Büyük depremlerde enkaz altından çıkarılan kimselerde sıklıkla görülen Crush sendromu 17 Ağustos depremi sonrası binlerce kişinin ölümüne neden olmuştu.
Crush sendromu ilk olarak 1909 yılındaki Messina depremi''nde tanımlanmış, depremden sağ kurtulan kişilerin halsizlik ve ödem gibi belirtiler ile öldükleri izlenmişti.
Crush sendromu denilen bu tablonun sebebi ilk olarak 1940 yılında nefroloji uzmanı Bywaters tarafından ortaya koyuldu. Enkazdan sağ kurtulanların % 40’ındaysa Crush sendromu gelişti.
Crush sendromu görülenlerin de üçte birinde böbrek işlevlerinde bozulma meydana gelir. Yakın bir geçmişte yaşadığımız, 17.480 kişinin ölümüne ve 43.953 kişinin de yaralanmasına yol açan Marmara depremi sonrası Crush Sendromu hastaneye sevk edilen 330 yaralı üzerinde yapılan bir araştırmada, meydana gelen ölümlerin % 21’inin Crush sendromuna,% 17,5’ininse hayati organ yaralanmasına bağlı olduğu belirtilmişti.
EZİLME ( CRUSH ) SENDROMU NEDİR?
Ezilme, sıkışma veya travmanın yol açtığı, kas dokusundaki hasar nedeniyle hasarlı kas ürünlerinin, organlar üzerindeki baskı ortadan kalktıktan sonra kana karışmasına bağlı olarak başta böbrek olmak üzere diğer hayati organlarda gelişen fonksiyon bozukluğundan yetmezlik tablosuna kadar giden ve hayati tehlike oluşturan sendroma verilen isim verildi.
EZİLME ( CRUSH ) BELİRTİLERİ NELERDİR?
Crush sendromu olan kişilerde kahverengi idrar, ödem, halsizlik, aritmi ve düşük tansiyon en fazla oluşan semptomlardır. Göçük altından kurtulan kişi başta sağlıklı gözükebilir. Ancak potasyum (K) ve ezilen doku proteinlerinin kana karışması; böbrek, kalp ve akciğer gibi organları etkilemesiyle bir süre sonra kan basıncında düşme, solunum yetmezliği ve ölüm meydana gelir.
EZİLME ( CRUSH ) TEDAVİSİ NEDİR?
Crush sendromunda ilk başvurulan yöntem kandaki sıvı oranını arttırmaktır (saatte 1 litre hızla). Potasyum değerinin düşürülmesi ve fasiotomi yaygın bir tedavi yöntemidir. Diyaliz ise diğerlerine göre daha az yaygın bir tedavidir.
EZİLME ( CRUSH ) SENDROMU NEDEN OLUR?
İş ve trafik kazalarındaki darbeler, çığ düşmesi ile kar kitlesinin altıda kalmak crush sendromuna yol açsa da en sık ve yaygın neden deprem sebebiyle göçük altında kalmaktır.
