Kutsal kitaplar üzerinde arkeolojik bir kazı

Bülent Şahin Erdeğer çok yönlü tarihçi yazar. “Kur’an Arkeolojisi” yöntemi ile Üsküdar’da Küresel Dinler Tarihi Atölyesi’nde sürdürdüğü çalışmalar ilgi görüyor. Sakarya Üniversitesi Tarih Bölümündeki eğitiminin ardından gittiği Suriye’de Şam Üniversitesi Yabancılar İçin Arapça Enstitüsü’nden mezun oldu. 2008’de Türkiye’ye dönen Erdeğer, gazeteciliğe başladı. Pek çok röportaj ve haber metnine imza atan Erdeğer’in ayrıca birçok dergide Ortadoğu’ya dair analiz makaleleri yayımlandı. Bu süreçte gençlerle Kur’ân, Batı Düşüncesi Tarihi ve Dinler Tarihi alanlarında farklı STK’larda birçok atölye çalışması yürüten Erdeğer, 2012’de Anadolu Ajansı Ortadoğu ve Afrika Bölge Müdürlüğü’nün kuruluşunda yer aldı. 2013’ten 2014 sonuna kadar AA Libya Temsilciliği yapan Erdeğer, 2016’da AA’dan ayrılarak çeşitli STK’larda görev aldı. Ağustos 2017-Mart 2024 arasında Şarku’l Avsat gazetesi haber editörlüğü görevini yürüten Bülent Şahin Erdeğer hâlihazırda Habertürk TV’de çalışıyor. Ayrıca Serbestiyet, Independent Türkçe ve Perspektif gibi çevrimiçi haber sitelerinde köşe yazıları ve röportaj-haberleri yayımlanmaya devam ediyor.

TİMAŞ Yayınları tarafından okurla buluşturulan “Antik Mısır'ın Peygamberleri: Hz. İdris, Hz. Yusuf, Hz. Musa” adlı yeni kitabının yazılma saikini ve metodolojisini şöyle özetliyor:

Din ve bilimin birbiriyle çeliştiği düşüncesi yaygın bir kanıdır. Aynı şekilde kutsal kitaplarda anlatılan tarihî olaylarla, tarih biliminde hâkim olan anlatının uyuşmadığı düşünülür. Kutsal metinlerin aktardığı tarihe yönelik şüpheler sadece olaylarla sınırlı kalmaz, sözü edilen peygamberler de bu sorgulamaya maruz kalır. Bu şahsiyetlerin gerçekte yaşayıp yaşamadığı ciddi bir tartışma konusudur. Tüm bu sorulara cevap vermek amacıyla yurt dışında “Kutsal Kitap Arkeolojisi” adı verilen bir yöntem geliştirilmiştir, buna göre din temelli tarih anlatısı pek çok bilim dalının yanı sıra özellikle arkeolojiden yararlanılarak desteklenir. Buna benzer şekilde, Kur’ân-ı Kerim’de anlatılan tarihî olayların “gerçek tarih”le çelişmediğini göstermek için Kur’ân arkeolojisi çalışmaları ortaya çıkmıştır.

***

Bu bakış açısından değerlendirildiğinde Bülent Şahin Erdeğer’in kaleme aldığı, “Antik Mısır'ın Peygamberleri: Hz. İdris, Hz. Yusuf, Hz. Musa” bir Kur’ân arkeolojisi girişimi niteliğinde bir çalışma. Yakın Doğu, eski medeniyetlere ev sahipliği yapması sebebiyle en önemli arkeolojik kazı bölgelerinden biri olmasının yanında, peygamberlerin zuhur ettiği bir coğrafya olması hasebiyle bu çalışmalar için en elverişli yerdir. Bülent Şahin Erdeğer, Yakın Doğu’da yaşamış üç peygamberin, Hz. İdris, Hz. Yusuf ve Hz. Musa’nın gerçekte var olduğunu ve Kur’ân’da anlatılan hadiselerin doğruluğunu işte bu yöntemle kanıtlıyor. Erdeğer, antik kaynaklardan, farklı dinlerin kutsal kitaplarından, yerli-yabancı ikincil eserlerden, astronomik verilerden, farklı medeniyetlerin tarihlerinden, çevre tarihi disiplininden istifade ederek en güvenilir kronolojisiyle bir Antik Mısır tarihi sunuyor. Tüm bunlar Kur’ân’ın Hz. Muhammed’in (sav) kesinlikle bilemeyeceği düzeyde detaylı bir Antik Mısır bilgisini sunduğunu ispat ederken, din ile bilimin çelişmediğini göstererek ezberleri altüst ediyor.

Kutsal kitaplarda verilen arkeolojilerin Antik tarih kronolojisiyle (sapma payları olsa da) genel olarak uyumlu olduğunu gösteren bu çalışmada yazar, Mısır’a gönderilen Hz. İdris’in zaman içinde başkaları tarafından nasıl tanrılaştırıldığını ve hangi tanrıya evrildiğini anlatıyor.

Hz. Yusuf’un ve Hz. Musa’nın biyografilerinde geçen figürlerin kim olduğu tarihsel olarak tespit edilen çalışma ile Hz. Musa döneminde denizde boğulan firavun, Hz. Musa’nın bebekliğinde erkek çocukları katlettiren firavun, Hz. Yusuf dönemindeki Mısır kralı gibi pek çok figür tarihsel olarak isimleriyle birlikte netleşiyor. Kitapta altı çizilen tespitler, İsrailoğullarının Mısır’a geliş hikâyesinde bütün taşları yerine oturtuyor ve bilinmeyenleri aydınlatıyor. Antik dönem yazıtlarında ve papirüslerinde kaydedilmiş cümlelerin bire bir Kur’ân’da bildirilmesi okuru hayrete ve analize sevk ediyor. Hristiyanlıktaki teslis inancının kökenlerinin aslında Antik Mısır dönemine kadar eskiye dayandığı kesin belgelerle ortaya konuyor.

TİMAŞ Yayınları

Tel:(0212) 511 24 24

Hayat yolculuğundan hatıralarda kalanlar

Emekli Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni Ahmet Şeker meslek hayıtı boyunca kaleme aldığı öykülerini, “Uzun Hikâyeler” adıyla bir kitapta topladı. Öğretmenliğinin yanı sıra çeşitli edebi dergilerde ve gazetelerde makaleler yazan Ahmet Şeker çocuk yaşlarda başlayan şiir ve hikaye yazma serüveninin yıllar sonraki meyvesi olan “Uzun Hikâyeler” adlı kitabıyla ilgili şu bilgiyi veriyor:

Hayat, bütün hikayelerin birleştiği bir uzun yoldur. Bu kitap, gerçek hayattan kesitler sunan hikayelerden oluşuyor. Gerçek olan yeniden kurgulanıp yıllar sonra kaleme alınıyor. Anlatması uzun, dinlemesi kısa hikayeler. Zaman akıp gidiyor. Yaş ilerledikçe insan yaşanmışlıkları daha net hatırlıyor ve hayatın anlamını hikayelere yüklüyor. Karakterlerin hayatına yön veren noktaları da var anlatılanların. Köyün, kasabanın, küçük şehrin öyküleri. Aynı küçük dünyada yaşanan bir çok ayrı hayat Hepsinin birleşimi, ne anlatalım işte, hepsi uzun hikaye”

Corazon Yayınları

Tel: (0539) 214 02 15