlık altın ithalatı, Türkiye'de emtia alımına yönelik kayıtların tutulmaya başlandığı 1995 yılından bu yana görülen en yüksek değer olarak dikkat çekti.
MÜCEVHER ÜRETİCİLERİ: "TÜRKİYE'DE ÜRETİME DAMGA VURABİLİR"
Alınan kısıtlama kararlarının ardından Dünya'ya konuşan; sektör temsilcileri getirilen bu kararla zincir altın ithalatının ve mücevher sektöründe kullanılan parçaların ithalatının daha zor hale geleceği ve bunun da kota ve ek vergi uygulanmayan Avrupa’dan tamamlanmış ürün ithalatını artırabileceği endişesi taşıyor. Sektör temsilcileri kararla ilgili olarak ayrıca, “Mücevher üretimi yapan sektör bu karardan etkilenir, Avrupa’dan ithalatın önü açılır bu da üretimi vurur” açıklamasını yaptı.
