İstanbul ve Ankara''da halk marketlere hücum etti ve zam gelecek diye raflarda ne kadar ayçiçeği yağı varsa satın aldı... Türkiye çapında yaygın ağı olan bir marketin ise ayçiçeği yağı stokladığı ortaya çıktı!

Diğer taraftan ayçiçeği yağı üreten Trakya Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akgün, geçen yıl yaptığı açıklamada Türkiye''de 1 milyon 800 bin ton civarında ayçiçeği üretildiğini ancak ihtiyacın yıllık 3,5 milyon ton civarında olduğunu bildirmişti.

Şimdi ise Rusya ve Ukrayna''dan ayçiçeği yağı ithalinde sorun çıktığı için fiyatların yükseldiği iddia ediliyor... Acaba öyle mi yoksa başka sebepler de mi var?

***

Bir Twitter mesajında, "Türkiye''nin en büyük ayçiçeği yağı üreticisi fabrikaların sahipleri Bunge, Lever, Savola. En büyük ayçiçeği ve ham yağ ithalatçısı bu firmalar yabancı... Karşılarında tek yerli güç Trakya Birlik. Şimdi anladınız mı neden ayçiçeği üretimi planlanmıyor!" diye soruldu.

Savola grup, Suudi Arabistan ve Orta Doğu''nun en zengin isimlerinden biri olarak bilinen Prens El Velid Bin Talal''ın şirketi olan Kingdom Holding bünyesinde yer alıyor.

Savola Gıda Türkiye, kendi sayfasındaki açıklamaya göre "Yenilebilir yağlarda Türkiye''nin lider üreticisi ve ihracat şirketidir. 2005 yılından beri genişleyen ihracat hacmi ile Afia, Cielo, Brillo, Yudum, Egemden ve Sırma markaları ile Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Bahreyn, Katar, Umman, Irak, İran, Çin, Japonya, ABD, Kanada, İspanya, Nijerya, Togo, Cibuti, Ekvator Ginesi, Azerbaycan, Türkmenistan, Kıbrıs, Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, İsviçre, İngiltere ve çeşitli Avrupa ülkelerine ihracat yapmaktadır."

Grubun ihracat rakamları verilmemiş ama Türkiye''de ayçiçeği yağı üretimi yetersiz ise 26 ülkeye ihracat neden yapılmaktadır? Üretim yetersiz ise neden artırılmamaktadır?

Tabii "serbest piyasa ekonomisinde ihracat ve ithalat yapmak serbesttir" denilebilir. Yine de hükümetin olağanüstü şartlarda olağanüstü önlemler alması gerekir. Yalnız, ortada garip bir durum var. Türkiye 26 ülkeye ayçiçeği yağı ve zeytinyağı ihraç ediyor ama Rusya ve Ukrayna''dan ithalat durduğu gerekçesiyle ayçiçeği yağı fiyatları beş kat artmış durumda. Beş litre parasına şimdi bir litre alınabiliyor!

Üstelik ayçiçeği üretimini Türkiye topraklarında Türk çiftçisi yapıyor ama satışı ve pazarlaması, büyük ölçüde Suudi Arabistan şirketinin elinde! Trakya Birlik''in Başkanı ise "üretim yetersiz" diyor.

***

Hükümetin tarım politikaları Türkiye''ye hizmet etmiyor; Türkiye''nin aleyhine sonuçlar veriyor. Öyle ki Tarım Bakanı sonunda istifa ettirildi. Sadece ayçiçeği yağında değil patates fiyatlarının yükselmesinde de bakanın patates üretimini teşvik etmek yerine Kanada''dan patates ithal etmesinin etkili olduğu öne sürülüyor. Yeni bakanın ise NewBridge adlı danışmanlık şirketi üzerinden Türkiye''ye gıda ürünü satan yabancı şirketlere danışmanlık ve lobicilik yaptığı anlaşıldı!

***

Ayçiçeği yağı ve patateste durum böyleyse diğer ürünlerde durum nasıldır? Hükümet, Türkiye''de üretimi artırmak yerine, fiyatlar yüksek gerekçesiyle yerli üreticiyi cezalandırıyor. Ayçiçeği yağı gibi ürünler ise yabancı şirketler eliyle dünyaya pazarlanırken, açık ithalatla kapanıyor! Türkiye kendi ürettiği ürünü dışarıya ucuza satarken, dışarıdan pahalı satın alıyor! Burada akıl, mantık var mı? Ayçiçeği yağı stoklayanlar, yüzde yüz enflasyonu düşerseniz, yüzde 400 kâr etmiş oldu! Altın ve döviz bu kadar kazandırmadı!

Buğdayda ise durum felakete gidiyor!

Yoksa bu politikalarla bilerek ve isteyerek halkın direnci mi çökertiliyor?