Serkan TALAN / YENİÇAĞ
AKP iktidarı, Kanal İstanbul’un ekonomiye ve işsizliğin azalmasına ciddi katkı sağlayacağını söylemesine karşın, ÇED raporuna göre söz konusu katkının oldukça sınırlı olduğu ortaya çıktı. Öte yandan, finansal fizibilite çalışmalarına göre, gelir kalemlerinin arasında ‘Gayrimenkul gelirlerinin’ olması ise dikkat çekti. Bu durum, akıllara özellikle Katar Emiri’nin annesi Şeyha Monza’nın Kanal İstanbul’un güzergahından 44 dönüm arazi almasını akıllara getirdi.
Kanal İstanbul için hazırlanan ‘Nihai’ ÇED raporuna göre, yapım maliyetinin 75 milyar lira olması ön görülüyor. Bu rakamın 60 milyar lirasının kanal ve entegre yapılar için, 15 milyar liralık kısmının ise deplasmanlar, relokasyonlar ve geçişler için harcanması bekleniyor. Ancak, 1450 adet kamulaştırmasız el atma davası açma ihtimali nedeniyle bu maliyetin artabileceği de belirtiliyor.
Yap-işlet-devret sistemiyle yapılacak Kanal İstanbul’un olası gelir kalemleri arasında kanal kullanım/kiralama gelirleri, kanal işletme gelirleri ve entegre tesis işletme gelirleri gibi kalemler bulunuyor. Ancak bu kalemlerin arasında ‘Gayrimenkul gelirlerinin’ bulunması dikkat çekti. Bu durum, akıllara Kanal İstanbul güzergahındaki arazilerin fiyatlarında oluşan yüksek artışı Katarlıların bölgeden aldıkları arazileri akıllara getirdi.
GEÇİCİ İŞÇİLER ÇOĞUNLUKTA
Kanal İstanbul ile ilgili bir diğer tartışma konusu ise projenin ekonomiye katkısı yönündeydi. AKP iktidarı tartışmalı projenin işsizliğe önemli katkı sunacağını lanse etse de açıklanan veriler bunun tersini gösteriyor. ÇED raporunda açıklanan verilere göre, Kanal İstanbul’un toplamda 10 bin kişiye istihdam sağlaması beklenirken, bu rakamın sadece 500 ile 800 kişilik kısmının devamlı çalışan kişileri kapsadığı ortaya çıktı. Geri kalan kısmının ise inşaat öncesi hazırlık ve inşaat çalışmaları sırasında çalışacağı belirtildi. ÇED raporunda, projenin ekonomiye katkısının sürekli olması için karayolu ve demiryolu bağlantılarının sağlıklı işlemesinin gerektiği belirtildi.
Öte yandan ÇED raporunda İstanbul için açıklanan işsizlik rakamlarının 2016 yılından kalma olması dikkat çekilirken, istihdam ile ilgili şu bilgi paylaşıldı:
“Proje kapsamında kurulacak şantiyelerde özellikle düz işçilere ihtiyaç oldukça fazla olacak olup, bunlar yöredeki genç nüfusa ciddi bir istihdam oluşturabilecektir. Ayrıca herhangi bir meslek sahibi olmayan kadınların da şantiyelerde hizmet işlerinde çalışması ve gelir elde etmesi anlamında istihdama olumlu etkisi olacaktır.”
