Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker, devletin özel sektörle birlikte yaptığı projelerin hazine garantileri nedeniyle bütçeye ağır yükler getirdiğine dikkat çekti. Devletin özellikle otoyol ihalelerini AKP’ye yakın şirketlere verdiğine dikkat çeken Toker, devletin Türk Lirası’na dönüş yapılması yönündeki söylemlerine rağmen hazine garantilerini döviz üzerinden verdiğini söyledi.
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker, Diken’den Minez Bayülgen ile yaptığı röportajda şunları söyledi:
“Kamu Özel İşbirliği projeleri riskli projeler. 25 yıl gibi çok uzun sürelere yayılıyor. Bir iki değil, onlarca projeden bahsediyoruz. Bunların, bütçeyi ve harcama alanını giderek daraltan yapıları var. Ona uygun gelir yaratamaz, üretim sağlayamaz ve vergi geliri toplayamazsanız harcama alanınız daralacaktır. Başa çıkılamaz bir noktaya gelecek bu durum. Hem Sağlık Bakanlığı bütçesi hem Hazine kaynakları açısından. Yanısıra belli başlı projeler tek tek altına imza atan kurumlar var.
Örneğin Devlet Demiryolları, Devlet Hava Meydanları İşletmesi. Bunlar Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı, İstanbul Havalimanı gibi devasa KÖİ projelerine imza attı. Kamu sermayeli şirketler bunlar. Son tahlilde onlar da gelirlerini ve bütçelerinin bir kısmını Hazine’den alıyorlar. Bu projelerdeki uzun vadeli ödeme yükümlülükleri bütçenin daralması anlamına geliyor. Bu sözleşmelerin mutlaka yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Devlet olma sorumluluğu içerisinde başka bir bakış açısıyla değerlendirilmeleri gerekiyor.
KÖİ modeliyle yaptırılan proje sözleşmeleri saklanıyor. Verilmiş birtakım garantiler var. Zaten döviz üzerinden yapılıyor. Buna bir de Kanal İstanbul’un ekleneceği konuşuluyor şimdi. Kanal İstanbul sözleşmesi de ekolojik hasarın ve sorunların yanısıra eğer KÖİ modeliyle yapılırsa, bütçeye çok daha büyük bir yük getirecek.
Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle yapılan ihalelerin büyük kısmında döviz baz alındı. Normal ihaleler arasında da var. Bu büyük bir sorun. “
