Ekonomide kritik uyarı: "Tüketim dip yapacak"

Ekonomide kritik uyarı: "Tüketim dip yapacak"
Ekonomide üçüncü çeyrek itibarıyla bariz bir durgunluk olacağını belirten BETAM'ın araştırmasına göre, yıllık bazda büyüme yüzde 1.7’de kalacak. Tüketim ise dip yapacak.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (Betam) öngörüsüne göre, yılın üçüncü çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesi, bir önceki çeyreğe göre bir değişim göstermeyecek. Yıllık bazda değişim ise yüzde 1.7 olacak.

Cumhuriyet'in haberine göre, Betam’ın ‘Üçüncü Çeyrekte Büyüme Yok’ başlıklı ‘Ekonomik Büyüme ve Tahminler: Kasım 2018’ araştırmasına göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle hesaplanan bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH sabit seyredecek. Araştırmada şu tespitlere yer verildi:

4 Bir önceki notumuzda büyüme tahminlerimiz yıllık bazda yüzde 1.7 ve çeyreklik bazda yüzde 0.3’tü. Ancak tahminlerimizi aşağıya çekiyoruz.

2018’in üçüncü çeyreğinde yılın ikinci çeyreğine kıyasla dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları sanayi üretim endeksleri hariç tüm mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış tüketim öncü göstergelerinde azalış olmasını bekliyoruz. En sert düşüşün yüzde 17.1 ile tüketim malları ithalatında olduğunu görüyoruz. ÖTV’deki yüksek azalışın da devam ettiği anlaşılıyor.

Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaptığımızda, 2018’in üçüncü çeyreğinde dayanıksız tüketim malları sanayi üretim endeksi ve kamu tüketim harcamaları hariç tüm tüketim öncü göstergelerinin azalmasını bekliyoruz. ÖTV ve tüketim malları ithalatı yıllık bazda sırasıyla yüzde 22.1 ve 27.6’lık azalış ile dikkat çekiyor. Dayanıklı tüketim malları sanayi üretim endeksinin çeyrekten çeyreğe artış göstermesini beklesek de yıllık bazda yüzde 3.3 azalacağını öngörüyoruz.

Yukarıda özetlenen veriler ışığında, 2018’in üçüncü çeyreğinde tüketim artışı beklemiyoruz. 2018’in üçüncü çeyreğinde 2018’in ikinci çeyreğine kıyasla perakende ticaret sektörü mevcut mal stok seviyesi hariç tüm kalemlerde ivmelenen azalışlar bekliyoruz. Kamu yatırım harcamaları ve yatırım malı ithalatının düşüşte başı çektiğini görüyoruz.

TEDBİRLER ÖNEMLİ

Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre ise, perakende ticaret sektörü mevcut mal stok seviyesi hariç tüm yatırım öncü göstergelerinde düşüş olmasını ve en büyük düşüşlerin yatırım malı ithalatı ve kamu yatırımlarında olacağını hesaplıyoruz. En iyi ihtimalle dahi yatırımlar yerinde sayacak.

Kesinleşen Temmuz, Ağustos ve Eylül öncü göstergeleri ışığında 2018’in üçüncü çeyreğinde dönemsel GSYH büyümesinin çeyreklik bazda artmayıp yıllık bazda ise yüzde 1.7 artacağını tahmin ediyoruz. Açıklanacak ekim ayı verileri ile dördüncü çeyrek büyüme rakamlarının bir miktar değişmesi mümkün olmakla birlikte ekonomide en azından üçüncü çeyrek itibarıyla bariz bir durgunluk olacağını söyleyebiliriz. Asıl soru buna karşı nasıl tedbirlerin alınacağı ve dolayısıyla bu durgunluğun ne kadar kalıcı olacağıdır.