Haşhaşilerin karargahı Alamut kalesi ve Bağdat’ı yerle bir eden Hülagi Han kimin oğlu biliyor musunuz

Haşhaşilerin karargahı Alamut kalesi ve Bağdat’ı yerle bir eden Hülagi Han kimin oğlu biliyor musunuz
Batı Asya'nın çoğunu ele geçiren Moğol hükümdar Hülagi Han, Bağdat'ı fethi ve Haşhaşilerden alınmasının imkansız olduğu düşünülen Alamut Kalesini ele geçirmesi ile ünlüdür. Hülagi Han, Cengiz Han'dan sonra gelen Moğol hükümdarı Tuluy Han'ın oğludur.

Hülagi Han kimdir

İlhanlıların kurucusu, Batı Asya'nın çoğunu ele geçiren Moğol hükümdarı Hülagi Han, Tuluy han'ın oğlu, Cengiz Han'ın torunu olmakla birlikte diğer Moğol İmparatorluğu'nun büyük hanlarından Mengü Han, Arıkbuka Han ve Kubilay Han'ın da kardeşidir.

1256 – 1265 yılları arasında Moğol hükümdarlığı yapan Hülagi Han, Bağdat'ı fethetmesi ve Haşhaşilerden alınmasının imkansız olduğu düşünülen Alamut Kalesini ele geçirmesi ile ünlüdür.

hulagu-han-kimdir.jpg

1256 yılında, Bağdat İşgali'ne giden Hülâgû Han komutasındaki Moğol ordusu tarafından Haşhaşileri yok etmek amacıyla ele geçirilmiş, kalede bulunan neredeyse tüm Haşhaşiler öldürülmüştür. Kale tahrip edilmiş, içinde bulunan ünlü kütüphanesi de yakılmıştır.

Haşhaşiler ve Alamut Kalesi'nin fethi

Mengü Han'ın emriyle her on Moğol erkeğinden ikisi, emrindeki orduya alınan Hülâgû, belki de o zamana kadarki en büyük Moğol ordusunun başında sefere çıktı. Luristan Atabeyliği kolayca ele geçirildi.

Haşhaşilerden alınmasının imkansız olduğu düşünülen Alamut Kalesini almak için sefere çıktı ancak kaleler çok sert bir şekilde direniyordu. Haşhaşilerin lideri olan Rükeneddin Hürşah Maymundiz kalesinde bulunuyordu. Hülagu kaleyi 4 gün boyunca kuşattı ise kaleyi alamadı. Hayatından endişe eden Rükneddin Hürşah Hülagu'ya elçi göndererek eğer kendisinin ve ailesinin canını bağışlarsa bütün kaleleri teslim edeceğini söyledi. Hülagu teklifi kabul etti. Hürşah teslim oldu daha sonra diğer kalelerin önüne giderek teslim olmalarını emretti. Alamut kalesi komutanı Mukaddem el Din emre uyup kaleyi moğollara teslim etti. Kaleye giren Moğollar kaleyi tahrip edip yağmaladı. İnsanları kılıçtan geçirip meşhur kütüphanesini yaktılar.

alamut1.jpeg

Reşidüddin Hamedani'nin Cami'üt-Tevarih adlı eserinden alınma Moğollar'ın 1213-1214 yıllarında Haşhaşin Karargâhı "Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl" kuşatmasını tasvir eden resim. (Bibliothèque nationale de France, Département des Manuscrits, Division Orientale).

alamut-kalesi-1.pngalamut-kalesi-2.jpg

 Hazar Denizi'nin güneydeki Alamut Kalesi'nin günümüzdeki hali

Bağdat Seferi (1258)

Daha sonra Bağdat'a yönelen Moğol ordusu, Halifeye yapılan teslim ol çağrısına olumsuz cevap verilmesini, Büyük Han'ın da emrine uygun olarak istila bahanesi olarak kullandı.

Hülâgû halifeden teslim olmasını istediğinde, Halife Mustasım, eğer kendisine saldırırsa Allah'ın gazabına uğrayacağını söyleyerek teslim olmayı reddetti. Birçok kaynak Halife'nin saldırıya karşı yeterli önlem almadığını yazıyor, ne ordusunu güçlendirdi, ne de Bağdat'ı çevreleyen surları. Aslında, en yapmaması gerekenleri yapmıştı; Hülâgû'yü kızdırmıştı, bu da Hülâgû'nün kuşatma için aradığı mazeretti. Bağdat'a vardığında Hülâgû orduyu bölümlere ayırdı. Böylece şehir her taraftan tehdit edilecekti. Abbasi ordusu, batıdan saldıran Moğol kuvvetlerinin bir kısmını geri püskürtmeyi başardı fakat sonraki çarpışmalarda yenildiler. Yapılan Düceyil Muharebesinde Moğollar, Düceyil Nehri'ndeki setleri yıkarak Abbasi ordusunu tuzağa düşürdüler, askerlerin neredeyse tamamı kılıçtan geçirildi ya da boğuldu. Daha sonra şehir kuşatıldı ve birkaç gün içinde de şehri çevreleyen surların tamamı Moğol ordusunun kontrolüne girdi. Mustasım anlaşma teklif etti fakat kabul edilmedi. Moğollar 13 Şubat 1258'de şehre girdi ve şehir bir hafta boyunca yağmalandı, halk katledildi.

bagdat-kusatmasi1-001.jpg

Moğollar'ın Bağdat'ı istilasıyla karşılaştırıldığında Alaric'in Roma istilası oldukça nazik görünür. Kaçmaya çalışanlar yakalanıp öldürüldü. Ölü sayısı hakkında tahminde bulunmak oldukça güç olsa da değişik yaklaşımlar var. Bazıları yaklaşık 90,000 kadar olduğunu savunurken, müslüman tarihçi Abdullah Wassaf birkaç yüzbin veya daha fazla Bağdatlının öldürüldüğünü tahmin ediyor. Hülâgû Han, zamanın Fransa kralı IX. Louis'ye mektubunda ordusunun yaklaşık 200,000 kişiyi öldürdüğünü söylemektedir. Yapımı nesiller boyu süren cami, saray ve hastaneler yağmalandı ve yok edildi. Halife yakalandı ve öldürülmeden önce halkının katledilmesi ve şehrinin talan edilmesi izletildi. Bozkır kültürüne göre asil kan yere akarsa, tüm alem düşmanınız olur. Bu yüzden Halife keçeye sarılıp atlar tarafından çiğnetilmişti. Bir oğlu hariç tüm oğulları da öldürüldü.

Daha önceki örneklere baktığımızda Moğollar sadece dirençle karşılaştıkları şehirlerde, ele geçirdikten sonra halkıyla birlikte büyük bir yağma ve katliam yapıyorlardı. Eğer şehir savaşmadan teslim alınmışsa halkı bağışlanıyordu, Bağdat kuşatmasında da olduğu gibi kısa süren çarpışmalar sonucunda alınmışsa yağma yapılmakla birlikte bu kadar büyük bir vahşet olmuyordu. Bağdat'ın yağma edilirken sergilenen vahşet Moğol tarihinin de en acımasız olayıydı. Bazı Çin şehirlerinin de Bağdatla aynı kaderi paylaştığı söylenir fakat bunlar belgelenmemiştir. Bundan yüzyıllar sonra bile Bağdat terkedilmiş, harabe şehir görünümünden kurtulamadı. (Kaynak: Vikipedi)

bagdat-kusatmasi.jpg

İlgili Haberler