Levni minyatürleriyle şehzâdelerin düğünü

Levni minyatürleriyle şehzâdelerin düğünü
İBB Kültür A.Ş., Sultan III. Ahmed'in 1720 yılında dört şehzadesi için yaptırdığı sünnet düğününü anlatan "Sûrnâme"yi 1720: Şehzâdelerin Sünnet Düğünü: Sûr-ı Hümâyûn adıyla yeniden yayımladı.

kapak_1720.jpg

Kitapta Osmanlı'da beraber yaşama kültürünün gelişmesi, geleneklerin devam etmesi, yabancı konuklara devletin gücünün gösterilmesi amacıyla düzenlenen şenliklerin en görkemlisi kabul edilen III. Ahmed'in düzenlediği sünnet düğünü tüm detayları ile anlatılıyor. 23 gün süren ve şehzadeler hariç 3.902 çocuğun sünnet edildiği düğündeki tören görevlilerinden hazırlanan malzemelere, hizmetlilerden katılan yabancı misafirlere, hediyelerden ikramlara ve gerçekleştirilen etkinliklere kadar her ayrıntıyı bulabilmek mümkün.

Hâfız Mehmed Efendi'nin kaleme aldığı ve Osmanlı saray ressamı Nakkaş Levnî'nin Sûrnâme-i Vehbî'deki minyatürleriyle zenginleştirilmiş olan eser, Seyit Ali Kahraman tarafından yayıma hazırlandı. Lâle Devri'ne ve Osmanlı'nın şenlik kültürüne dair zengin bir malzeme içeren Sûr-ı Hümâyûn'da Osmanlıca orijinal metnin transkripsiyonu ve günümüz Türkçesi beraber sunuluyor.

Rengârenk çadırlar, düğüne iştirak eden insanlar, türlü hünerlerini sergileyen oyuncular, halkı eğlendirmek için çalıp söyleyen hanende ve sazendeler, geceleri düzenlenen havai fişek gösterileri, maytaplar ve şehrâyinler… Hâfız Mehmed Efendi'nin sade ve sıcak üslubu ve Levnî'nin büyüleyici tasvirleri ile okuyucuya sunulan tüm bu düğün manzaraları, Osmanlı'nın Lâle devrine ve şenlik kültürüne dair zengin bir malzeme içeriyor.

Minyatür sanatının son büyük temsilcisi Levnî, 1720 yılında düzenlenen sünnet düğününü anlatan 37×26 boyutlarında 137 minyatür yapmış. Şenlik boyunca gerçekleşen resmigeçit, müzikli temsiller, cambazlık, havai fişek gösterileri, esnaf localarının geçiş törenleri, gece gündüz eğlenceleri bu minyatürlerde gerçekçi bir biçimde yansıtılmış. Minyatür ile Avrupa resmi arasında geçiş kabul edilen Levni'nin bu şenlikleri anlattığı minyatürler en önemli eserleri arasında kabul edilir.

Sultan III. Ahmed'in oğulları 10,5 yaşındaki Şehzade Süleyman, 3 yaş 11 aylık Şehzade Mehmed, 3 yaş 10 aylık Şehzade Mustafa (sonradan III. Mustafa olarak tahta çıkmıştır) ve tam 2 yaşında olan Şehzade Bayezid'in sünnet edilmeleri için ferman çıkarılıp Okmeydanı'nda hazırlıklar yapılır ve çadırlar kurulur. Düğünü halka duyurmak, taşrada olan yöneticileri düğüne davet etmek için mektuplar hazırlanıp gönderilir.

İBB Kültür A.Ş Yayınları Tel:(0212) 467 07 76

***

Hak'ka ve Hâkikat'e kavuşmak

Edebiyatçı Melek Tekin Kunduracıoğlu 19 yıl boyunca Dr. Ayşegül Erdoğ'un tasavvuf odaklı sohbet ve Mesnevi derslerinden derleyip "Hu'dan" adıyla kitaplaştırdığı çalışmasını şu ifadelerle takdim ediyor:

Bu kitap, kendindeki Hak'ka ve Hâkikat'e kavuşmak isteyene, yol bilgisidir. Kendi içine tek başına çıkılan yolculukta, asla farkında olunamayacak tehlikelerin, dönemeçlerin, köşe başlarının aydınlatılması için, kalbe ve idrake tutulan kudretli bir ışık, sağlam bir rehberdir.

Bu kitap, kulun kendini tanıması, bilmesi için nefis bilgisini; kulun Rabbini tanıması, bilmesi için Allah bilgisini anlatır. Tasavvufun konusu, "insan - Allah" ilişkisidir. Tasavvufun gayesi, Ezelde kişinin Hak ile Hak olduğu hale, bu dünyada yaşarken ulaşmasıdır. "Cihad-ı Ekber", insanın kendi içindeki yolculuğunda, kendisi ile olan cihaddır. Bu cihad, mutlak değişme-tekâmül ile olur. Ve sonuçta "ilâhi ahlâk" tamamlanıp, insan-ı kâmil olunur. Herkes "ilâhi ahlâk"a ulaşmak için hak sahibidir. Ve bu kapı hepimize açıktır. Çünkü insanın tek yaratılma sebebi budur. Yani ilâhi ahlâk"a ulaşıp, yaşarken Allah'ı bulmak.

Bu nasıl başarılacak?

Yoklukla, zulmet ve nur perdelerinin aşılmasıyla... Bu yolculuk için varlıktan sıyrılış, -yokluk, adem- şarttır. Sen var isen Allah'ı bulamazsın! Bu yolculuk sırasında zaman içinde -veya "mahviyet" ile bir anda- zulmet ve nur perdelerinin aşılması ile kişide Allah'ın nuru parlar. Çünkü Allah, insanın kendindeki hakikate vara vara bulduğu bir nurdur. "Allah'ın nuruna dayanamazsın" demek, kendindeki hakikate dayanamazsın demektir. Dayanılamayan, parlak ışık değil, insanın kendisindeki hakikatlerdir. Hakikate dayana dayana en hakiki, "Hakikat"e ulaşılır. Allah'a vâsıl olunur…

Tebeşir Yayınları

Tel:(0332) 353 62 65

***

Gidenlerin ardından...

Yazı hayatına şiirle başlayan ancak kültür sanat hayatının değişik alanlarında birbirinden değerli çalışmalara imza atan A. Yağmur Tunalı yeni kitabı "Gittiler" ile yine farklı bir yaklaşımla farkını ortaya koyuyor. Tunalı, bu defa  bazılarıyla hayatın bazı dönemlerini beraber yaşadığı, bazılarıyla yollarının zaman zaman kesiştiği, bazılarıyla buluşan yollarının hiç ayrılmadığı 26 önemli ismin vefatı ardından kaleme aldığı yazıları okurlarıyla paylaşıyor.

Tunalı, duygularını kaleme dökerken bu kişilerle ilgili hatıralarını da aktararak kültür ve fikir hayatımıza not düşüyor.

Tarık Buğra, Cemil Meriç, Arif Nihat Asya, Halide Nusret Zorlutuna, Münir Nurettin Selçuk, Erol Güngör, Cengiz Aytmatov gibi ünlü isimlerin de aralarında bulunduğu kültür ve sanat adamlarının aramızdan ayrılışı sonrası kaleme aldığı duygularını ve anılarını aktardığı "Gittiler" kitabını Yağmur Tunalı şöyle sunuyor:

Gidişleri içimi yakan bu isimlerin hemen hepsini tanıdım. Yakından tanıdım, uzaktan tanıdım, ama tanıdım. Daha önemlisi sevdim. Bundan dolayı, yaşanmışlığın canlılığını duyuran bir yazışı benimsemem gerekti. O sıcaklık ve hayat derinliği bir ölçüde hissedilsin istedim. Yer yer biyografik karakter taşıyan kısımlara, yaşanmışlığın hatıra tadı da eklendi. Okuyucu bunu hemen görecektir.

Aralarında, bir devrin toplum önderleri, kültür-sanat büyükleri, devlet adamları ve alanlarında çığır açtığı söylenebilecek büyük isimler var. Arkadaşlarım, kardeşlerim, dostlarım var. Babam var ve yeniden doğduğum annem var.

Her biri, hayatımızın bir yerinde esaslı yer tutan bu insanların ardından susmak olmazdı. Türlü türlü yazılabilirdi, böyle yazabildim. Biyografi meraklıları için ilgi çekici olacağı açık. Okumuşlarımız için düşündürücü, bir ölçüde besleyici olması da dileğimdir.

Panama Yayıncılık Tel:(0312) 432 14 89

***

Kendin olmak

Kişisel gelişim uzmanı Mehmet Auf'un kaleme aldığı "Kişisel Bağımsızlık Bildirgesi", hayatınızın kontrolünü ele almanız konusunda bilimsel araştırmalarla desteklenen ipuçlarını uygulanabilir örneklerle sunuyor: Kendiniz olmaya cesaret etmek, kalbinizin sesini dinleyip harekete geçmek fikri kulağınıza nasıl geldi? Hem heyecan verici hem de azıcık korkutucu ve tuhaf, değil mi? Daha önce gitmediğiniz bir yoldan gideceksiniz, yaşadığınız veya zaman zaman yaşayacağınız bu hisler o kadar normal ki...

Elma Yayınevi Tel:(0312) 417 72 73

 

 

 

 

***

Efsane roman

Mihrabad Yayınları Üstün İnanç'ın ünlü romanı "Yalnız Değilsiniz"in 32. baskısını kültür hayatımıza kazandırdı. Toplumumuz tarafından büyük ilgi gören "Yalnız Değilsiniz" romanının filmi de Mesut Uçakan tarafından beyaz perdeye aktarılmış ve geniş bir seyirci kitlesine ulaşmıştı. Üstün İnanç bu romanında, temel bir inanç meselesi ekseninde aslında son yarım yüzyılımızın çağdaşlaşma hikâyesini, arayışlarını, çelişkilerini ve Batı kültürü ile İslâm medeniyeti arasındaki fikrî mücadeleleri ele alıyor

Mihrabad Yayınları Tel:(0212) 514 28 28