Eylül ayı başında yapılan anket şirketlerinin araştırmalarında, AKP''ye asla oy vermeyeceğini söyleyenlerin oranının yüzde 56.9''a kadar çıkması, hükümeti, başta vatandaşı canından bezdiren mutfak masraflarındaki tırmanışa ve göçmen politikasına karşı harekete geçirdi.
Bu anket çalışmaları üzerine Kahramanmaraş''ta halka seslenen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Raftaki fahiş fiyatı durduracağız. Enflasyonu kısa sürede kontrol altına alacağız. Fırsatçılarla mücadele ederek milletimizin refah seviyesini daha da yukarıya taşıyacağız" demişti. Cumhurbaşkanı Eroğan''ın bu açıklamalarının ardından Ticaret Bakanlığı denetim ekipleri dün hallerde kontrollere başladı. Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı, aşırı fiyat artışlarını soruşturmak üzere 9 ildeki 10 toptancı halinde denetim yapacak.
Ticaret Bakanı Mehmet Muş''un talimatıyla 10 büyük toptancı halinde fiyat artışlarına ilişkin incelemeler gerçekleştirilecek. Ticaret Bakanı Mehmet Muş''un talimatı ile Bakanlık Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, üreticiden tüketiciye tedarik kanallarının takip edilmesi, kayıt dışı işlemlerin tespiti, tarımsal ürün piyasalarında gerçekleşen aşırı fiyat artış iddialarını soruşturmak üzere denetimlere başlandı.
Açıklamada şöyle denildi:
"Söz konusu denetimler kapsamında, Ticaret Bakanlığı Müfettişlerince 13.09.2021 tarihinde, aşağıdaki listede belirtilen, 10 büyükşehirde bulunan toptancı hallerinde eş zamanlı olarak denetimler gerçekleştirilecek olup, ilgili denetimler sadece bu tarih ile sınırlı olmayıp, kamu yararı gözetilerek titizlikle ve sürekli olarak devam edecektir."
DENETLEME YAPILAN TOPTANCI HALLERİ
1-İstanbul Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali Bayrampaşa Şubesi
2-İstanbul Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali Ataşehir Şubesi
3-Bursa Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
4-Ankara Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
5-Aydın Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
6-İzmir Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
7-Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
8-Adana Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
9-Mersin Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali
10-Samsun Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali"
800 BİN ÇİFTÇİ TARIMI BIRAKTI TMO İTHALAT OFİSİNE DÖNDÜ
Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, "Çiftçi sayısı 3 milyondan 2.2 milyona düştü. 800 bin çiftçi tarımı bıraktı. Onlar da zarar etmek istemedikleri için tarlayı sürmüyor. 4 milyon hektarlık ekilmeyen arazi var. 8 üründe gümrük vergisi sınırlandı. Çiftçiye yaşamını sürdürebileceği bir ortam sağlamak şart. İthalatla terbiye olmaz" dedi.
Yıldırım şunları söyledi
"Çiftçi üretim yaparken büyük ölçüde borçlanarak yapıyor. Sadece tarım kredi kooperatifine ya da Ziraat Bankası''na değil tohum, ilaç ve gübre bayisi gibi yerlere borçlanıyor. Borçlandıktan sonra çiftçi üretimi gerçekleştiriyor, o ürünü satıp geriye dönüp borçlarını ödeyip, kendi geçimini sağlayıp ve gelecek yılın da üretimini sürdürmeye çalışıyor. Bu kadar yüksek maliyet içerisinde olunca, çiftçi ''Ben bu işten zarar ediyorsam tarlayı sürmüyorum'' diyor ve Türkiye''de yaklaşık 4 milyon hektarlık bir sürülmeyen, ekilmeyen bir arazi duruyor.
Çiftçi kayıt sisteminde kayıtlı olan 3 milyonun üzerinde çiftçi vardı ama şu anda 2 milyon 200 bine kadar geriledi. Çiftçinin o alandan kopmaması için para kazanabilmesi lazım, yaşamını sürdürülebilir bir ortamının sağlanması gerekiyor. Yaşlanan bir nüfusumuz var şu an ortalamamız 55 ve üzeri bu insanlardan verimli tarımsal üretim bekliyoruz ama bu mümkün değil. Tarımda ithalatla üretici terbiye etme anlayışı ki 1980''den sonra Özal döneminde başladı ama son 10 yıla baktığımızda Toprak Mahsulleri Ofisi artık ithalat ofisi gibi çalışıyor."
BORÇ BATAĞINDAKİ ÜRETİCİ UMUDUNU KURAKLIK DESTEĞİNE BAĞLADI
Gübre, tohum ve yakıt gibi girdi maliyetlerinin yüksek olduğunu belirten çiftçi temsilcileri, ekim sezonuna kısa bir süre kaldığını ve çiftçilerin ekim yapmak için maddi zorluk çektiklerini ifade ediyorlar. Başta Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere 41 ilde kuraklıktan etkilenen çiftçiler ekim için kuraklık desteğinin ödenmesini bekliyor. Devlet tarafından kuraklıktan etkilenen buğday, arpa, yulaf, çavdar, nohut ve mercimek üreticilerine verim kayıplarına göre dekara 100 liraya kadar ödeme yapılacağı duyurulmuştu.
Hilvan Ziraat Odası Başkanı ve Şanlıurfa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Hikmet İpar, ekim öncesi kuraklık desteğinin verilmesi çiftçiye bir nefes olacağını söyledi. Desteklerin ödenmesi ile ilgili genelgenin geldiğini ve yakın zamanda ödeme yapılmasını beklediklerini ifade eden Nusaybin Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Doğru, "Oluşan zarara miktarına oranla destek verilecek ama çok yetersiz. Mardin''de kuraklığın etkileri bazı ilçelerde yüzde 100, bazılarında ise yüzde 60 ile 50 arasında değişiklik gösteriyor. Diğer bir önemli konu ise çiftçi borçlarının yüzde 13''e yakın bir faiz ile yapılandırılıyor olması. Çiftçi borçlarını ertelenmesini talep ederken, fahiş bir faizle yapılandırma yapılıyor" ifadelerini kullandı.
Kuraklık desteklerinin açıklanmasına rağmen henüz çiftçilerin hesaplarına yatmadığını bildiren TZOB Yönetim Kurulu Üyesi ve Diyarbakır Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Mehmet Cevat Delil de çiftçilerin hesaplarında yakın zamanda yatması beklediklerini iletti. Şu anda ekim yapmanın çok zor olduğunu ifade eden Erzurum Aşkale Ziraat Odası Başkanı Selçuk Güney, ilçe tarım müdürlüğünün tohum dağıtmasına rağmen müracaat eden çiftçilerin sayısının yok denilecek kadar az olduğunu belirtti.
