"Eşit vatandaşlık" kavramını ve talebini, Türkiye''de ilk defa gündeme getiren kişi, PKK adlı terör örgütünün başı Abdullah Öcalan''dır.

Prof. Dr. Fuat Keyman da 2009 yılında, yani daha çözüm süreci açıklanmamışken ve PKK ile masaya oturulduğu ortaya çıkmamışken Deniz Baykal''ın süreci doğru okumadığını, CHP''nin eşit vatandaşlık taleplerini yükselterek AKP''yi yönlendirebileceğini iddia ediyor ve "Çözüm eşit vatandaşlık ve demokrasi zemininde. Bu da yeni anayasa gerektiriyor." diyordu. Keyman,1921 Anayasası''nda millet tanımı yapılmadığını hatırlatıyordu. Yani en büyük sorunları Türk sayılmaktı!

Çözüm sürecinin sonuna doğru, AKP''li bakanlar ile HDP''li milletvekilleri arasında imzalanan 10 maddelik Dolmabahçe mutabakat metnini de bizzat Abdullah Öcalan yazmıştı. Metinde "eşit vatandaşlık temelinde ortak vatan"dan söz ediliyordu.

***

"Eşit vatandaşlık" denilen kavramı, CHP''de ilk olarak Atilla Kart, 2013 yılında gündeme getirdi.

"Eşit vatandaşlık" sazını, 15 Nisan 2015''te AKP ele aldı. Dönemin AKP Genel Başkanı ve Başbakanı Ahmet Davutoğlu, AKP''nin seçim bildirgesini açıkladı. Bildirgede "Yeni anayasada herhangi bir etnik veya dini kimliğe referans olmayacak" ifadesi kullanıldı. Bildirge, Türklüğün etnik bir referans olarak görüldüğünün açıklanmasıydı... Bildirgede, "Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartında getirilen ilkeler doğrultusunda" merkezi idarenin bazı yetkilerinin yerel yönetimlere devredileceği belirtiliyor ve Yeni Anayasa''da, 1921 Anayasası''nın referans kabul edileceği ve "eşit vatandaşlık" anlayışının esas alınacağı bildiriliyordu. 1921 Anayasası''nda millet adı belirtilmemişti. Dolayısıyla AKP''nin "Türksüz bir Anayasa" tasarladığı anlaşılıyordu.

Aslında "Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı''nı kabul edeceğiz" vaadinde ilk bulunan da 2011 seçimlerinde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu idi.  

Kılıçdaroğlu, 2016 yılına gelindiğinde de CHP''nin çözüm önerisi içeren bir yasa önerisi sundu.

Öneride, "Kürt sorununun temelinde eşit vatandaşlığın gereklerinin yerine getirilmemesi ve demokrasi konusundaki eksiklikler vardır" deniliyordu.

Kılıçdaroğlu, 2017''deki yürüyüşünün sonunda Maltepe''de yaptığı mitingde yeni bir toplumsal sözleşmeden, yani yeni bir Anayasa hedefinden söz etti ve "Toplumsal barışımızı bozan tüm antidemokratik uygulamalara, eşit yurttaşlık temelinde son verilmelidir" dedi...

O sırada yeni kurulmuş olan İYİ Parti''nin programına da "eşit vatandaşlık" kavramıyla birlikte benzer söylemler dahil edilmek istendi. Uyarılar üzerine on beş sayfalık bu bölüm, taslak metinden çıkarıldı.

Derken, 2023 seçimleri öncesinde "eşit vatandaşlık" kavramını, Ahmet Davutoğlu ve Ali Babacan da kendi partilerinin belgelerine aldı...

***

Eşit vatandaşlık, Anayasa''daki kanun önünde eşitlikle aynı şey değildir. Prof. Dr. Birgül Ayman Güler''e göre "eşit vatandaşlık"la kastedilen, Yugoslavya, Lübnan ve Irak''taki gibi "etnik vatandaşlık"tır. Yani hem kendi etnik devletinizin vatandaşı olacaksınız hem de federasyonun! Böylece, ulus devlete, üniter devlete ve laik devlete veda edeceksiniz! Eşit vatandaşlığın anlamı budur. Eşit vatandaşlığı, beyinlerdeki millî direnci çökertmek için koçbaşı olarak kullanıyorlar. Yani Türkiye kalesini ele geçirmek için bu anahtar kavram üzerinden, önce halkın millî bilincini tamamen yok etmek istiyorlar. Bunun için terörü kullandıkları yetmedi, şimdi alenen iktidarı da muhalefeti de kullanıyorlar!

Güler''e göre "Eşit vatandaşlık, Bosna-Hersek''te Dayton Anlaşması''yla kurulmuş olan ''milliyetler sistemi''ne geçilsin demektir. Elbette olmazsa olmaz şartı, Anayasadan Türk vatandaşlığının silinmesidir."

Türkiye''nin başındaki en büyük tehdit, PKK''nın hedefi gibi gösterilen ama ABD ve AB dayatması olan "etnik vatandaşlık" taleplerini AKP''nin de CHP''nin de vaat olarak gündeme getirmesidir!

Böyle olacaksa, PKK ile bunca mücadele ne uğruna yapıldı, bunca şehit neden verildi?