TCMB verilerine göre 24 Mayıs ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 143.7 milyon dolar azalışla 110.3 milyar dolar ile geçen haftaki rekor seviyeye yakın seyrederken; kurumların ise 460.3 milyon dolar artışla 72.27 milyar dolara yükseldi.
Yurtiçi yerleşik bireylerin yabancı para mevduatları yerel seçimlerin hemen öncesindeki haftaya kadar altı aylık süreçte aralıksız her hafta artış gösterdi. 31 Mart yerel seçimlerinden önce en son 5 Ekim 2018 haftasında döviz birikimlerini azaltmayı tercih eden bireyseller, yerel seçimlere kadar takip eden 26 haftada döviz birikimlerini kesintisiz artırdılar.
Yerel seçimlerin ardından ise bireyler döviz birikimlerini bir miktar azaltsa da DTH’lar son üç haftada tekrar artışa geçti.
TL AÇISINDAN YÖN BELİRLEYİCİ OLUYOR
Lokallerin döviz biriktirme veya bozdurma eğilimleri TL açısından da yön belirleyici oluyor. TCMB ve ekonomi yönetimi ise son dönemde dolarizasyonu caydırıcı adımlara yönelmiş durumda.
Bu çerçevede bireyseller başta olmak üzere bazı kambiyo işlemlerinden alınan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) sıfırdan yüzde 0.1’e yükseltilirken, analistler bu adımın dolar talebini azaltmayı amaçladığını belirtiyor.
Öte yandan BDDK, gerçek kişilerin 100,000 dolar üzeri döviz alımlarında bir iş günü valör uygulanması kararı aldı.
TCMB verilerine göre 5 Ekim 2018 haftasında 89.8 milyar dolar olan bireysellerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları aralıksız artışın yaşandığı 6 aylık dönemde 20 milyar dolara yakın yükseliş göstermişti.
Bu artışın ana nedenleri olarak geçen yılın Ağustos ayında yaşanan kur şokunda bireysel yatırımcıların kâr amaçlı bozdurduğu 8 milyar doları yerine koyma eğilimi ile beklentiler nedeniyle birikimleri döviz cinsinden tutma alışkanlığının etkili olduğu belirtiliyor.
Analistlere göre bireysel yatırımcının kendini korumaya alma güdüsünün yanı sıra kurda daha fazla yükseliş olacağı beklentisi de döviz talebini artırıyor.
Öte yandan TL mevduat getirilerinin enflasyonun altında kalması da yurt içi yatırımcıları döviz birikimine yönlendiriyor.
Son dönemde ise TL mevduat faizleri yükselirken bazı bankalar enflasyondan koruma amaçlı mevduat kampanyaları da yaptılar.
