Türkiye’nin Ege ve Akdeniz kıyılarında, kayalıklarda kendiliğinden yetişen kaya koruğu (Crithmum maritimum), mütevazı görünümüne rağmen sağlık açısından bir hazine.
Damar sağlığını destekleyen, kalbi koruyan ve yüksek C vitamini içeriğiyle bağışıklık sistemini beton gibi sağlamlaştıran bu bitki, bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleriyle dikkat çekti.
Salatalardan turşulara, mezelerden çaylara kadar çok yönlü kullanım sunan kaya koruğu, sağlıklı yaşam arayanların yeni favorisi.
İşte kaya koruğunun şaşırtıcı faydaları ve sofralarınıza taşıyabileceğiniz öneriler...
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KAYA KORUĞUNU DOĞRULUYOR
Kaya koruğu, C vitamini, A vitamini, potasyum, kalsiyum, demir ve omega-3 yağ asitleri gibi zengin besin içeriğiyle öne çıktı.
Journal of Ethnopharmacology’de yayımlanan bir çalışma, kaya koruğunun yüksek C vitamini içeriğinin (100 gramda günlük ihtiyacın %75’i) bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve skorbüt gibi hastalıkları önlediğini gösterdi.
C vitamini, beyaz kan hücrelerinin üretimini artırarak vücudu enfeksiyonlara karşı korudu.
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’ndan Prof. Dr. Walter Willett, “Kaya koruğu gibi C vitamini zengini bitkiler, antioksidan özellikleriyle serbest radikalleri nötralize ederek kronik hastalık riskini azaltır” dedi.
Kaya koruğunun damar sağlığı üzerindeki etkileri de dikkat çekici. Nutrients dergisinde yayımlanan bir araştırma, bitkinin potasyum içeriğinin kan damarlarının duvarlarındaki gerilimi azaltarak kan basıncını düzenlediğini ortaya koydu.
Potasyum, yüksek sodyumun etkilerini dengeleyerek hipertansiyon riskini azalttı.
University of California, Berkeley’den Dr. Michael Eisen, “Kaya koruğundaki potasyum ve omega-3 yağ asitleri, damar esnekliğini artırarak kalp krizi ve felç riskini düşürebilir” dedi. Ayrıca, bitkinin antioksidan ve anti-inflamatuar özellikleri, damar tıkanıklığına neden olan iltihaplanmayı azalttı.
Sindirim sistemi üzerindeki faydaları da göz ardı edilemez. Kaya koruğu, diyet lifi açısından zengin bir besin. Food Science & Nutrition’da yayımlanan bir çalışma, lif içeriğinin bağırsak hareketlerini düzenlediğini ve sindirim sorunlarını hafiflettiğini gösterdi.
Londra merkezli beslenme uzmanı Dr. Sarah Schenker, “Kaya koruğu, bağırsak sağlığını destekleyen yararlı bakterileri besler. Bu, bağışıklık sisteminin %70’inin bağırsaklarda bulunduğu düşünüldüğünde, genel sağlık için kritik” dedi.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kaya koruğunun faydaları, doğru tüketimle maksimize oldu. Uzmanlar, bitkinin çiğ veya hafif işlenmiş formda tüketilmesini öneriyor, çünkü aşırı pişirme besin değerini azaltabilir. Ancak, fazla tüketimden kaçınılmalı.
Environmental Health Perspectives’te yayımlanan bir çalışma, kaya koruğunun yüksek iyot içeriğinin aşırı tüketimde tiroid fonksiyonlarını etkileyebileceğini belirtti.
Dr. Jinan Banna, “Günde 50-100 gram kaya koruğu, faydalarını almak için yeterli. Tiroid hastaları ve hamileler, tüketmeden önce doktora danışmalı” dedi. Ayrıca, bitkinin salamura veya turşu formunda yüksek sodyum içerebileceği için tansiyon hastalarının dikkatli olması gerekiyor.
KAYA KORUĞU İLE SAĞLIKLI SALATA TARİFİ
Kaya koruğunun şifasını sofranıza taşımak için uzmanların önerdiği, bağışıklığı güçlendiren ve damar sağlığını destekleyen bir salata tarifi:
Malzemeler (2 kişilik):
50 gram taze kaya koruğu yaprağı (iyice yıkanmış)
1 su bardağı roka
1/2 su bardağı kiraz domates
1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 tatlı kaşığı limon suyu
1 yemek kaşığı nar ekşisi
1/4 su bardağı ceviz (kavrulmamış)
Tuz ve karabiber (damak tadına göre)
Yapılışı:
Kaya koruğu yapraklarını soğuk suda 10 dakika bekletin, ardından iyice yıkayın ve süzün.
Roka, kiraz domates ve kaya koruğunu bir kasede karıştırın.
Zeytinyağı, limon suyu ve nar ekşisini bir kapta çırpın, salatanın üzerine gezdirin.
Cevizleri ekleyin, hafif tuz ve karabiber serpin. Soğuk servis yapın.
Bu tarif, C vitamini, omega-3 ve lif içeriğiyle hem lezzetli hem de sağlıklı bir seçenek sunuyor. Dr. Schenker, “Kaya koruğu, salatalarda çiğ kullanıldığında besin değerini korur ve bağışıklığı destekler” diyor.
KAYA KORUĞU İLE ŞİFA VE DENGE
Kayalıklarda yetişen kaya koruğu, damarları temizleyen, kalbi koruyan ve bağışıklığı güçlendiren bir süper besin.
Bilimsel araştırmalar, C vitamini, potasyum ve antioksidan içeriğinin kalp-damar sağlığı, sindirim ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkiler sunduğunu doğruladı.
Türkiye’nin kıyı şeridinde bolca bulunan bu bitki, ölçülü tüketildiğinde sofralarınıza şifa ve denge kattı.
