KKTC ekonomisinde tehlike çanları...

Aylardır bu köşede ve Yeniçağ TV’deki Gündem Kıbrıs programında KKTC’nin kötü idare edildiğini vurgulamakta, gidişatın hiç de iyi olmadığına dikkat çekmekteyim. KKTC ekonomisinin hiç de olumlu sinyaller vermediğini, çeşitli sektör yetkililerini ekranlara taşıyarak anlatmaya ve bizi yönetenlere yol göstermeye çalışmaktayım.

Cuma gününden beri KKTC’deyim. Birikmiş problemlerin yakın bir gelecekte çözümlenmemesi halinde ülkeyi ciddi sorunların beklediğini sizlere açıklıkla söyleyebilirim. Konuştuğum hemen hemen herkes dertli ve mutsuz. Geleceğe kuşku ile bakıyor. Ekonomik, sosyal ve siyasi sorunlar Kıbrıs Türkünü oldukça yıpratmış durumdadır. Ferdi Sabit Soyer Başbakanlığındaki CTP-BG hükümetinin acilen ülke sorunlarını çözmek için ciddi çalışmalar yapması şarttır.

KKTC ekonomisinin en önemli iki sektörü Turizm ve İnşaat sektöründe baş gösteren sorunlara çözüm bulunmaz ise en geç bu kış ülkede büyük bir kriz yaşanacaktır. Birçok müessese ve işadamı maalesef iflas edecek ve bu iflaslardan büyük ihtimalle bankacılık sektörü de olumsuz etkilenecektir.

Büyük yatırımlar yapılan Turizm’de, milyonlarca dolar değerindeki tesislerinde yeterli doluluk oranı sağlanamamaktadır. Otelci perişandır. Turizm acentesi perişandır. Sorunların nedenini sadece izolasyon ve ambargolara bağlamak doğru değildir. Bu sektörün sorunları neredeyse otuz yıldır aynıdır ve bugüne kadar kangren olan sorunlara çözüm getirilememiştir. Ülkeye etkin bir şekilde turist taşınması yapılamamakta,havacılık sektörü yeterli şekilde organize olamamaktadır.Bu konudaki devlet teşvikleri yeterli değildir. Yanlış planlamalarla veya daha doğrusu plansız, günü kurtarmaya yönelik yapılanmalarla turizm sektörünün sorunlarına çözüm bulmak mümkün değildir. Turizm master planı yürürlüğe konmamaktadır. KKTC otellerinin fiyat bazında uluslararası pazarda rekabet edebilme gücü kalmamıştır. Turizm sektörünün tüm girdilerinin maliyetleri her geçen gün artmakta ve hükümet ise bunlara çözüm yolları bulmamaktadır. Elektrik, su, yakıt gibi girdilerle,vergi ve SSK ödemelerindeki artışlarla oda fiyatları astronomik boyutlara ulaşmıştır. Turizm tesisleri, maliyetlerini dahi karşılayamamakta, tesislerin bakım ve onarımı ve hatta çalışanların aylık maaşları bankalardan alınan kredilerle yapılabilmektedir. Bu sezon otellerin doluluk oranı yüzde 40’lar seviyesindedir. Bu rakam ise birçok tesisin zarar etmesi ve gelecek sezon kapısına kilit vurmak zorunda kalması demektir.

KKTC ekonomisinin diğer önemli lokomotif sektörü inşaat sektörüdür. CTP-BG hükümetinin övündüğü, kişi başına düşen milli gelirimizin 10 bin Amerikan dolarının üzerine çıkmış olmasının yegane nedeni geçtiğimiz yıllarda inşaat sektöründe yaşanan gelişmedir. Ancak şu anda birçok inşaat projesi talep eksikliğinden dolayı durdurulmuştur. Bitmiş inşaatlar ise satılamamaktadır. Fiyatlar düşürülmesine, cazip ödeme koşulları sunulmasına rağmen inşaatlara alıcı çıkmamaktadır. Bankalardan alınan krediler vaktinde ödenememektedir. Yakında birçok banka alacaklarını tahsilde sorunlar yaşamaya başlayacaktır. Turizm ve inşaat sektöründeki olumsuz gelişmeler bankacılık sektörünün de çökmesine neden olacaktır.

Anlayacağınız KKTC ekonomisinde tehlike çanları çalmaktadır. CTP-BG hükümetinin bürokraside yaptığı partizanca atamalar neticesinde, niteliksiz ve tecrübesiz memurlar sorunlara çözüm getirememektedir. Bugün KKTC’de hemen hemen her sektörde sorunlar yaşanırken hükümetin acil önlemler almadaki aymazlığı da şaşılacak bir durumdur. Esnaf, işçi, çiftçi, yatırımcı, işadamı, zanaatkar perişan vaziyettedir. Durumlarını sorduğum birçok işadamı elindekini satıp savıp göçe hazırlanmaktadır. İşsiz binlerce genç çaresizdir. Kısa dönemde sorunlara çözüm bulunmaz ise KKTC’de hiç arzu edilmeyen durumlarla karşı karşıya kalabiliriz. Ekonomik krizin doğuracağı deprem ülkede sarılması güç yaralar açacaktır. Benden uyarması.