Demokrasi kuşatma altında

Demokrasi kuşatma altında

Freedom House; Dünya Özgürlükler Evi endekslerine göre dünyada demokrasi ağır bir tehdit altındadır.

Freedom House, insan hakları ve siyasi özgürlükler olarak ülkeleri; özgür, kısmen özgür ve özgür olmayan ülkeler şeklinde üç kategoriye ayırıyor. Türkiye 1972 yılından 2017 yılına kadar kısmen özgür ülke statüsünde idi. 1980 darbesi bile bu statüyü değiştirmedi. Ancak, OHAL uygulamaları ve kişiye özgü başkanlık sistemi sonucu 2017 yılından sonra ''''özgür olmayan ülke'''' statüsüne geriledi.

Endekse göre 2005 yılından 2020 yılına dünyada özgür ülke sayısı 89''dan 82''ye geriledi. Özgür olmayan ülke sayısı ise 45''ten 54''e yükseldi. Dünya demokrasiden hızla uzaklaşıyor.

Freedom House; dünyada demokrasinin aşınmasında ABD, Çin, Rusya ve Hindistan gibi ülkelerin de büyük günahı olduğunu belirtiyor.

* ABD, Türkiye ve Mısır gibi geleneksel ortaklarının demokrasiyi ihlallerine göz yumdu; diplomatik olarak kazanmayı umduğu Rusya''da Putin ve Kuzey Kore''de Kim Jong olmak üzere zalim liderlere izin verdi; Suudilere silah satışını engellemek isteyen kongre çabalarını veto etti.

* Çin, Uygurlara karşı dünyanın en aşırı etnik ve dini zulmünü yaparken, kültürel imha yaparken, ABD ve dünya seyretti.

* Hindistan, demokratik normlardan ayrıldı, Hindu milliyetçiliğini tırmandırdı. Tepki görmedi.

Rusya''ya gelince açıkça görüyoruz ki; Rusya, Putin''le tam diktatörlüğe geçti. Ama yetmedi etkili olabildiği ülkeleri de aynı çizgiye çekmek için Rus halkının kaynaklarını kullanarak savaş veriyor. Otokrasinin olduğu ülkeleri destekliyor. Maalesef bunda da kısmen başarılı oldu.

Sovyetlerden ayrılan 28 ülke içinde yalnızca 5 ülke demokrasiye geçebildi. 8 ülkede diktatörlük var. Diğerlerinde ise demokrasi can çekişiyor. (Aşağıdaki tablo.)

Demokrasiyi yemek, içmekten önce gördüğünü söyleyen Avrupa Birliği neden, üyesi olan Macaristan''ın otokrasiye gitmesine göz yumuyor

Freedom House bir önceki 2020 raporunda, son on yılda dünyada demokraside en fazla puan kaybeden ülkeler gösterilmiş. İlk sırada Burundi var. Burundi on yılda 32 puan kaybetmiş. İkinci sırada ise maalesef Türkiye var. Türkiye on yılda 31 puan kaybetmiş.

Hatırlatmak gerekirse; Burundi, Afrika''nın güney doğu ortasında, 8 milyon nüfuslu, kabilelerin savaştığı, fert başına 783 dolar geliri olan dünyanın en fakir ülkesidir.

Türkiye''ye ait bu verileri bütün dünya yakından takip ediyor. Bizim için kabul edilemez bir tablodur. Duyarlı olan herkes rahatsız olur.

Sonuçta; neden İnsanlık demokrasiye sahip çıkamıyor? sorusu öne çıkıyor .

Dünyada otokrasinin tırmanmasının bir çok nedeni var… Başta İnsanların tercihlerinde miyop olması geliyor. İnsanlar daha küçük te olsa kısa vadeli çıkarları tercih eder. Diktatörler, popülist davranır, ülke geleceğine göre değil, kısa dönemli siyasi çıkarları için kamu kaynaklarını dağıtarak, milli ve dini duyguları okşayarak ayakta kalmaya çalışırlar. Kötü niyetli birisi seçilmiş te olsa bu yolla kolayca diktatör olabiliyor. Hitler de seçilmişti. İnsanlık ikinci Dünyada yaşadığı felaketi çok çabuk unuttu.

Türkiye''ye ait bu verileri bütün dünya yakından takip ediyor. Bizim için kabul edilemez bir tablodur. Duyarlı olan herkes rahatsız olur.

Sonuçta; ''neden insanlık demokrasiye sahip çıkamıyor'' sorusu öne çıkıyor.

Dünyada otokrasinin tırmanmasının bir çok nedeni var... Başta insanların tercihlerinde miyop olması geliyor. İnsanlar daha küçük de olsa kısa vadeli çıkarları tercih eder. Diktatörler, popülist davranır, ülke geleceğine göre değil, kısa dönemli siyasi çıkarları için kamu kaynaklarını dağıtarak, millî ve dini duyguları okşayarak ayakta kalmaya çalışırlar. Kötü niyetli birisi seçilmiş de olsa bu yolla kolayca diktatör olabiliyor. Hitler de seçilmişti. İnsanlık İkinci Dünya Savaşı''nda yaşadığı felaketi çok çabuk unuttu.

 

Yazarın Diğer Yazıları