BERKAY BİGEÇ / YENİÇAĞ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Federal Meclis’e hitaben yaptığı yıllık konuşmasından hemen sonra Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev istifasını sundu. Bakanlar kurulu ile birlikte istifa eden Medvedev’in, Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcılığı görevi ile devlet kademesinde kalacağı da bildirildi.
Putin'in açıkladığı anayasa değişikliklerini ve hükümetin istifasını Rusya Analisti Dr. Kerim Has Yeniçağ’a değerlendirdi. Kerim Has’ın açıklamalarından satır başları şöyle.
“MEVCUT ANAYASAYA GÖRE PUTİN 2024 YILINDAN SONRA TEKRAR SEÇİLEMEZ”
“Rusya’da Meclis iki kanattan oluşur. Alt kanat Devlet Duması ve üst kanat Federasyon Konseyi, bu iki yapının toplandığı yere Federal Meclis deniyor. Şu anda Rusya’da 1993 anayasası yürürlükte. Putin mevcut anayasaya göre 2024 yılından sonra tekrar seçilemez. Putin’in yapılmasını teklif ettiği değişikliklerde yasama yanı Devlet Duması’nın ve Federasyon Konseyinin yetkilerinin biraz genişletildiğini görüyoruz. Genel çerçeve böyle. Diğer yandan teklif edilen değişikliklerle Putin, kendinden sonraki başkanın yetkilerini bazı alanlarda genişletip bazı alanlarda arttırdığını görüyoruz.”
RUS SİYASETİNDE GENÇ İSİMLER
“Putin, burada alttan gelen yeni siyasilerin geleceğe biraz daha hazırlanarak gelmesini amaçlamış. Bu Rusya’da belli bir süredir başlamıştı zaten, siyasi ve güvenlikle ilgili olan yeni ve genç isimler önemli noktalara getirildi. Mesela, Kremlin Başkanlık İdaresinin başında genç bir isim var Antone Voyno. Rusya başkanlık sisteminden parlamenter sisteme geçecek gibi yorumlar yapılıyor ama bunu öyle yorumlamamak lazım. 2024 yılı sonrası Rusya’da bir siyasi boşluk olmasın diye Putin vidaları biraz sıkıyor.”
“YENİ BAŞKAN ADAYLARININ 25 YIL KESİNTİSİZ RUSYA’DA YAŞAMIŞ OLMASI GEREKİYOR”
“Teklif edilen önemli bir değişiklik daha var mesela şu; Putin’den sonraki başkan adaylarının 25 yıl kesintisiz Rusya topraklarında yaşamış olması şartı getiriliyor. Ayrıca hiçbir ülkeden vatandaşlık ve oturma izni almamış olması gerekiyor. Bu yeni başkan adayları için kritik bir gelişme. Neden, çünkü; Rusya’da çoğu kişinin ya Ukrayna ya da bir Avrupa devletinden vatandaşlığı vardır. Mesela Putin’in muhaliflerden Mihail Hodorkovski uzun süre Avrupa’da yaşadı ve büyük ihtimal vatandaşlığı veya oturma izni vardır.”
İKİ DÖNEM SINIRLAMASI
“Putin’in istediği değişiklikler arasında iki defadan fazla başkan olunmaması da var. Mevcut anayasaya göre 2 defa üst üste başkan olabiliyorsunuz ama sonra bir dönem ara vermeniz gerekiyor. Putin bu şekilde başkan olmuştu. 2000-2004 ve 2004-2008 yılları arası o dönem başkanlık süresi 4 yıldı. Putin 4 yıl ara verdi Medvedev başkan oldu, Medvedev 2008 yılında geldiğinde direkt kendinden sonraki başkanların başkanlık süresini 6 yıla çıkardı. Sonra 2012 yılında tekrar Putin geldi zaten. Şimdi toplamda 2 kere seçilme şartı geliyor. Yani Putin kadar artık kimse uzun başkanlık yapamayacak.”
MEDVEDEV’E KRTİK GÖREV
“Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi vardır Rusya’da, Rusya’yı yöneten çekirdek kadro diyebiliriz. Buna Putin başkanlık yapar, İstihbarat Başkanı, Kremlin idaresi Başkanı, Devlet Duması, Federasyon Konseyi Başkanı, İçişleri, Dışişleri, Savunma Bakanları, Başbakan, Güvenlik Konseyi Sekreteri gibi. Bu isimler çok kritik, devleti yöneten kişiler.
Putin, “Medvedev’i Başkan Yardımcılığına getirmek istiyorum” dedi. Medvedev’i çok kritik bir yerde yanında tutuyor anlayacağınız üzere. Rusya Devlet Başkanlığı yardımcılığı değil yanlış anlaşılmasın Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcılığına getiriyor.”
HÜKÜMETİN İSTİFASI
“Rusya’daki ekonomik daralmadan dolayı hükümete yönelik eleştiriler de vardı. Bu değişikliklerin biraz da bu yönden yapılması lazımdı. Hükümetteki bu vitrin değişikliği de Rusya açısından gerekliydi biraz. Putin zaten yaptığı açıklamada hükümetten çok memnun olmasa da memnun olduğunu belirtti. Putin 2018 yılındaki seçimlerinden sonraki yaptığı açıklamada bu son demişti. 2024 yılında aday olacağını düşünmüyorum.”
