Atatürk’ten tüm dünyayı hayran bırakan Bayram

23 Nisan'ın Türkiye'de ulusal bayram olarak kabul edilmesinin nedeni, 1920'de o gün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmış olmasıdır. Milletvekili seçimleri Atatürk'ün Ankara'da bir meclisin toplanacağını ve neden toplanması gerektiğini açıklayan 19 Mart 1920 tarihli bildirisiyle başlamış, yine Atatürk'ün 21 Nisan'daki genelgesiyle de meclisin açılacağı tarih duyurulmuş ve milletvekillerinin Ankara'ya gelmesi istenmiştir.

"23 Nisan", 1921'de çıkarılan 23 Nisan'ın Milli Bayram olmasına dair Kanun ile, Türkiye'nin ilk ulusal bayramı olmuştur.

Ulusal egemenlik, demokrasinin, hukukun üstünlüğünün ve laikliğin temelidir. Ulusal egemenliği olmayan halkların ne bayramı olur, ne çocuklarının geleceği. Önemli olan suyun başı, gözesidir. O da halklar için egemenliktir. Tarihte Türkler, Türkiye Cumhuriyeti dışında on altı Türk devleti kurmuş, bunların çoğunu binbir zorlukla kurduğumuz halde ne hikmetse yap-boz oynar gibi kendimiz yıkmışız. Örneğin, tarihte Türk adı ile 552 yılında kurulmuş ilk devlet olan Göktürkler, 745'te yine önemli bir Türk kavmi olan Bilge Kağan yönetimindeki Uygurlar tarafından yıkılmış, Türk Türk’ü kırmış ve yerine Uygur Türk devleti kurulmuştur.

Uygur Türk devleti aynı zamanda Türk tarihindeki yerleşik hayata geçen ilk devlettir. Uygur devleti döneminde yazılı eserler oldukça artmıştır. Orta Asya’ya bin yılı aşkın bir süre hakim olan Uygur Türk gücü, prestiji ve medeniyeti korunabilse idi bugüne Türklük aleminden çok büyük miraslar kalırdı.

Tarihte kurulan Türk devletleri olarak işaret edilen; “Büyük Hun, Batı Hun, Avrupa Hun, Ak Hun, Göktürk, Avar, Hazar, Uygur, Karahan, Gazneliler, Büyük Selçuklu, Harezmşahlar, Altınordu, Timur, Babür ve Osmanlı” devletleriyle ilgili Cumhurbaşkanlığı Forsu'ndaki güneşin Türkiye Cumhuriyeti'ni, 16 yıldızın ise bağımsız Türk Devletlerini temsil ettiği görüşünü ilk kez 1969 yılında, Harita Yüzbaşı Akib Özbek 'Türkiye Cumhurbaşkanlığı Forsu ve Taşıdığı Anlam' isimli kitabında ortaya koymuştur. Özbek sadece bununla kalmamış aynı zamanda tarihte Türkler tarafından kurulduğunu belirttiği Türk Devletleri için bayraklar çizmiş, yıllarca da kabul görmüştür.

1922 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti tarafından saltanatla birlikte, saltanata özgü bayrak da kaldırılmıştır. Abdülmecid'in 1,5 yıl süren halifeliği sırasında yeşil zemin, ortasında kırmızı bir daire ve bu dairenin çevresinde beyaz ışınların bulunduğu bir fors yapılmıştır. Bu fors da 3 Mart 1924'te hilafet ile birlikte kaldırılmış; ancak, imparatorluk dönemindeki bayrak korunmuştur.

1922 tarihli bir fotoğrafta, İzmir'e giderken Atatürk'ün otomobiline bugünkü Cumhurbaşkanlığı Forsu'na benzer bir flamanın takıldığı görülmektedir.

TBMM’nin açıldığı 23 Nisan 1920 gününün akşamı, Yunus Nadi, Ruşen Eşref, ve Mazhar Müfit Bey’in bulunduğu sohbette sorulan, “Paşam! Bugün Büyük Millet Meclisi’ni açtık. Bunu bütün milletimize ve İtilaf Devletleri’ne ilan ettik. Fakat bugünün adı ne olsun?” sorusuna Atatürk şu cevabı vermiştir:

Efendiler! Osmanlı İmparatorluğu, 600 yıl bu milletin kaderine hâkim olmuştur. Bugün Osmanlı İmparatorluğu kısmen dağılmış olmasına rağmen İstanbul’da bir hükümeti mevcuttur. Osmanlı İmparatorluğu’nun yanında, bugün bizim açtığımız meclis çocuk kalır. Onun için, bugünün adına çocuk bayramı diyelim. Bu çocuk büyüsün, kendi zaferini kendisi ilan etsin.”Atatürk’ün bu sembolik “çocuk bayramı” düşüncesi yine bizzat Atatürk’ün hamiliğini yaptığı bir Cumhuriyet kurumu olan Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin öncülüğünde zamanla gerçekten bir “çocuk bayramı”na dönüşmüştür.

Atatürk'ün çocuklara armağan ettiği 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın 105. yıl dönümünü yine aynı sevinç, heyecan ve mutlulukla kutluyoruz.

Mustafa Kemal Atatürk tarafından çocuklara armağan edilen bayram gününde ulu önder Atatürk'ün "Küçük hanımlar, küçük beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı ve ikbal ışığısınız. Memleketi asıl ışığa boğacak olan sizsiniz. Kendinizin ne kadar önemli, değerli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız. Sizlerden çok şey bekliyoruz." sözü ile çocuklarımızın önemini vurgulamış ve bizler de bu vurguyu anlayıp çocuklarımıza büyük bir önem, hassasiyet ve özveriyle yaklaşmalıyız.

Dünyada çocuk bayramını kutlayan ilk ve tek devlet Türkiye Cumhuriyetidir ve tüm dünyayı hayran bırakmıştır. İlk yıllarda Çocuk Bayramı kutlamalarında olduğu gibi Türkiye, tüm ülke çocuklarını 23 Nisan kutlamalarına davet etmekte, Dünya Çocuk Bayramı önerisini resmî bir karar olmaksızın, fiili bir uygulama ile bu bayramı tüm dünya ülkelerine yayma amacını gerçekleştirmiştir.

Yeni Türk devletinin ilk bayramı olarak 23 Nisan 1921 yılında kabul edilen Hâkimiyet-i Milliye Bayramı'nın 23 Nisan 1922'de Ankara'da yapılan ilk kutlamalarından itibaren çocukların ön plana çıkmasıyla birlikte TBMM Başkanı Mustafa Kemal'in de desteğini alan Himaye-i Etfal Cemiyeti yöneticileri 23 Nisan 1923'te cemiyet adına yardım toplamaya başlamıştır.

1924 kutlamalarında Latife Hanım'ın Himaye-i Etfal temsilcisi olması ve Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'nın da Himaye-i Etfal Cemiyeti'ni açıkça desteklemesi ile 1925'lerden itibaren 23 Nisan'a “Hâkimiyet-i Milliye Bayramı” yanında “Çocuk Günü” ve “Çocuk Bayramı” da denmeye başlanmıştır.

Çocuk Bayramının amacı, çocukların birkaç gün eğlendirilmesinden ziyade, toplumun farklı çocuk sorunları ile ilgilenmesinin sağlanmasıdır. Çocuk ölümlerinin azaltılarak nüfus artışının desteklenmesi bunların en önemlisidir. 1927 yılından önce 23 Nisan; “Çocuk Günü”, “Çocuk Bayramı” gibi kavramlarla anılsa ve çocuk bayramı olarak kutlansa da ilk kapsamlı Çocuk Bayramı kutlamalarına 23 Nisan 1927 yılında başlanmıştır.

“Çocuk Bayramı” Mustafa Kemal Paşa ve hükümetin de desteği ile 1929 yılında “Çocuk Haftası” adıyla yedi güne çıkarılmış ve kutlamalarda aktif rol Türk Ocaklarına verilmiştir. Maarif Teşkilatı'nın da okulları tatil ederek tüm öğrencilerin kutlamalara katılımını sağlamasıyla Çocuk Bayramı, Ankara ve İstanbul'un yanı sıra memleketin her tarafında özel merasimlerle kutlanmaya başlanmıştır. Böylelikle 1929'da Çocuk Haftası olarak kutlanmaya başlanan 23 Nisan kutlamaları daha çok, çocukların sorunlarının gündeme getirildiği ve tüm Türkiye'nin coşkuyla kutladığı bir bayram haline dönüştürülmüştür.

Hâlen bu bayram, uygulamada ve sosyal hayatta Birleşmiş Milletler Örgütü ve uluslararası alanda resmî olarak ilan edilmese dahi tüm dünya ülkeleri tarafından Uluslararası Çocuk Bayramı olarak kabul görmektedir.

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramınız Kutlu Olsun.