İsveç Merkez Bankası Riksbank, Mayıs 2025 toplantısında politika faizini beklentilere paralel şekilde yüzde 2,25 düzeyinde sabit tuttu. Kararda, özellikle ABD'nin değişen ticaret politikaları sonrası artan küresel belirsizlik belirleyici oldu. Söz konusu gelişmeler, hem Amerikan hem de Avrupa ekonomilerinde büyüme görünümünü zayıflatırken, İsveç'te de ekonomik beklentilerin mart ayına göre daha kötümser bir noktaya geldiği kaydedildi.
Riksbank’tan yapılan açıklamada, ABD'nin daha korumacı ekonomik adımlarının uluslararası ticaret üzerinde olumsuz etki yarattığı, bunun da piyasada dalgalanmaya ve yatırımcı güveninde azalmaya neden olduğu vurgulandı.
İsveç ekonomisinde toparlanma sinyalleri
HANEHALKI GÜVENİNDE GERİLEME
İsveç’te son dönemde tüketici güveninde ciddi bir düşüş gözleniyor. Nisan ayı itibarıyla hanehalkı harcamalarında kısıtlamalar başlarken, şirketlerin de geleceğe dair beklentilerinde karamsarlık dikkat çekiyor. Özellikle imalat ve perakende sektörlerinde iş dünyası güveni azalırken, bu durum ekonomide yavaşlamanın habercisi olarak değerlendiriliyor.
Şirket yöneticileri, tedarik zincirlerinde yaşanan sıkıntılar ve artan ithalat maliyetleri sebebiyle üretim planlarında revizyona gitmeye başladı. Bu gelişmeler, merkez bankasının para politikasında daha dikkatli adımlar atmasına neden oldu.
İsveç üretici fiyatlarında Mart ayında geriledi
ENFLASYONDA GEÇİCİ YÜKSELİŞ
Nisan ayında İsveç’te tüketici fiyat endeksi yüzde 2,3 artış gösterdi. Enerji fiyatları dışarıda tutulduğunda bu oran yüzde 3,1’e yükseldi. Ancak Riksbank yönetimi, enflasyondaki bu yükselişi geçici bir gelişme olarak değerlendirdi. Banka, özellikle enerji ve hammadde fiyatlarında gözlenen kısa vadeli artışların etkisinin zamanla azalacağını öngörüyor.
Açıklamada, "Tedarik zincirinde yaşanabilecek yeni aksamalar veya küresel düzeyde korumacılığın artması hâlinde enflasyonist baskılar sürebilir. Ancak mevcut veriler ışığında, enflasyonun mart ayındaki tahminlerin altına gerilemesi daha olası görünüyor" denildi.
Faizler yerinde saydı: Norveç Merkez Bankası indirime gitmedi
İNDİRİM SEÇENEĞİ MASADA
Riksbank Yönetim Kurulu, mevcut para politikası duruşunun iyi dengelendiğini belirterek, yeni ekonomik verilerin izlenmesi gerektiğine işaret etti. Kurul, şimdilik faiz oranında değişikliğe gitmemeyi tercih etti. Ancak önümüzdeki dönemde verilerin istenilen yönde gelişmesi hâlinde faiz indiriminin gündeme gelebileceği açıklandı.
Banka, "Enflasyondaki düşüş eğilimi, iç talepteki zayıflama ve küresel piyasalardaki durgunluk sürerse, faiz indirimi güçlü bir seçenek olarak değerlendirilecektir" ifadelerine yer verdi.
Son dönemde Avrupa Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası’nın da temkinli duruş sergilemesi, Riksbank’ın kararını destekleyen unsurlar arasında yer alıyor.
Romanya perakende satışlarda aylık düşüş
KÜRESEL EKONOMİ VE İSVEÇ’İN KONUMU
İsveç ekonomisi, ihracat odaklı yapısı nedeniyle küresel gelişmelere son derece duyarlı. Özellikle ABD ve Çin arasında artan ticaret gerilimleri ile Avrupa Birliği içinde yaşanan yavaşlama, İsveç’teki üretim ve dış ticaret faaliyetlerini doğrudan etkiliyor.
Uzmanlar, İsveç Merkez Bankası'nın ileride doları baz alan ticaret stratejilerini daha fazla göz önüne alarak para politikasını yeniden şekillendirebileceğini öngörüyor.
Ayrıca tüketici borçlanmasındaki azalma ve konut piyasasındaki durgunluk da para politikasının seyrini belirleyecek diğer önemli faktörler olarak değerlendiriliyor.
