ABD’nin dikkatle takip ettiği buluşma Tahran’da gerçekleşti. Başbakan Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’la basına kapalı olarak başbaşa görüştü. Bir saatlik görüşmenin ardından açıklama yapılmadı.
Dolar ve euro devreden çıkıyor
ÖTE yandan, Tahran’da iş adamlarına seslenen Başbakan Erdoğan, İran’la ticarette artık euro ya da dolar gibi döviz kurlarının devre dışı bırakılacağını duyurdu. Tayyip Erdoğan, ortak paraya geçmek için yasal zemin hazırladıklarını söyledi.
İran’la sıcak buluşma
Tahran’da çok sıcak karşılanan Başbakan Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad tarafından kabul edildi. Erdoğan, görüşmelerde nükleer enerji konusunun da gündeme geldiğini açıkladı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki heyet, resmi temaslarda bulunmak üzere İran’ın başkenti Tahran’a gitti. İran Cumhurbaşkanı’nın Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi’nin resmi davetlisi olarak Tahran’a gelen Erdoğan, Mehrabad havaalanında İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi Selim Karaosmanoğlu, İran’ın Ankara Büyükelçisi Behmen Hüseyinpur ve diğer yetkililerce karşılandı. Erdoğan, İran Cumhurbaşkanlığı Sarayında ilk olarak Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi tarafından resmi törenle karşılandı. Daha sonra Erdoğan ile Rahimi başbaşa görüştü. Bu görüşmenin ardından Erdoğan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad tarafından kabul edildi. İkili basına kapalı olarak başbaşa görüştü. Bir saatlik görüşmenin ardından basına açıklama yapılmadı.
İran samimi bir tablo ortaya koydu
İstiklal Oteli’ne gelişinde gazetecilerin İrandaki temaslarına ilişkin sorularını yanıtlayan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, “İran’la, Türkiye arasındaki ilişkiler gerek siyasi, gerek ekonomik, ticari, kültürel boyutta gerekse enerji alanlarını kapsayacak şekilde bütün bunları değerlendirme fırsatımız oldu. Teröre karşı alınacak ortak önlemler hususunu beraber değerlendirme fırsatımız oldu. Bunu ulusal bölgesel ve tabi küresel anlamda da değerlendirme fırsatımız oldu. Erdoğan, “Görüşmelerde nükleer enerji konusu gündeme geldi mi?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Konu gündeme geldi, görüştük. Ve bu konuda biliyorsunuz ilk Cenevre görüşmesinde İran ortaya samimi bir tablo ortaya koydu. Burada ’ortak bir konsensüs oluşturalım, çalışalım, bu konsensüs çerçevesinde de süreci işletelim’ yaklaşımı sözkonusu. Hatta bunun zenginleştirilmesini gerek Rusya ile gerek ABD ile filan bir paylaşım içerisinde böyle bir çalışma, ortak çalışma yapılırsa, yapabilecekleri istikametinde de kendileri de zaten bu olumlu yaklaşımı da gösterdiler.”
Dolar ve euro devreden çıkıyor
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İran’la ticarette artık euro ya da Amerikan doları gibi döviz kurlarının devre dışı bırakılacağını duyurdu. Tahran’da Türk ve İranlı işadamlarına seslenen Erdoğan, İran ile ticarette ortak paraya geçmek için hem İran’ın, hem de Türkiye’nin yasal zemini hazırladıklarını, böylece hiçbir engel kalmadığını söyledi. Geçen Mart ayında Bakanlar Kurulu kararı ile yapılan değişiklik ile, Merkez Bankası sadece kendi işlemlerinde kullanacağı konvertibl (çevrilebilir) dövizi tespit edecek. Merkez Bankası, kendi listesinde yer almayan paralarla ilgili özel bankaların yaptığı işlemlere ise karışmayacak. Böylece isteyen banka İran Riyali ve Rus Rublesi başta olmak üzere diğer para birimleriyle işlem yapabilecek. Bunun için bankalar Riyal ile TL arasında bir kur belirleyecek. Kendi para biriminde ticaret konusunda Türkiye Rusya ile de benzer bir düzenleme yaptı. Aynı görüşmeler, Çin’le de yürütülüyor. Çin’le ticaretin de bu ülkenin para birimi Yuan ve TL cinsinden yapılabilmesi için müzakereler sürüyor.
Ahmedinecad’dan Erdoğan’a İsrail övgüsü
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı İsrail’e karşı “net duruşundan” ötürü takdir etti. Tahran’da Erdoğan’la görüşen Ahmedinecad Başbakan’a, “Siyonist rejime karşı net duruşunuz şüphesiz herkesi sevindirirken dünyada, özellikle de İslam dünyasında olumlu bir etki yarattı” dedi. Türkiye ve İran arasındaki işbirliğinin bölgeye ve İslam dünyasına da fayda sağlayacağını vurgulayan Ahmedinecad, Tahran’ın nükleer programına da değindi. İranlı lider İsrail’i kastederek, “Caiz olmayan bir rejim nükleer silaha sahip olurken, kimse diğer devletleri barışçıl nükleer program sürdürmekten mahrum bırakamaz” dedi. İsrail’in, her ne kadar deklare edilmese de, nükleer silaha sahip olan tek Ortadoğu ülkesi olduğu biliniyor. Erdoğan İngiliz The Guardian gazetesinde önceki gün yayımlanan röportajında Batılı devletleri, İran’a karşı adil davranmamakla suçlamış, Ahmedinecad’ı da dostu olarak nitelemişti. Başbakan ayrıca son dönemde yaşanan “Anadolu Kartalı” tatbikatı ve “Ayrılık” dizisi krizlerine rağmen Tel Aviv’le iyi ilişkilerin devam ettiğinin altını çizmiş, ancak İsrail Dışişleri Bakanı Lieberman’a çıkışmıştı. Erdoğan, Lieberman’ın Gazze’ye karşı nükleer silah kullanma tehdidinde bulunduğunu söylemişti.