“Kimin beklentileri görmezden gelindi?”

Tarih 19 Mart 2021. Yeni Şafak Gazetesi’nin meşhur manşetini hatırlamayan yoktur. “Bu operasyonu kim adına çektiniz” Manşetin altındaki haberde o zamanın Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ın da bir fotoğrafı yer almıştı. Aynı haberde yer alan spot ise şu şekilde idi: “Dünya, ekonomideki faiz etkisini azaltmaya çalışırken Türkiye’de Merkez Bankası, 83 milyonun sesine kulak tıkayarak faizi yüzde 17’den yüzde 19’a çıkardı. Piyasa beklentisinin bile üzerinde yapılan 200 baz puanlık müdahale, ekonomik gerekçelerle izah edilemeyen bir faiz artışı oldu. Merkez Bankası’nın Türkiye’nin büyümesini frenleyecek bu operasyonu kim veya kimler adına ve hangi amaçla çektiği merak ediliyor.”

Ardından yaşananları da hepimiz hatırlıyoruz elbette. Naci Ağbal haber çıktıktan sadece 1 gün sonraki Resmi Gazete kararı ile görevden alınmıştı.

Yerine ise o zamanlar Yeni Şafak Gazetesi’nin yazarı da olan Prof. Şahap Kavcıoğlu getirilmişti. Kavcıoğlu 2 yıllık görev süresinin ardından Haziran 2023 tarihinde görevi bıraktı. Kendisi görevi bırakırken faiz oranları 8.5 civarında idi. 8.5 da sabit tutma kararı ise 2023 Mayıs ayında alınmıştı. O güne kadar da Türkiye de Faiz sebep enflasyon sonuç şeklinde özetlenen bir ekonomi politik üzerinden gidiliyordu.

Sonra 3 Haziran 2023 de yeni hükümet açıklandı ve Mehmet Şimşek yeniden ekonominin başına getirildi. Şahap Kavcıoğlu ise Merkez Bankası Başkanlığından BDDK başkanlığına transfer oldu.

Mehmet Şimşek’in kabineye katılması ile ilgili süreci ve ardından gelen faiz artırımı ile ilgili kararları hepimiz biliyoruz elbette. Öncesinde ise en çok istikrarın olması gerektiği söylenen kurumlardan birisi olan Merkez Bankasında yaşanan görev değişikliklerini de hatırlıyoruz. Ancak enflasyon o süreçte bir türlü dizginlenememişti.

Dahası alınan kararlardan birisi olan kur korumalı mevduat sistemi ile dolarizasyonun önüne geçilmeye çalışılmıştı. Ama bunun da kendi tarihimizde acı örnekleri vardı. 1966 da 1978 e kadar çeşitli seferler denenmişti bu uygulama ve 1989’da Zamanın Başbakanı Özal tarafından da şu ifadelerle ekonomik olarak son derece yanlış bir politika olduğu belirtilmişti: “Kendilerini akıllı, uyanık sananlar böyle bir yol buldular. Bilgisizliğin vesikası. İnşallah sonraki iktidarlar ders alır” ama alınmadığını da 2021 yılında alınan kararlarla bir kez daha görmüştük.

Neticede ‘Faiz sebep enflasyon sonuç’ teorisi üzerinden vardığımız ekonomik durumun ardından Mehmet Şimşek yeni hükümete katıldı ve bu politikadan vaz geçildi. Ekonomi bir düzelme trendine girdi mi girmedi mi orasını biz değil ekonomistler bilir. Ama Yeni Şafak tarafından o zaman atılan operasyon manşetini ben nedense çok sık hatırlıyorum. Bu gün de o hatırlama sebeplerimden birisi gözüme ilişti. Yine Yeni Şafak gazetesinde hem de.

Merkez bankası yine faizle ilgili kararını açıkladı biliyorsunuz ve politika faizini 47.5 dan 45 düşürdü.. Şu anki Merkez Bankası Başkanı Fatih Karan da bu karardan sonra Yeni Şafak gazetesinin hedefine yerleşti korkarım. Haber de bu sefer, “Beklentileri görmezden geldi” başlığı tercih edildi. Devamında ise “İş dünyasının beklentilerini görmezden gelen Merkez Bankası, üretimi desteklemekten uzak bir faiz indirimi yaptı. Gösterge faizinin yüzde 47,5’ten yüzde 45’e düşürülmesi faizden geçinen kesimi sevindirdi” ifadeleri yer aldı.

Bu sefer operasyonun faizden geçinenler adına çekildiği aslında net olarak da tespit edilmiş oldu. Daha önce de para politikaları ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığımı yazmıştım. Ama bir gazeteci gözü ile bu aradan geçen yıllara rağmen operasyon çekme konusunda kimin daha cevval olduğunu anlamayı da hala başaramadım ne yazık ki. Bir operasyon var mı derseniz sonuçlar ne yazık ki bize var diyor ama kim kime çekiyor o operasyonları ondan emin değilim.

Bu arada Ankara’da Mehmet Şimşek’in ekonomik politikaları ve Merkez Bankası tarafından alınan faiz kararlarından son derece rahatsız olan AKP üst yönetiminde yer alan isimler olduğu zaten uzun zamandır da konuşuluyor.

Şu aralar da ekonominin bir başka tarafı ile ilgili bakan olarak Sayın Ticaret Bakanı, Ömer Polat’ın faiz politikasına itirazları olduğu söyleniyordu. Sayın Bakan hepimizin bildiği üzere daha önce MÜSİAD Genel Başkanlığı yapmış, Albayrak Holdingde de üst yönetici olarak çalışmıştı. Yeni Şafak da Albayrak medya grubunda. Sayın Şimşek’in yerine gelmesi ile ilgili olarak en çok ismi geçen kişi de Berat Albayrak sanırım.

Yazarın Diğer Yazıları