Dünya Bektaşilerin dedebabası olan Mondi ile görüşmemizden bahsediyordum. Hayat hikâyesini anlatırken son cümleyi şöyle bağlamıştı:

"Mücerret yani evlenmemiş olan birkaç babanın katılımıyla [Tiran] 22 Mart 1992'de dedebabalık tekkesini açtık."

Kitabımızda Bektaşîlerin evlenmeme meselesini ayrıntılı anlattık. Burada tekrar etmeyeceğim. Dünya Bektaşîlerini temsil eden Dedebaba Mondi'ye yaptığımız konuşmada Dedebaba'nın evlilik hakkında görüşlerini vermek istiyorum.

"-Ne zaman ordudan ayrıldınız?

-1990'da.

-O zaman derviş mi oldun? İlk defa derviş mi oldun?

-Hayır önce muhib oldum. 1995'e kadar hizmet ettim. 96'da derviş oldum. Sizin gibi çalıştım; temizlik, düzenleme, bahçe işleri, büyük baş ve küçük baş hayvanlara baktım yani her işi yaptım.

-Devlette vazife aldığınızda evli miydiniz? Evlendiniz mi?

-Hayır.

-Evlenmek de bir hak. Neden evlenmiyorsunuz?

-Biz evlenmiyoruz; çünkü, bekâr olunca Allah'a ve insanlığa daha iyi hizmet ediyoruz. Kur'ân'da söylendiği gibi; Allah'ın ipinden tutunun.

-Şimdi tabiî Kur'ân-ı Kerîm'de de evlilikle ilgili pek çok ayet var. Kadınlarla ilgili pek çok ayet var. Erkeklerle ilgili pek çok ayet var. Demek ki evlilik hak, yani evlenmek gerekiyor. Bir bakıma evlenmemekle farklı bir yola girmiş olmuyor musunuz?

-Hayır. Uymayan bir şey yok. Çünkü, evlilik farz değil, sünnettir. İsteğe bağlıdır ve biz Allah'ın yoluna devam etmek ve daha iyi hizmet etmek için aile kurmamayı seçtik. Hayatın tecrübesi gösterdi ki evlilik yapmayınca ve akrabalık ilişkilerden uzaklaşınca insanlığa daha iyi daha dürüst bir şekilde hizmet ediliyor.

-O zaman şu netice çıkıyor: Siz evlenmeyerek Allah'a daha fazla yaklaştığınızı düşünüyorsunuz. O zaman evlenmeyin, Allah'a daha fazla yaklaşırsınız gibi bir fikir doğuyor aslında, öyle değil ama sizin bu davranışınız başkasına …

- Hayır. Bektaşîlikte insan serbesttir kim isterse evlenir, kim istemezse evlenmez. Yani insan serbesttir. Biz onu zorlamıyoruz ve biri Bektaşî olmak istediğinde ona şöyle diyoruz 'Gelme, gelme, gelme. Geldiysen dönme, dönme, ihanet etme.' Onun, Allah'ın gerçek yolunu göstermek için yardımıma ihtiyacı var. Peygamber Muhammed'in dediği gibi; Ruhanî lideri olmayan bir insan şeytan tarafından yönetiliyordur. Bildiğiniz gibi Bektaşîlikte iki batın liderleri var. Bir tanesi mürşit ve öbürü rehberdir. Bektaşî olduğunda o güne kadar isteyerek ya da istemeyerek yaptığın bütün günahlar affedilir ve ikinci doğuş gerçekleşir. 

-Bektaşîlikte daha serbest bir hayat olduğunu söylediniz...

-Bir şeyi anlamalısınız. Bektaşîlik sarhoşlarla uğraşmaz. Allah'ın yolunda olan bir dindir ve kendi kuralları var. Bunu denemeden, bizim hakkımızda konuşamazlar. Nasıl olduğumuzu görebilmek için gelip bize katılmalılar. Bektaşîler şerbet içerler, alkollü içki değil."

Arnavutluk'ta Bektaşîliğin kanunen ayrı bir statüsü var.

1992'de ilk gittiğimde, Sannîlerin dinî lideri Sabri Koçi ile görüşmüştüm. Balkan Volkanı kitabımızda vardır. Bektaşîler hakkında bana Türkçe "Sadece yer içerler." demişti.

Bunu Sünnîler ile Bektaşîler arasındaki derin ayrılığı göstermek için not ettim.