Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş, kira artışlarının denetimi konusunda önemli bir yeniliğe dikkat çekti.
Prof. Dr. Tanrıvermiş, e-kira kontratı uygulaması sayesinde kira bedellerinin e-Devlet üzerinden takip edilebileceğini ve bu sayede aşırı artışların tespit edilebileceğini ifade etti.
"FİYAT ARTIŞINI ENGELLEYECEK"
Bu sistemin, fahiş kira artışlarının önlenmesine katkı sağlayacağını belirten Tanrıvermiş, "e-kira uygulaması, kira piyasasında daha şeffaf bir denetim mekanizması kuracak ve kiracıların haksız artışlarla karşılaşmasını engelleyecek bir çözüm sunuyor" diye konuştu. Tanrıvermiş, bu uygulamanın yaygınlaşmasıyla birlikte kira piyasasında daha dengeli bir ortam oluşacağını da sözlerine ekledi.
3,7 MİLYON KİŞİ TESPİT EDİLDİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2023 yılı verilerine atıfta bulunan Tanrıvermiş, beyanda bulunan ev sahibi sayısının 1,8 milyon olduğunu, ancak yaklaşık 3,7 milyon ev sahibinin asgari beyanname vermediğini belirtti.
Tanrıvermiş, kira sözleşmelerinin e-Devlet üzerinden elektronik ortamda yapılmasının planlandığını hatırlatarak, bu uygulamanın konut piyasasında şeffaflığı ve güvenilirliği artıracağını vurguladı. Sözleşmelerin dijital ortama aktarılmasıyla birlikte, kira piyasasında daha adil bir denetim mekanizmasının kurulacağına dikkat çeken Tanrıvermiş, bu adımın piyasanın düzenlenmesinde önemli bir rol oynayacağını ifade etti.
FAHİŞ KİRA ARTIŞLARI KOLAY TESPİT EDİLECEK
Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş, Merkezi Kira Takip Sistemi'nin kiralama ihtilaflarında önemli bir rol oynayacağını belirtti. Tanrıvermiş, bu sistemin devreye girmesiyle kira sözleşmelerine ilişkin takip ve incelemenin daha kolay hale geleceğini vurguladı.
Tanrıvermiş, e-kira kontratının sağladığı avantajları şöyle sıraladı:
Kira sözleşmelerinin Merkezi Takip Sistemi'ne dahil edilmesi, hem ev sahipleri hem de kiracılar için daha şeffaf bir piyasa oluşturacak. Kira sözleşmelerinin kayıt dışı kalmasının önüne geçilecek. Kamu otoriteleri ve uzmanlar, yerleşim yerlerindeki kiralık konut ve iş yerlerini daha etkin bir şekilde inceleyebilecek, fahiş kira artışlarını tespit etmek daha kolay hale gelecek. Ayrıca, konut piyasasındaki kira, boşluk ve aidat gibi veriler daha doğru ve güvenilir biçimde elde edilebilecek.
Tanrıvermiş, bu sistemin gayrimenkullerin kayıt altına alınmasını sağlayarak, beyanname sınırının dışında kalan konutlar ve emsal kira üzerinden vergilendirilmesi gereken maliklerin daha kolay tespit edilmesine olanak tanıyacağını da ifade etti. "Bu yolla, gayrimenkul sermaye gelirinin daha rasyonel bir şekilde vergilendirilmesi mümkün olacak ve vergi gelirlerinde ciddi bir artış sağlanacak" diyerek sözlerini tamamladı.
"KİRA İŞLEMLERİ HIZLANACAK"
Tanrıvermiş, dijitalleşen kira sözleşmelerinin işlemleri hızlandırarak gayrimenkul yatırımlarını daha cazip hale getireceğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
Düzenlemeyle kiracı ve ev sahibi arasında yapılacak sözleşme doğrudan ev sahibi veya yetkilendirdiği sorumlu gayrimenkul danışmanı tarafından e-Devlet üzerinden internet tapu bağlantısı kurularak gerçekleştirilmeli. Kiracı ve kefiller de elektronik imza atabilmelidir. Kira sözleşmelerinin e-Devlet Kapısı üzerinden yapılması için öncelikle mevzuatta yeni düzenleme yapılması, malikin talep etmesi halinde alınacak kefillerin ıslak imza yerine elektronik imza atmaları ve depozito parasının sözleşmede belirtilmesi mümkün kılınmalıdır.
Geçiş sürecinde konut cinsi değişikliğinin yapılması gerektiğini belirten Tanrıvermiş, konut varlığının yaklaşık 7 milyonunun henüz cins değişikliğinin yapılmadığını, bunun da e-Devlet üzerinden internette tapu sayfasına bağlanılarak doğrudan malik veya vekalet verilecek sorumlu danışman tarafından sözleşme hazırlanmasına imkan vermeyeceğini ifade etti.
Tanrıvermiş, "Kira ücretinin sistem üzerinden görülebilmesi, kiracılara ve ev sahiplerine bölgelerindeki piyasa koşulları hakkında doğru ve güncel bilgi sağlayacak. Ayrıca, e-Devlet sisteminden kira bedelleri izlenerek, aşırı artışlar tespit edilecek ve gerekli müdahalelerde bulunulabilecek. Bu da fahiş kira artışlarının önlenmesine yardımcı olacak" değerlendirmesinde bulundu.
